Aldamót - 01.01.1901, Page 167
167
Eg vona aö Norburland fari aftur aö bera höfuöib hátt
og láta ljós sitt skína, eins og þaö svo oft hefir gjört á
liönum tímum, til heilla fyrir land og lýð.
Jón Ólafsson gefur út ofurlítiö rit
Nýja Öldin. í Reykjavík, sem kallast Nýja
Öldin. Þrír árgangar eru út
komnir af því riti; síöasta heftiö, seinni helmingur
þriðja árgangs, sem út mun hafa komið í vori var,
liggur nú fyrir framan mig. í því stendur fyrst fram-
hald af langri ritgjörö eftir ritstjórann um breytiþróun-
arlögmálið eða uppruna líftegundanna. Hann mun nú
vera einna mestur Darwinstrúarmaður af oss Islend-
ingum. Því næst kemur minningarræða um Jónas
Hallgrímsson, skáldið, og er hún að mörgu leyti góð.
Guðmundur Friðjónsson ritar um Gísla Gíslason, föð-
ur Arngríms Gíslasonar, málarans, sem oftast er nefnd-
ur Skarða-Gísli, og kemur með nokkuð af skáldskap
hans. Líka segir hann frá ýmsu smávegis um Bólu-
Hjálmar. Jón Ólafsson ritar um landa vorn Stein-
grím Stefánsson, sem nú hefir stöðu í Congressional
Library í höfuðborg Bandaríkjanna; sömuleiðis um
vestur-íslenzku skáldin, Stephan G. Stephansson og
Kristinn Stefánsson. Þá koma nokkurir kveðlingar
eftir Jón Ólafsson; sýnir hann þar, að hann er ekki
hættur að yrkja enn. Bezt og einkennilegust af kvæð-
um þessum virðast mér fyrsta kvæðið.sem orkt er fyrir
minni Markúsar F. Bjarnasonar,skólastjóra, og annað,
sem kallað er Suður við tjörnina, æskuminning. Að
síðustu stendur þar all-löng ritgjörð um bókmentir vor-
ar; eru það ritdómar um ísl. bækur, sem út hafa kom-
ið á árinu. Margir af ritdómum þessum eru vel ritað-
ir og sýna, að höfundurinn hefir leitast við að vera
sanngjarn. Einna beztur er ritdómurinn um kvæða-
bók Benedikts Gröndaþsem annars hefir rækilega ver-
ið minst í Eimreiðinni.— Það er heilmikil framför