Aldamót - 01.01.1901, Page 24

þaö er víst, a5 ekki neitt líkt því eins mikil fólksfjölg-
an heföi á sama tíma getaö oröið meðal Islendinga,
ef þeir, sem hingaö hafa komið, ekki hefði haft þessi
vistaskifti. Nú er það hins vegar víst, að fámenni Is-
lendinga hefir ávalt stórum staðið þeim sem þjóðar-
heild fyrir þrifum. það hafa allar þjóðir grætt á því
að færa sig út og mynda nýlendur einhversstaðar úti í
heimi, lengra eða skemmra burt frá móðurlandinu.
Búast mátti þá líka við því, að hin litla þjóð vor myndi
græða á vesturförunum, ekki að eins parturinn, sem
leitaði burt, heldur líka fólkið, sem sæti kyrt, þótt
fyrst um sinn að eins myndi verða óbeinlínis. Eink-
um mátti við þessu búast fyrir þá sök, að hér tók við
mönnum ágætt land, vel auðugt að náttúrugæðum,
undir mjög frjálslegri stjórn, með óteljandi menningar-
tækifærum og frábærlega stórstígu fólkslffi. Og svo er
guði fyrir að þakka, að vonir þessar um gróða þjóð
vorri í heild sinni til handa af vesturförunum hafa að
ýmsu leyti blessunarlega rætst, að sumu leyti jafnvel
meir en upphaflega áhorfðist. Fyrir tilveru íslend-
ingabygðanna hér í álfu er styrkur íslenzks þjóðlífs
nú æði-mikið meiri en áður. Sjóndeildarhringurinn
hefir að stórum mun færst út. Frelsisþráin aukin.
Nýtt líf utan að nú tekið að streyma til þjóðarinnar
og inn í hana. Nútíðarmenning heimsins ,,klappar á
dyr með lófa sín“ svo að kalla á hverju einasta ís-
lenzku heimili og beiðist þar inngöngu. þótt tvennu
ólíku sé saman að jafna: Kína og íslandi, kínverska
þjóðlífinu með þess mörgu milíónum, og íslenzka þjóð-
lífinu með þess fáu þúsundum, þá var þó lengi vel eitt
líkt eða nálega eins í þeim tveim heimsáttum. Hvort-
tveggja landið og hvorttveggja fólkið var eins og ver-