Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1932, Page 104

106
ugu fóðri. Þau dýr sem fá ríkulegt og hentugt fóður í
uppvextinum, verða stærri en annars, þau vaxa líka
hratt og slíkt hefir áhrif á byggingarlag þeirra, þau
verða boldýpri og bolbreiðari en annars, en höfuð og
fætur tiltölulega stutt, en slíkt er afleiðing af því, að
þau taka beinvöxtinn snemma út. Aftur á móti verða
þau dýr, sem fóðrið er sparað við framan af æfinni,
og sem þessvegna verða seinþroska, gjarna bolgrönn,
hrygglöng og háfætt.
Þegar dýrin eru vel fóðruð í uppvextinum, safnast
þau efni, sem umfram eru því er þarf til viðhalds og
vaxtar, í kroppinn sem feiti. Þetta þarf að fyrirbyggja
og það er best að gera með því að láta ungviðin hafa
nægilega hreifingu, sem er þeim holl og nauðsynleg.
Hreifingin verður til þess að beinþroskinn og vöðva-
þroskinn verður betri, en feiti safnast lítið eða ekkert
á kroppinn, eða ætti ekki að gera það.
Af meiri vöðvaþroska leiðir svo meiri styrkleiki, og
annar líffæraþroski verður að sama skapi meiri, fyrir
nægilega hreifingu. Þannig verða lungun stærri og
brjóstholið betur þroskað og taugastyrkleikinn meiri.
Að dýrin séu vel upp alin í öllu tilliti er því önnur hlið
kynbótastarfseminnar og þess verður vel að gæta, að
hún er svo mikilsverð, að úrvalið eitt án hennar megn-
ar lítið. Ef um tvent væri að velja, sem annaðhvors
yrði án að vera, úrvalsins eða meðferðarinnar, þá
myndi svo reynast að sá fengi nothæfari dýr, sem
vandaði alla meðferð, en hinn, sem viðhefði úrval, en
skeytti ekkert um meðferðina. En það má ekki gleym-
ast, að meðferðin er því aðeins góð, að hún sé þannig
vaxin, að fyrir hana séu dýrin starfhæfari til þess sem
þeim er ætlað að starfa.
Akureyri 2. janúar 1933.
____ Björn Símonarson.