Aldamót - 01.01.1901, Page 89
89
um heilaga ritning er aö ræöa, leggur hann aSaláherzl-
una á hina mannlegu hliS hennar og hina mannlegu
höfunda. Áhrif heilags anda á hina helgu höfunda
setti hann í samband viS söguna og í samband viS hiS
guSlega hlutverk þeirra og starf í lífinu. Hann hélt
því fram, aS fyrst yrSi maSur aS gjöra sér ljósa grein
fyrir sögunni, til aS skilja þann hlut, er heilagur andi
ætti í bókum ritningarinnar.
Öll guSfræSileg hugsun aldarinnar hefir veriS í
líka stefnu. Hinni nýju rannsóknaraSferS hefir veriS
beitt viS bækur biblíunnar eins og hverjar aSrar bók-
mentir frá gamalli tíS. Menn hafa leitast viS aS gjöra
sér grein fyrir sögu hinnar útvöldu þjóöar á gamla
testamentistíSinni á sama hátt og sögu annarra þjóSa
meS þeim gögnum og skilríkjum, sem veriS hafa fyrir
hendi. Menn hafa virt hinar helgu bókmentir fyrir
sér eins og hverja aSra skuggsjá, er sjá mætti kjör og
kosti þjóSarinnar í á ýmsum tímabilum.
Því skal ekki neitaS, aS þessari nýju sögurann-
sóknaraSferS hefir stundum veriS beitt andlaust og
einhliSa,—ósjaldan meS bersýnilegri löngun til aSgjöra
ekkert úr guSlegri opinberun. Rannsóknin hefir oft
og einatt veriS hafin af mönnum, sem fyrirfram hafa
veriS sannfærSir um þaS í hjarta sínu, aS ekkert yfir-
náttúrlegt hafi nokkurn tíma fyrir komiS í mannkyns-
sögunni og alt þess háttar hljóti því aS vera æfintýriog
tilbúningur. En oft og tíSum hefir henni líka veriS
beitt meS allri gætni og varasemi, meS lotningu trúar-
innar fyrir hinu heilaga efni.
En nú er svo komiS, aS uppruni, tilorSning og
myndun hins helga ritsafns hlýtur hér eftir aS hvíla á
sögulegum grundvelli. ÞaS er nú ekki til nokkurs