Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1959, Qupperneq 3
3
þó búið að starfa í nokkur ár eða frá 1917. Síðar bætast
fleiri félög í samtökin og voru tvö af þeim búin að starfa
frá 1904, „Búbóf“ í Höfðahverfi, sem gekk í sambandið
1943 og Nf. Svarfdæla, sem kom í samtökin 1945. S. N. E.
hefur því starfað nú skipulega að nautgriparækt í 30 ár og
fyrstu átta árin með nautgripastofn, sem áður hafði að mjög
litlu leyti verið skipulega ræktaður.
Starf S. N. E. fyrstu árin var að sjálfsögðu að koma á al-
mennu skýrsluhaldi og á grundvelli þeirra meðal annars að
velja naut til kynbóta í félögunum. Hefði nú mátt ætla, að
þegar fyrstu árin hefði orðið nokkur hækkun á afurðum
kúnna, fyrst og fremst vegna þess, að lélegum kúm hefði
fækkað og einnig af því, að skýrsluhaldið hefði stuðlað að
betri samræmingu milli fóðrunar og afkasta. Þessa verður
þó eigi vart, því fyrstu átta árin verður engin teljandi hækk-
un afurðanna. Meðaltalið öll þessi ár er 2681 kg mjólk,
hæst 2767 árið 1931 og lægst 2548 árið 1935, og sama gildir
um mjólkurfituna. Fitueiningar að meðaltali 9599, mest
1931, 10193 og minnst 9458 árið 1934. Allt er þetta miðað
við fullmjólka kýr. Vera má að þessu valdi að nokkru, að
sum félögin, sem stofnuðu sambandið, höfðu starfað áður
eða voru stofnuð nokkru fyrr og svo því, að mjólkurfram-
leiðsla til sölu var hafin í nágrenni Akureyrar nokkru áður
og gat það hafa stuðlað að nokkru úrvali. Áhrifa af kyn-
bótum í sambandi við starfsemi S. N. E. var varla að vænta
fyrr en eftir nokkur ár. Fyrst varð, með aðstoð skýrsluhalds-
ins, að leita að líklegustum undaneldisdýrum, því næst að
skipuleggja notkun þeirra og ala upp nýja kynslóð út af
þeim.
Með árinu 1938 fara afurðir kúnna á sambandssvæðinu að
vaxa og aukast nokkuð jafnt í sjö ár eða til ársins 1944. Á
þessu tímabili vex nythæð fullmjólkandi kúa á sambands-
svæðinu um 450—500 kg, fitu% um ca. 0.17% og fituein-
ingar um ca 2200. Varla er hægt að álykta annað en að
þessa framför megi að verulegu leyti rekja til kynbóta, sem
1*