Morgunblaðið - 10.02.2001, Blaðsíða 24

VIÐSKIPTI
24 LAUGARDAGUR 10. FEBRÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
EVA Hlín Dereksdóttir og Orri
Hauksson hlutu námsstyrki Versl-
unarráðs Íslands í ár. Með því að
styrkja þessa íslensku námsmenn
lítur Verslunarráðið svo á að með því
sé íslenskt atvinnulíf eflt og stuðlað
að framþróun þess.
Í ár bárust 17 umsóknir og eru það
óvenju fáar umsóknir. Fjárhæð
hvors styrks er 200 þúsund krónur.
Eva Hlín lauk kandídatsprófi í
véla- og iðnaðarverkfræði frá Há-
skóla Íslands árið 2000. Lokaverk-
efni hennar tengdist stjórnun hval-
veiða og var það unnið í samvinnu við
raunvísindadeild HÍ og Alþjóðahval-
veiðiráðið. Eva Hlín er í framhalds-
námi í iðnaðarverkfræði við Univer-
sity of Washington í Seattle í
Bandaríkjunum og vinnur að mast-
ersverkefni á sviði aðgerðargrein-
ingar og bestunar.
Orri lauk kandidatsprófi í véla-
verkfræði frá Háskóla Íslands árið
1995. Hann fléttaði stærðfræði, hag-
fræði og viðskiptafræðinámi inn í
verkfræðinámið. Frá námslokum
hefur hann starfað á utanlandssviði
Eimskipafélagsins og síðar sem að-
stoðarmaður forsætisráðherra. Orri
stundar nú MBA-nám við Harvard
Business School ásamt vinnu fyrir
norræna áhættufjárfestingarsjóðinn
Arctic Ventures.
Verslunarráð veitir tvo náms-
styrki til framhaldsnáms
NÝLEGA var gengið frá sölu á
skuldabréfum Búnaðarbanka Ís-
lands hf. til erlendra aðila með milli-
göngu Kaupthing New York og
Kaupþings hf. Í tilkynningu frá Bún-
aðarbankanum segir að þetta sé í
fyrsta sinn sem bankinn gefi út
skuldabréf í íslenskum krónum til
sölu á erlendri grundu.
Að sögn Marinós Freys Sigurjóns-
sonar hjá Búnaðarbankanum Verð-
bréfum er mögulegt að þessi sala á
bréfum Búnaðarbankans opni fleiri
möguleika til fjármögnunar bankans
og útgáfu íslenskra bréfa til sölu á
erlendum mörkuðum. Vonast sé til
að þetta sé einungis fyrsta skrefið til
sölu á skuldabréfum Búnaðarbanka
Íslands hf. erlendis, en þessi sala
komi í kjölfarið á sölu Kaupþings í
New York á húsbréfum og húsnæð-
isbréfum, auk skuldabréfa Lands-
banka Íslands, alls að markaðsverð-
mæti um 5 milljarða króna.
Þetta sé frekari staðfesting á
auknum áhuga erlendra aðila á ís-
lenskum skuldabréfum, en aðallega
sé það mjög hátt vaxtastig sem höfði
til erlendra fjárfesta. Áhyggjur af
þróun íslensku krónunnar vegi þar
nokkuð á móti, en þær áhyggjur hafi
þó dvínað með veikingu krónunnar
og aukins áhuga á stöðutöku í ís-
lensku krónunni hafi orðið vart.
Kaupthing
New York
selur bréf
Búnaðar-
bankans
SEÐLABANKI Íslands greip
inn í gjaldeyrismarkað með
kaupum á krónum á móti dollar
í gærmorgun, en bankinn
keypti þá krónur fyrir 12 millj-
ónir bandaríkjadala. Ekki höfðu
verið nein viðskipti með krón-
una áður en inngripin áttu sér
stað og samkvæmt ½5 fréttum
Búnaðarbankans komu þau
nokkuð á óvart. Gengisvísitala
krónunnar lækkaði úr 121,68 í
120,98 við inngripin sem þýðir
að krónan styrktist. Við lokun
markaða stóð gengisvísitalan í
121,11 stigum og styrktist krón-
an því um 0,47% í gær.
Inngrip
Seðlabankans
MÁNAÐARSKÝRSLA Lands-
banka Íslands fyrir janúar/febrúar
er komin út. Í skýrslunni segir að
útstreymi fjármuna í janúar vegna
greiðslu erlendra lána og lokana á
skiptasamningum hafi ýtt undir
veikingu krónunnar. Þetta hafi
gerst þrátt fyrir inngrip Seðlabank-
ans. Á fyrstu dögum febrúar hafi
krónan hins vegar styrkst, einkum
vegna nýs lánasamnings Seðlabank-
ans en bankinn undirritaði samning
við þýska bankann DePfa Europe
um lánsheimild að fjárhæð 250
milljóna dala eða sem svarar til um
21 milljarði íslenskra króna. Fyrir
hefur Seðlabankinn samningsbund-
inn aðgang að lánsfé, meðal annars
hjá Alþjóðagreiðslubankanum BIS í
Basel í Sviss, seðlabönkum á hinum
Norðurlöndunum og fjölmörgum
erlendum viðskiptabönkum.
Seðlabankinn mun halda
áfram að verja krónuna
Landsbankinn segir ljóst að
Seðlabankinn muni áfram verja
krónuna fyrir veikingu og koma inn
á gjaldeyrismarkað. Þetta fékkst
reyndar staðfest í gær, því þá greip
Seðlabankinn inn í með kaupum á
krónum.
„Þrátt fyrir að aðgerðir Seðla-
bankans í gengismálum hafi al-
mennt verið taldar traustvekjandi
er ljóst að enn eru ekki fyrirsjáan-
leg merki þess að krónan eigi eftir
að styrkjast. Að vísu hefur það
jafnan verið svo að innstreymi fjár-
magns til landsins eykst á fyrri
hluta ársins. Á móti því vegur mik-
ill viðskiptahalli og aukning í fjár-
festingum erlendis. Ekki er enn
farið að sjá fyrir endann á þessari
þróun, og ætla má að þegar vís-
bendingar um slíkt komi fram séu
forsendur fyrir styrkingu, eða að
minnsta kosti að ekki verði um
frekari veikingu krónunnar,“ segir í
skýrslunni.
Landsbankinn spáir meiri sveifl-
um á vísitölu krónunnar á næstunni
en verið hefur og að gildið verði á
bilinu 119 til 122. Bankinn spáir því
að eftir einn mánuð verði vísitalan í
120 og í 119 stigum eftir þrjá mán-
uði.
Í skýrslunni segir að ýmsar for-
sendur séu fyrir því að krafa á
skuldabréfum geti farið lækkandi á
næstunni. Skuldabréf séu áhuga-
verður fjárfestingarkostur í sam-
anburði við innlend hlutabréf og
skuldabréf hafi hækkað frá áramót-
um á meðan innlend hlutabréf hafi
lækkað.
Erlendir fjárfestar farnir að fjár-
festa í íslenskum skuldabréfum
Í mánaðarskýrslu Landsbankans
segir að fyrirsjáanlegt sé að fram-
boð á ríkistryggðum skuldabréfum
verði með minna móti á þessu ári
en eftirspurn hafi verið að aukast í
takt við lægðina á hlutabréfamörk-
uðum innan lands sem utan. Er-
lendir fjárfestar séu vegna vaxta-
munarins farnir að taka stöðu í
íslenskum skuldabréfum í sívaxandi
mæli.
Þá hafi Lánasýslan unnið mark-
visst að því að kynna skuldabréfa-
útgáfu sína fyrir erlendum fjárfest-
um.
Landsbankinn segir að þó Seðla-
bankinn ætli sér að viðhalda að-
haldsstigi í peningamálum geti
hann þó lækkað stýrivexti án þess
að slaka með því á nauðsynlegu að-
haldi, ef vaxtalækkunin tæki mið af
lækkunum vaxta erlendis.
„Þetta myndi að sjálfsögðu hafa
jákvæð áhrif á verð skuldabréfa,“
segir í mánaðarskýrslu Landsbank-
ans.
Um hlutabréfamarkaðinn segir
Landsbanki Íslands að janúarmán-
uður hafi verið rólegur og viðskipti
hafi verið 35% minni en í janúar í
fyrra. Bankinn segir að reikna megi
með að eftir því sem uppgjör vegna
síðasta árs fari að berast muni
komast meiri hreyfing á markað-
inn.
Hægt að lækka
vexti án þess að
slaka á aðhaldi
SÖLUFÉLAG garðyrkjumanna svf.
hefur kært drátt á rannsókn Sam-
keppnisstofnunar á starfsemi Sölu-
félagsins til áfrýjunarnefndar sam-
keppnismála. Um er að ræða
stjórnsýslukæru þar sem þess er
krafist að áfrýjunarnefndin leggi fyr-
ir samkeppnisyfirvöld að ljúka þessu
máli tafarlaust að virtum lögboðnum
andmælarétti Sölufélagsins. Rann-
sókn Samkeppnisstofnunar hófst fyr-
ir tæpum 17 mánuðum, 24. september
1999, með húsleit í starfsstöð Sölu-
félags garðyrkjumanna.
Rannsóknin hefur haft slæm
áhrif fyrir Sölufélagið
Sigurður G. Guðjónsson, lögmaður
Sölufélags garðyrkjumanna, segir að
í kærunni séu rakin atvik þess er for-
svarsmenn Sölufélags garðyrkju-
manna fóru að huga að því að stofna
eitt stórt dreifingarfyrirtæki. Að því
máli hafi verið unnið í júlí- og ágúst-
mánuði 1999 og þá hafi komið fyrir-
spurnir frá Samkeppnisstofnun til
Sölufélagsins um eignatengsl og
fleira. Hann segir að Samkeppnis-
stofnun hafi verið beðin um að draga
fyrirspurnir sínar til baka því Sölu-
félagið myndi upplýsa um alla þætti
þegar næðist að klára þessi mál. Við
þeirri beiðni hafi Samkeppnisstofnun
ekki orðið en þess í stað hafi stofnunin
gripið til húsleitar á starfsstöð Sölu-
félagsins. Nú séu að verða liðnir 17
mánuðir frá því.
Sigurður segir að ætla mætti að
það væri samkeppnisyfirvöldum
kappsmál að bregðast skjótt við og
gera ráðstafanir til að binda enda á
meint ólögmætt ástand. Það ætti sér-
staklega við með hliðsjón af því að
húsleit hafi farið fram og stór orð hafi
verið látin falla um samráð um verð-
myndun á grænmeti og ávöxtum og
skiptingu á markaði.
„Við fengum fjölmargar spurning-
ar frá Samkeppnisstofnun eftir sex
mánuði, sem tók okkur tvo mánuði að
svara. Þar voru meðal annars veittar
upplýsingar um verð til allra verslana
sem Sölufélagið á viðskipti við. Síðan
kom frumathugun sem við gerðum at-
hugasemdir við og bentum á að í væru
alvarlegar skekkjur í útreikningum.
Síðan hef ég verið að leita sátta við
Samkeppnisstofnun um að ef for-
svarsmenn Sölufélagsins teldust hafa
brotið eitthvað af sér gagnvart sam-
keppnislögum, verði þeir tilbúnir til
að laga þann þátt í starfseminni.“
Að sögn Sigurðar er stjórnsýslu-
kæran send til að reka á eftir því að
Sölufélagið fái úrlausn sinna mála.
Erfitt sé að þurfa að bíða jafnvel í tvö
ár eftir því að fá að vita hvort félagið
hafi brotið af sér.
Hann segir að rannsókn Sam-
keppnisstofnunar hafi haft mikinn
kostnað í för með sér fyrir Sölufélag-
ið. Mikið hafi þurft að reikna og mörg
gögn hafi verið lögð fram, sem hafi
haft truflandi áhrif á stjórnendur
félagsins. Auk þess hafi ekki verið
hægt að gera það sem ætlunin hafi
verið að gera á árinu 1999, þ.e. að búa
til sæmilega öflugt grænmetis- og
ávaxtadreifingarfyrirtæki, fyrirtæki
sem væri í arðsamri starfsemi fyrir
eigendur sína. Því hafi rannsókn
Samkeppnisstofnunar haft slæm
áhrif fyrir Sölufélag garðyrkju-
manna.
Sölufélagið kærir drátt á rannsókn Samkeppnisstofnunar
Krafa er gerð um
tafarlaus lok málsins
NÝSKÖPUNARSJÓÐUR atvinnu-
lífsins og Útflutningsráð Ísland hafa
undirritað nýjan samstarfssamning.
Í kjölfarið var haldin ráðstefna sem
bar yfirskriftina Möguleikar ís-
lenskra fyrirtækja á erlendu áhættu-
fjármagni þar sem þrír gestafyrir-
lesarar frá Bretlandi héldu erindi.
Samstarfssamningurinn, sem er
til eins árs, tekur til verkefnanna
Venture Iceland, Markaðsstjóri til
leigu og Útflutningsaukning og hag-
vöxtur auk vörusýninga erlendis.
Samstarfssamningurinn felur í sér
að Útflutningsráð tekur að sér að
undirbúa og stýra verkefnunum. Að
auki styrkir Nýsköpunarsjóður
kennsluverkefnið Útflutningsaukn-
ing og hagvöxtur sem og þátttöku
fyrirtækja í vörusýningum erlendis.
Heildarframlag Nýsköpunarsjóðs til
þessara verkefna nemur tæplega 25
milljónum króna. Útflutningsráð
hefur átt margvíslegt samstarf við
Nýsköpunarsjóð á liðnum árum í
þeim tilgangi að liðsinna íslenskum
fyrirtækjum við markaðssókn er-
lendis.
Ánægja með samstarfið
Úlfar Steindórsson, framkvæmda-
stjóri Útflutningsráðs, sagðist vera
afar ánægður með samstarfið við Út-
flutningsráð og taldi það hafa skilað
sér í betri árangri fyrirtækja sem
sótt hafa á erlenda markaði. Venture
Iceland hefur það að markmiði að
kynna íslensk fyrirtæki í upplýsinga-
iðnaði fyrir innlendum og erlendum
áhættufjárfestum. Það er ætlað
þekkingarfyrirtækjum í upplýsinga-
iðnaði og hugbúnaðargerð sem hafa
vaxtarmöguleika á alþjóðamarkaði.
Árlega eru valin sex til tíu áhugaverð
fyrirtæki úr hugbúnaðar- og fjar-
skiptageiranum sem boðið er að taka
þátt í Venture Iceland. Þátttaka fel-
ur það meðal annars í sér að fulltrúar
fyrirtækjanna fara á ítarlegt nám-
skeið um hvernig best verði staðið að
alþjóðlegri fjármögnun hátæknifyr-
irtækja. Þá fá þeir aðstoð við und-
irbúning viðskiptaáætlunar og kynn-
ingar fyrir fjárfesta. Þá eru þessi
fyrirtæki sérstaklega kynnt innlend-
um fjárfestum á fjárfestingarþingi
og einnig erlendum fjárfestum og
bjóðast möguleiki á þáttöku í alþjóð-
legu fjárfestingarþingi.
Samstarf Nýsköpunar-
sjóðs og Útflutningsráðs
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Jón Ásbergsson framkvæmdastjóri og Páll Sigurjónsson, stjórnarformaður Útflutningsráðs, Arnar Sigmundsson
stjórnarformaður og Úlfar Steindórsson, framkvæmdastjóri Nýsköpunarsjóðs.