Aldamót - 01.01.1901, Side 37
37
um auka-atriöi aö ræöa, eöa svo lengi sem auka-atriö-
in ekki eru gjörö að aöal-atriöum, getur allt vel fariö,
og skoðanamunurinn meira aö segja orðið kristindóms-
lífinu til eflingar. En þegar sérmálin kirkjulegu eru
lamin fram með öörum eins ákafa og ór þeim gjört
eins stórt númer og reynd hefir á orðið um biblíu-
kritíkina og hennar fylgifiska í ritgjörðum þessa mikils-
virta vinar vors og bróöur, þá fer mér að minsta kosti
ekki að lítast á. Hann getur þess, að eg hafi h'ka ver-
ið að berjast fyrir ýmsum sérmálum, þótt ekki nefni
hann þau. Eg býst við, að þar sé helzt átt við það,
sem eg hefi á ýmsum tímum sagt um skaðvæni Kaup-
mannahafnar-mentunarinnar fyrir þjóð vora og Island,
og þá sannfæring, sem oft hefir komið fram hjá mér,
að kristin kirkja sé miklu betur sett þar sem hún er
frjáls og sjálfstjórnandi en þar sem hún er bundin á
klafa hins veraldlega valds. það má fyrir mér kalla
þetta kreddur. það má, ef rnenn endilega vilja, benda
á þetta sem sönnun fyrir því, að eg eins og aðrir haii
mínar kreddur fyrir mig. En að jafna því í trúarlegu,
kristilegu tilliti, við kredduna um biblíu-kritíkina, er
séra Jón Helgason hefir tileinkað sér og leggur svo
mikið kapp á að útbreiða, það nær engri átt. það
getur ekki sært hina kristilegu trúartilfinning hjá nein-
um, þótt því sé haldið fram, sem eg hefi gjört, að ís-
lendingar hafi beðið stórtjón af lífsstraumi þeim, er
til þeirra hefir mannsaldur eftir mannsaldur og öld
eftir öld komið úr höfuðstað Danmerkur,—ekki nema
því að eins, að Kaupmannahöfn og háskólinn þar sé
einn þáttur í kristnu trúnni, sem eg kannast ekki við.
Og það getur ekki heldur, að því er trúna snertir,
hneykslað neinn, þótt því sé haldið fram, eins og eg