Eimreiðin - 01.01.1908, Page 1

Norrænar þjóðir
á víkingaöldinni og öndverðum miðöldum.
Eftir háskólakennara dr. A. OLRIK.
III. GOÐATRÚIN.
BIÓT. Ef kristinn maður hefði á 9., 10. eða jafnvel á önd-
verðri 11. öld heimsótt stærstu vé eða helgistað Norðurlanda í
Uppsölum, mundi margt það hafa fyrir hann borið, sem honum
hefði þótt kynlegt og ógeðslegt. Hefði honum orðið reikað út í
helgilundinn. mundi hann í trjánum hafa séð hanga allan þann ara-
grúa af blætum, sem blótuð höfðu verið goðunum, sumpart hesta,
hunda eða önnur dýr og sumpart líka menn eða mannabúka. Par
mundi hann og hafa litið helgiaskinn mikla, er sagt var um, að
hann stæði æ grænn jafnt vetur sem sumar. Og kæmi hann upp
á hæðirnar, sem teygðust þar upp sem áhorfendapallar, gat þar
beint fram undan að líta goðahoíið, afarmikið timburhús með gylt-
um bröndum, snotrum og öðru húsaskrauti, er ljómann bar af
langar leiðir. En inni í hofinu var skuggalegt og þar stóðu goða-
líkneskin úr tré: Óðinn með geir og hervæddur, Pór með hamar
eða veldissprota, og hið klúra líki getnaðarguðsins Freys. En
kæmi maður þangað á einhverri stórhátíðinni, sem haldin var hvert ní-
unda ár um jafndægrabilið, þá var þar saman kominn ótölulegur
manngrúi og kvikt í hverjum kima. Hvern hinna níu blótdaga
var þar blótað að minsta kosti einum manni og fjölda dýra; voru
blótin hengd upp í trén, rekin í gegn með spjóti eða þeim var
drekt í hinni helgu blótkeldu þar í lundinum; stóðu goðarnir (prest-
arnir) þar á bakkanum og litu eftir, hvort blótinu skyti upp eða
það sykki með öllu og hyrfi, því þá höfðu goðin þegið blótið.
Frá blótsöfnuðinum buldu við »margskonar og ósæmilegir« sið-
leysis-söngvar, og í blótveizlunni kvað við af ákalli til goðanna
1