Aldamót - 01.01.1901, Side 73

73
landi, heldur og á Englandi, Noröurlöndum og hér í
Ameríku.
Hverjir fylgja nú þessum guöfræSingum? Heill
hópur hinna yngri mentamanna, sem eitthvaS sinna
slíkum málum og lesa þaö, sem um þau er ritaS. Hve
margir þeir eru, er ómögulegt aS segja. En þaS fer
ekki mjög fjarri því samt, aS helmingur manna, er
fengiS hafa guSfræSislega mentun, séu hinum nýju
skoSunum fylgjandi. Hinn helmingurinn,—og víöa er
þaS enn líklega meir en helmingurinn, er jafn-ákveöinn
á móti. Og sá helmingurinn hefir kristna alþýöu aS
lang-mestu leyti á sínu bandi býsna-eindregiS, aS skóla-
gengnum mönnum undanteknum. Lengra en þetta
eru menn nú ennþá ekki komnir, þar jafnvel, sem
lengst er búiS aö ræSa máliS,—þar, sem þaS hefir ver-
iS flutt af þeim, er viSurkendir eru ágætastir vísinda-
menn í sinni grein, þeirra, sem nú eru uppi,—og þar
sem kristin alþýöa ætti aS hafa langflest skilyröi til aö
tileinka sér nýjar hugsanir og færa sér þær í nyt. AS
því, er fjöldann snertir, hefir gamla stefnan enn sjálf-
sagt miklu fleiri áhangendur. Hún heldur líka upp
látlausri vörn í bókmentunum eins og eSlilegt er, en
stendur þar illa aS vígi aS þessu leyti, aS þeir menn,
er bezt hafa lagt sig niSur viö vísindalega guðfræSi og
sitja inni meS lang-mesta þekkingu, eru flestir,
nokkurn veginn allir, hinum gamla skilningi andvígir.
þaS er því ekki aS furSa þó vér Islendingar séum
enn ekki búnir aS átta oss á þessu. Fyrst og fremst
er nú ekki nema örskamt síSan fariS var aS vekja máls
á þesSu meöal vor. Þar næst stöndum vér nú flestum
öörum ver aS vígi fyrir margra hluta sakir. Samt hafa
umræöur þessar vakiö mjög mikla eftirtekt og dóm-