Eimreiðin - 01.05.1921, Síða 47

EIMREIÐIN]
GUÐMUNDUR BISKUP GÓÐI
175
að hann komst í stöðu, þar sem hann var sannfærður
um, að hann væri ráðsmaður yfir málefni guðs. Og rás
viðburðanna lét þennan eiginleika hans koma mjög skýrt
i Ijós. En viðureign hans við Toll-Odd1) sýnir ofurlitið dæmi
þess hvernig hann hefði orðið í héraðsstjórn, ef hann hefði
gerst veraldlegur höfðingi. Hann mundi ekki hafa látið
mál sín dragast ur hömlu eða falla niður fyrir tómlæti.
Sagan getur beinlínis um tvo viðburði, sem breyttu hug-
arstefnu Guðmundar og sveigðu hana inn á þær leiðir,
sem verða vildi. Pegar Guðmundur var nitján vetra að
aldri (1180) ætluðu þeir utan Ingimundur prestur og Guð-
mundur. Peir hreptu afspyrnu veður og keyrði skipið
vestur að Hornströndum, þar sem Skjalda-Bjarnarvík heitir.
Héldust menn nauðulega, en Guðmundur varð fyrir rá
einni og molaðist fólurinn. Lá hann lengi í þvi meini og
tókst ekki betur að græða en svo, að bein stóð út úr fæti
hans og urðu tveir menn að draga það áður það losnaði2).
En þetta alt, bæði skipreikinn, slysið og legan hefir haft
djúp áhrif á Guðmund, enda segir svo siðar í sögunni,
að vetur þann er hann lá í fótbrotinu á Ströndum, hafi
mönnum þótt skap hans skiftast mjög, »svo að nálega
þótti hann allur maður annar í aðferð sinni en fyrst þótti
á horfast er hann var ungur«3).
Hinn atburðurinn var andlát Þorgeirs, sonar Brands
biskups Sæmundarsonar, árið 1186. Tók hann sótt í hafi
á leið út hingað og andaðist skömmu eflir að þeir tóku
land hér. Þorgeir hafði jafnan reynst Guðmundi hinn
besti drengur og fulltingismaður og voru þeir aldavinir.
»Það vottaði siðar Guðmundur Arason«, segir sagan, »að
hann hefði engis manns þess mist, er honum þætti jafn-
mikið að rnissa, og það féll honum svo nær, að nálega
mátti kalla, að hann skiftist í annan mann að mörgu eðli
siðan. — Hann gerðist þá mikill trúmaður í bænahaldi
og tiðagerð og harðrétti og örlæti, að sumum mönnum
þótti halda við vanslilli, og ætluðu, að hann mundi eigi
bera mega alt saman, harðlífi sitt og óyndi af andláti
Porgeirs4).
1; Bisk. I, 42«. 2) Bisk. I, 420. 3) Bisk. I, 431. 4; Bisk. I, 430.