Morgunblaðið - 19.05.2001, Blaðsíða 50
MINNINGAR
50 LAUGARDAGUR 19. MAÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Anna GuðmundaMarkúsdóttir
fæddist í Hákoti í
Þykkvabæ 2. nóvem-
ber 1913. Hún lést á
Landspítalanum í
Fossvogi 11. maí síð-
astliðinn. Foreldrar
hennar voru Markús
Sveinsson, f. 2. apríl
1879, d. 26. júní 1966,
og Katrín Guð-
mundsdóttir, f. 23.
ágúst 1883, d. 17.
október 1957. Börn
þeirra auk Önnu
voru: Vigfús, f. 18.10.
1903, d. 18.12. 1946, Ólafur, f.
29.01. 1905, d. 13.12. 1980, Guð-
mundur Valdimar, f. 28.2.1906, d.
30.7. 1906, Guðmundur, f. 17.7.
1907, d. 15.11. 1993, Kristjana, f.
29.1. 1909, d. 8.2. 1909, Ólöf, f.
27.12. 1909, d. 2.4. 1995, Sveinn, f.
25.6. 1911, d. 25.10. 1942, Vikt-
oría, f. 2.8. 1912, d. 13.7. 1996,
María, f. 20.9. 1915, d. 17.2. 1962,
Yngvi, 23.4. 1917, d. 5.6. 1991,
Kristinn, f. 14.4. 1918, d. 5.3. 2000,
Ármann Óskar, f. 12.1. 1920, d.
17.5. 1943, Ársæll, f. 16.12. 1922,
d. 31.10. 1985, og Ingibjörg, f.
14.1. 1924. Eiginmaður Önnu var
Ólafur Guðjónsson, f. 5.4. 1918, d.
5.7. 1998. Þau giftu sig 12.12.
1942. Elsti sonur Önnu er Sigmar
Karl Óskarsson, f. 1.7. 1932,
kvæntur Ingimundu
Þorvaldsdóttur.
Börn Önnu og Ólafs
eru: Sigrún, f. 18.6.
1940, gift Sigurði
Óskarssyni; Mar-
grét, f. 5.7. 1942, gift
Gunnari Guðjóni
Baldurssyni, Óskar,
f. 7.2. 1944, kvæntur
Sigríði Valdimars-
dóttur; Guðjóna, f.
28.7. 1945, gift Har-
aldi Gunnarssyni;
Ármann, f. 13.10.
1948, kvæntur
Bjarnveigu Jóns-
dóttur; Svanhildur, f. 22.6. 1951;
Anna Ólöf, f. 16.6. 1953, gift
Garðari Óskarssyni; og Hulda
Katrín, f. 24.09. 1956. Afkomend-
ur Önnu eru nú 80.
Anna vann við hefðbundin
sveitastörf á æskuheimilum sín-
um, Hákoti og Dísukoti. 1941
keypti hún ásamt Ólafi eigin-
manni sínum jörðina Vesturholt í
Þykkvabæ og stunduðu þau þar
blandaðan búskap. Anna var ein
af stofnendum kirkjukórs Hábæj-
arkirkju árið 1947 og söng þar til
1993. Einnig tók hún virkan þátt í
leiklistarstarfi í sveitinni á yngri
árum.
Útför Önnu fer fram frá
Þykkvabæjarkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.
Ég hugsa um mynd þína hjartkæra móðir
og höndina mildu, sem tár strauk af kinn.
Það yljar á göngu um ófarnar slóðir
þó yfir sé harmþrungið rökkur um sinn.
Ljósið er slokknað á lífskerti þínu,
þú leiddir mig örugg á framtíðarbraut.
Hlýja þín vakir í hjartanu mínu,
frá hamingjudögum, er fyrrum ég hlaut.
Minningarljósið á lífsvegi mínum ,
lýsir upp sorghúmið, kyrrlátt og hljótt.
Höfði nú drúp’ ég hjá dánarbeð þínum
þú Drottni sért falin, ég býð góða nótt.
(Hörður Björgvinsson.)
Hjartans þakkir.
Hvíl í friði.
Börnin þín.
Elsku mamma mín, þú sem varst
besta mamma í heimi. Þakka þér allt
en þó mest söngstundirnar okkar í
eldhúsinu þínu í Vesturholtum síð-
ustu árin. Takk fyrir mig og mína.
Ljúfar voru stundir
er áttum við saman.
Þakka ber Drottni
allt það gaman.
Skiljast nú leiðir
og farin ert þú.
Við hittast munum aftur,
það er mín trú.
Hvíl þú í friði
í ljósinu bjarta.
Ég kveð þig að sinni
af öllu mínu hjarta.
(M. Jak.)
Guðjóna.
Rétt eins og velheppnaður dagur endar í
notalegum svefni, deyja þeir hamingju-
samir sem hafa varið lífi sínu vel.
(Leonardo da Vinci.)
Þessi orð koma sem orðin hennar
ömmu, á afmælisdegi hennar þann 2.
nóvember í bókinni Listin að lifa.
Elsku Amma, með söknuði kveðj-
um við þig og finnum um leið tóm-
leika, en við biðjum ekki um meira
frá þér, þú hefur alltaf verið til stað-
ar í Vestó og verðum við ævinlega
þakklát fyrir það að þú varst með
okkur svona lengi. Nú ert þú komin
til afa og ykkur líður vel.
Það var alltaf svo gott og notalegt
að koma í Vestó til ykkar afa, að
labba um og fá svo það allra besta
hrossakjöt í matinn. Elsku amma,
við erum glaðar yfir því að börnin
okkar fengu að njóta þess að koma til
langömmu í sveitinni, og fara með
Svönu og kíkja á lömbin, því þetta er
okkur svo minnistætt frá því við vor-
um litlar, þessar minningar eigum
við og margar margar fleiri, þær
verða alltaf með okkur.
Elsku Svana okkar, megi Guð
styrkja þig í sorginni því þinn missir
er mestur.
Þei, þei og ró.
Þögn breiðist yfir allt.
Hnigin er sól í sjó.
Sof þú í blíðri ró.
Við höfum vakað nóg.
Værðar þú njóta skalt.
Þei, þei og ró.
Þögn breiðist yfir allt.
(Jóhann Jónsson.)
Guðbjörg, Sonja, Ólöf Ósk,
Svanhildur og fjölskyldur.
„Þakklát“ er orðið sem mér finnst
best við eiga á þessum tímamótum.
Ég er þakklát fyrir að hafa átt þig
að í lífinu allt fram til þessa.
Það er margs að minnast þegar ég
hugsa til baka. Samveran með þér og
afa í Vesturholtum, hugurinn leitar
inn í eldhús og að eldhúsborðinu þar
sem áttu sér oft stað, vegna ólíkra
skoðana, litríkar og yndislegar sam-
ræður.
Barnaskarinn, sem sá til þess að
allan daginn, að sumri til, var ekki
stundarfriður. Þá fannst þú upp á
verkefnum fyrir okkur. Við stelpurn-
ar fengum yfirleitt það frábæra
verkefni að hreinsa til í garðinum.
Reyta arfa og slá var nokkuð sem
okkur fannst ekki mjög leiðinlegt að
gera fyrir þig. Launin eftir erfiði
dagsins voru svo mæld í yndislegu
bakkelsi sem reitt var á borð en
bestu launin samt var ánægjan með
gott verk sem þú lést í ljós. Það var
frábært að sjá hvað þú varst sátt
þegar garðurinn var kominn í stand,
þótt ég viti nú ekki hversu vel þetta
verkefni var leyst hjá 11–13 ára
gömlum stelpum, en þú lést okkur að
minnsta kosti líða eins og meisturum
í garðrækt, svo hamingjusöm varstu
með okkur.
Tískusýningar voru nú eitt atriðið
líka. Við uppi á lofti að reyta og tæta
fram allan fatnaðinn sem til var eftir
þig og stelpurnar þínar síðan fyrir
40–50 árum.
Það var nú ekkert smástuð þegar
barnabörnin komu niður stigann í
halarófu, uppstríluð í tísku síðan
1950–70. Þá var nú ekki hægt að sjá
hver skemmti sér betur við eða þú.
Elsku amma, það eru þessar
minningar og svo ótal fleiri sem ég á
eftir að geyma í hjarta mínu frá okk-
ar samverustundum. Minningar sem
aldrei gleymast.
Ég elska þig amma mín og takk
fyrir samveruna.
Farin ert á fegri stað
friður með þér vakir,
dauðinn okkur skilur að
nú um stundar sakir.
(II.)
Þín
Hrafnhildur.
Anna mín, Anna mín, heyri ég
kallað þegar ég stíg út úr bílnum í
hlaðinu í Vesturholtum. Það er fögn-
uður og þessi ömmuléttleiki í rödd-
inni. Ég kem fyrir hornið á tröpp-
unum og þarna stendur amma með
opinn faðm og bíður eftir að ég hverfi
til sín.
Er hægt að heilsa barnabörnun-
um sínum á yndislegri hátt? Þetta
þekkjum við öll fólkið hennar – þetta
fagnandi faðmlag sem bauð okkur
alltaf svo innilega velkomin.
Þessi háa og tignarlega amma mín
hafði yndi af söng og gleði, leiklist og
bókmenntum, hvort heldur það var
Þórbergur eða Guðrún frá Lundi.
Síðan var hún, eins og Svana frænka
kallaði það, haldin mikilli blóma-
dellu. Fyrsta blómið sem ég eignað-
ist var gjöf frá ömmu. Það var Iðna-
Lísa, besta blóm sem hægt er að láta
í hendurnar á barni því hún blómstr-
ar kröftuglega og hneigir blöðin þeg-
ar hún þarfnast vökvunar. Þegar ég
kvaddi ömmu í desember stakk hún
að mér afleggjara af jólakaktusnum
sínum, sem var í fullum blóma. Ég
passaði plöntuna eins og sjáöldur
augna minna því ég vissi að þetta
yrði síðasta blómið frá ömmu.
Amma mín, amma mín, bestu
þakkir fyrir allt og allt.
Þín
Anna Sigrúnardóttir.
„Gangi þér sem allra best í lífinu,
Guðjón minn!“ Þetta hvíslaði amma
að mér af veikum mætti nokkrum
tímum áður en hún kvaddi þennan
heim. Þessháttar ósk frá manneskju
sem maður virti svo mikils er ómet-
anleg. Þetta var reyndar í hennar stíl
því hennar aðalsmerki var hrós,
kærleikur og heillaóskir í garð sam-
ferðarmanna sinna. Auk þessara
mannkosta stendur það uppúr hve
róleg og yfirveguð amma var og ekki
minnist ég þess að hún hafi nokkurn
tíma skipt skapi. Þó kemur upp í
hugann eitt atvik þar sem amma
komst næst því að skamma mig. Ég
hafði átt í einhverjum útistöðum við
Svönu frænku og fór víst yfir strikið
eins og 5-6 ára krökkum hættir til.
Amma kallaði á mig með áherslu og
sagði: „Ekki gera svona“. Mér
krossbrá því ég hélt að svona nokkuð
ætti hún ekki til og hvorki fyrr né
seinna heyrði ég hana beita rödd
sinni með þessum hætti. Sýnir þetta
vel jafnaðargeð ömmu að slík setn-
ing, sem fráleitt gæti talist skammir
á almennan mælikvarða, skuli sitja
svona fast í minningunni.
Eitt sinn sagði amma mér að þeg-
ar hún var ung stelpa í Dísukoti þá
hefði hún verið talin af systkinum
sínum alveg sérstaklega tápmikil og
fjörug stelpa. Þetta fannst mér svo-
lítið skrítið því að eins og ég þekkti
ömmu verður seint sagt að hún hafi
verið sérstaklega ærslafull. Þó virð-
ist þetta hafa blundað undir niðri í
þeirri gömlu því það er ekki langt
síðan að Jón bróðir var á hestbaki
fyrir utan hjá henni. Amma sem hélt
sig nú mest innandyra sá Jón koma,
dreif sig út og vildi fara á hestbak.
Okkur leist nú ekkert á þetta en
skjálfandi á beinunum hjálpuðum við
henni á bak. Henni varð ekki meint
af en við áttum ekki til orð af undrun.
Það eru forréttindi að hafa átt svo
góða ömmu og um það eru öll barna-
börnin hennar sammála. Okkur
bræðrunum í Vesturholtum finnst
það reyndar enn meiri forréttindi að
hafa fengið að búa við hliðina á
ömmu og afa alla okkar tíð. Nábýlið
gerði það að verkum að þau fengu að
taka þátt í uppeldi okkar þannig að
án efa höfum við bræðurnir mótast
töluvert af því sem þau lögðu til.
Fyrir það þökkum við sérstaklega
nú. Breyting verður nú á lífinu heima
í Vesturholtum, nær daglegar ferðir
yfir ömmu eru nú að baki og verðum
við að fara að sjá um okkar brjóst-
sykursmál sjálfir.
Að þessum fátæklegu orðum sögð-
um kveð ég þig í dag, elsku amma
mín!
Guðjón Ármannsson.
Elsku amma Anna. Þegar maður
sest niður og ætlar sér að skrifa
minningargrein hellast yfir mann
minningar úr barnæsku og frá ný-
liðnum tímum. En það er skrýtið
hvað sumir hlutir og atburðir sitja
fast í minningunni. Maður gleymir
sem dæmi aldrei stundunum í eld-
húsinu í Vesturholtum þar sem setið
var og spjallað, spilað, sungið eða
gert hvaðeina sem hverjum og einum
lá á hjarta. Hvergi gat manni fundist
maður eins velkominn og heimakom-
inn eins og hjá þér, afa og Svönu.
Alltaf kom maður frá ykkur með
bros á vör og fullur af kærleik og
hlýju því einmitt það var einkenn-
andi fyrir ykkur. Oft átti maður erf-
itt, en það var ekkert sem þú gast
ekki leitt mann í gegnum. Þú kennd-
ir manni að fyrirgefningin og trúin
væri það sem mestu máli skipti og
alltaf skyldi maður líta á björtu hlið-
arnar, sem og maður gerði og þá
virtist allt í einu allt vera svo auðvelt.
Þú gafst okkur styrk og hugrekki til
að takast á við allar þær þrautir sem
fyrir okkur liggja á lífsleiðinni og
með þig í minningunni er ekkert sem
maður getur ekki sigrast á.
Tímarnir okkar saman í Vestó eru
ómetanlegir og verða þeir varðveitt-
ir innst við hjartarætur því þar ert
þú.
Guð geymi þig.
Góðar og glaðar stundir
geymast í huga og sál
vina, sem orna sér ennþá
við æskunnar tryggðamál.
Þær stundir leiftrandi lifa,
svo ljúfsárt minningaflóð.
Og okkur til æviloka
yljar sú forna glóð.
Og tendra eld, sem að endist,
þótt annað flest reynist hjóm.
Hann logar fegri og fegri,
þótt fölni hin skærustu blóm.
(Ómar Ragnarsson.)
Harpa Rós og
Jónína Kristbjörg.
Elsku amma okkar. Við þökkum
þér samfylgdina í gegnum lífið, alla
hjartahlýjuna og þolinmæðina sem
aldrei virtist þverra. Núna líður þér
vel, komin aftur til afa.
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni,
sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson frá Presthólum.)
Guð blessi þig og minningu þína.
Guðrún og fjölsk.,
Gunnar og fjölsk.,
Lóa, Linda og Haukur.
Móðursystir mín, hún Anna í
Vesturholtum, eða Vestó eins og við
krakkarnir segjum, verður jarð-
sungin frá Hábæjarkirkju í Þykkva-
bæ í dag. Ingibjörg móðir mín er þá
ein eftir úr stóra glaða og söngelska
systkinahópnun frá Dísukoti. Þær
systur voru mjög samrýmdar og þá
sérstaklega hin síðustu ár þegar
börnin voru komin upp og nægur
tími var í spjall og heimsóknir. Þegar
þær töluðu saman var hressileikinn
og glaðværðin ávallt í fyrirrúmi og
oft hlegið mikið og innilega. Stutt var
milli fráfalls pabba og Óla manns
Önnu og eftir að þeir féllu frá fundu
þær mikinn styrk hvor hjá annarri.
Gróðurhús áttu þær báðar sem þær
dunduðu sér í og fræddu hvor aðra
um það sem þær voru að gera þá og
þá stundina. Meðan Óli lifði komu
þau oft austur í sumarbústað til
mömmu og pabba því Óli naut þess
að keyra þangað með Önnu. Þaðan
skelltu þau sér svo öll saman í ferða-
lög eins og t.d. á Höfn til Lóu og
Garðars. Minnist ég þannig símtals
sem pabbi hringdi í mig, þá staddur
uppi á Skálafellsjökli, en þangað
keyrðu þau upp eins og ekkert væri,
á leið sinni til Hafnar. Það var mikil
upplifun fyrir þau öll og eins þær
ferðir sem Lóa og Garðar fóru með
þeim í. Þessar samverustundir gáfu
þeim öllum svo mikið.
Í Vesturholtum var ávallt mikið líf
og fjör enda fjölskyldan stór og glað-
værð þeim í blóð borin. Þangað var
því gott að koma og finna þá hlýju
sem tók á móti manni. Anna hafði
einstaklega hlýtt viðmót og öllum
leið ákaflega vel í nærveru hennar.
Nú seinni árin var mjög gaman að
koma til hennar í Vesturholt og sýna
henni börnin því hún naut þess svo
að fá að faðma þau og umvefja þau
hlýju sinni og kærleika. Á döfinni var
að fara austur og sýna henni þann
yngsta, Sigurð Leó, en kallið kom
fyrr. Hetjulegri og aðdáunarverðri
baráttu hennar við hinn illvíga sjúk-
dóm var lokið.
Ég og fjölskylda mín þökkum allar
ljúfu stundirnar og það sem hún var
okkur.
Börnum hennar og fjölskyldum
þeirra sendum við okkar innilegustu
samúðarkveðjur. Megi góður Guð
gefa ykkur öllum sem og móður
minni styrk á erfiðri stundu og leiða
ykkur um ókomna daga.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Ármann Óskar Sigurðsson.
Í dag er til grafar borin einstök
kona, Anna G. Markúsdóttir, ömmu-
systir mín. Söngurinn hennar hefur
hljóðnað. Ég hélt alltaf að kallið
kæmi ekki strax, en við fáum víst
engu um það ráðið. Það er sá sem við
treystum á og trúum sem ræður því.
Það verður skrítið að koma að Vest-
urholtum og þú verður ekki þar. Ég
varð, snemma á mínum yngri árum,
þess heiðurs aðnjótandi að fá að
koma í sveit til Önnu, Óla og Svönu
að Vesturholtum. Ég hef líklega ver-
ið 9 eða 10 ára gömul og var mér
strax tekið sem einu af barnabörn-
unum. Ég var ekki, frekar en hinir
krakkarnir, látin vinna mikið við erf-
ið störf. Okkar vera í sveitinni var
aðallega skemmtun og leikur, þó
hjálpuðum við aðeins til ef brýna
nauðsyn bar til. Ég fékk að koma í
nokkur sumur og ég man hvað ég
hlakkaði alltaf til á vorin þegar ég
beið eftir að geta hringt og spurt
hvort ég mætti koma. Svarið var allt-
af já.
Það var alltaf tekið vel á móti mér.
Svana úti á plani, Óli ekki langt á eft-
ir og svo Anna á tröppunum. Allir
með opinn faðm sem ég hvarf inn í.
Það er söknuður í huga mér þegar
ég hugsa til þessa tíma. Þeir voru
ómetanlegir. Ég gleymi seint matn-
um og kaffinu sem Anna gat töfrað
fram.
Hveitikökunum, hafragrautnum
og kökunum. Og ekki má gleyma
hrossakjötinu hans Óla og mjólkinni
sem var engri lík. Ég gæti haldið
lengi áfram. Ég tala oft við mömmu
um hrossakjötið því það var það
besta sem ég fékk, svo ég tali nú ekki
um fituna, hún var góð.
Elsku Anna, það er erfitt að
kveðja þig. Ég átti eftir að koma svo
oft með Viktoríu með mér í heim-
sókn. Við erum búnar að tala um það
oft í vetur, en við verðum bara að
hittast seinna. Og þá hittumst við öll,
ég, þú og Óli og amma Viktoría.
Ég vil votta börnum, tengdabörn-
um, ömmubörnum og langömmu-
börnum Önnu G. Markúsdóttur mína
dýpstu samúð, og ég bið Guð um að
vaka yfir þeim öllum.
Minning hennar lifir áfram í huga
okkar allra. Guð blessi okkur öll.
Hrafnhildur V. Garðarsdóttir.
Á mildum vetrardegi fyrir átta ár-
um fékk ég þriggja daga sonardóttur
mína í fangið í fyrsta sinn. Þegar ég
fann ylinn frá henni fór um mig und-
arleg kennd, líkt og leiftur löngu lið-
innar gleði. Ég vissi samstundis að
hún myndi líkjast móðurömmu
minni. Hafa þennan sérkennilega
innri styrk, kyrrð og ótruflanleika í
skaphöfn sinni. Vera jarðbundin og
ANNA G.
MARKÚSDÓTTIR