Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1920, Side 90
90
Suðurjótland
ritað hana aðallega handa íslendingum. Frásögnin er
glögg, lipur og fjörug, en fáein einstök atriði, svo sem
mál Finnemanns, heíði þurft að skýra nánar, því að ís-
lenskir lesendur eru slíku ókunnugir. Pað mætti gera, ef
bókin væri þýdd á íslensku, eins og talað hefur verið um.
fað er fróðlegt fyrir íslendinga að kynnast sögu
Suðurjóta og ýmsra annara þjóða, sem líkt eru staddir
eins og þeir, en þó búa eigi afarlangt frá íslandi; hugsa
jeg þar einkum til Finnlendinga og Ira.
Pað virðist undarlegt, að svo mentuð og mikil þjóð
sem Pjóðverjar skyldi reyna að eyðileggja tungu 160000
Dana, sem bjuggu í ríki þeirra af því að þeir höfðu lagt
þá undir sig. Peir bönnuðu dönskum foreldrum að kenna
börnum sínum, og tóku þau af þeim og ljetu þau ganga
í þýska skóla, ef foreldrarnir vildu eigi láta þau læra þar.
Þeir bönnuðu Dönum að tala dönsku á þeim mannfund-
um, sem þeir hjeldu, og að syngja dönsk eða norsk ætt-
jarðarkvæði. Kvæði þessi hefur Erling Stensgárd
gefið út og heitir sú bók »De forbudte Sange« og er
prentuð í Arósum 1907. Vjer Islendingar eigum erfitt
með að skilja þetta, af því að 60 miljónum Pjóðverja
stóð engin hætta af Dönum og vjer höfum aldrei orðið
fyrir slíkum ofsóknum. En fjóðverjar ljeku Pólverja
miklu harðar en Dani, af því að þeir voru eigi eins
spakir; og 1906 höfðu þeir varið 450 miljónum úr ríkis-
sjóði til að kaupa jarðirnar undan þeim. Pó ofsóttu þeir
eigi meira tungu Pólverja en Ungarar tungu Rúmena í
ríki sínu, Rússar tungu ýmsra þjóða í ríki sínu, eða Aust-
urríkismenn tungu ítala í ríki sínu. Yfir 60 miljónir
manna í Evrópu börðust 1914 fyrir tungu sinni og þjóð-
erni. Svona eru stóru þjóðirnar við hinar minni. íslend-
ingar þurfa að þekkja það.