Morgunblaðið - 19.05.2001, Blaðsíða 51
yfirlætislaus í viðmóti en með inn-
borna tign í stilltu fasinu. Þegar ég
var hjá ömmu minni og afa á Seyð-
isfirði á sumrin, var ég helst einhvers
staðar í grennd við hana ef ég var
innandyra, hvort sem ég var að lesa
eða gera eitthvað annað. Hún var
bein í baki og létt í spori og maður
fylltist öryggiskennd í nánd við hana.
Henni féll aldrei verk úr hendi en
hamaðist ekki heldur vann stöðugt
og fallega og ræddi við mig ef því var
að skipta eða raulaði með sjálfri sér.
Ég varð þess áskynja að hún hafði
unun af bókum og tónlist en hún
gerði sín áhugamál ekki að umtals-
efni svo að ég heyrði til. Ekki minnist
ég þess að hafa nokkurn tíma orðið
vitni að því að einhver andmælti
henni, hvorki barn né fullorðinn,
enda var hún ekki með óþarfa fjas og
þurfti ekki mörg orð til að rata að
kjarna mála. Hún bað mann ekki um
að gera hlutina og þaðan af síður
skipaði hún fyrir. Sagði einfaldlega
„Nú ferð þú að sofa, Ninna mín“ – og
maður gegndi því umyrðalaust, jafn-
vel með gleði. Mér fannst hún alltaf
fín, hvort sem hún var í morgunkjól
eða peysufötum enda vildi hún að
fatnaður væri vel sniðinn og úr góðu
efni, væri þess kostur. Svart hárið
var í fléttum um höfuðið og þegar
hún lést sjötug að aldri var það ekk-
ert farið að grána. Hún var ótrufluð
af áliti annarra og vegna þess hvað
hún var sterk dróst fólk að henni,
ekki síst það sem þurfti á stuðningi
að halda. Henni var eðlislægt að lið-
sinna fólki á þann veg að því þyrfti
ekki að finnast það vera þiggjendur
eða skuldbundið henni á nokkurn
hátt og síst hefði hún farið að gera
það að umtalsefni. Maður komst
kannski að slíkum hlutum eftir und-
arlegum leiðum síðar á ævinni. Ég
var tólf ára þegar þessi amma mín dó
og hef alla ævi búið að samvistum við
hana á bernskuárum mínum. Þegar
vinkona mín, Sigurbjörg Ingvars-
dóttir, spurði frétta af nýja barna-
barninu, en hún er úr Þykkvabænum
eins og móðurfjölskylda barnsins,
sagði ég að hún myndi líkjast ömmu
minni sem hefði verið eins og að
framan greinir.
– Ég skal segja þér Jónína mín, að
það getur vel verið að þú sért að tala
um ömmu þína, en þú ert að lýsa
Dísukots-fólkinu og einkum og sér í
lagi móðurömmu sonardóttur þinn-
ar, henni Önnu í Vesturholtum, sagði
Sigurbjörg. Æðruleysi og stillingu
þessara systkina við allar aðstæður
er viðbrugðið og því til viðbótar er
þetta framúrskarandi söngfólk,
bætti hún við.
Mér voru þessi orð ofarlega í huga
þegar ég hitti Önnu Markúsdóttur
fyrst. Þessi tígulega og fallega kona
bar með sér milda ró og innri styrk.
Hún var hlý og innileg í viðmóti og
virtist hvíla algjörlega í sjálfri sér.
Ég vissi að ævi hennar hafði ekki
alltaf verið auðveld, en hún hafði
augljóslega gert lífið að vini sínum
og bandamanni. Börn okkar áttu
samleið um tíma og þó að það breytt-
ist og þau slitu samvistir var við-
mótshlýja Önnu í garð sonar míns og
fjölskyldunnar söm og jöfn. Öll sam-
skipti við hana hafa einkennst af
þeirri háttvísi og fágun sem henni
var í blóð borin.
Sameiginlegt barnabarn okkar
ber nafn ömmu minnar og er lifandi
vitnisburður um það sem er sameig-
inlegt með henni og Dísukots-fólk-
inu. Hún er í eðli sínu náttúrubarn
og dýravinur og hefur verið svo
gæfusöm að dveljast í lengri og
skemmri tíma í sveitinni hjá ömmu
sinni, bæði ein og með móður sinni,
Huldu Katrínu Ólafsdóttur. Hún
hefur þannig bæði notið sveitalífsins
og fengið að kynnast ömmu sinni í
því umhverfi sem fólkið hennar er
sprottið úr og er það ómetanlegt.
Anna Markúsdóttir hélt reisn
sinni til hinstu stundar. Hún kvaddi
lífið á sjúkrahúsi umvafin ástríki
barna sinna og hvarf inn í birtuna og
vorið. Á kveðjustund þakka ég fyrir
stutt en góð kynni. Huldu Katrínu,
Hrafnhildi, Hörpu Rós og nöfnu
minni, Jónínu Kristbjörgu Björns-
dóttur, færi ég einlægar og innilegar
samúðarkveðjur, sem og öðrum að-
standendum þessarar merkiskonu
og bið Önnu Markúsdóttur guðs
blessunar.
Jónína Michaelsdóttir.
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. MAÍ 2001 51
✝ Ásgeir Péturs-son fæddist á Ás-
unnarstöðum í
Breiðdal 24. desem-
ber 1918. Hann lést á
Landspítalanum við
Hringbraut 8. maí
síðastliðinn. Foreldr-
ar hans voru hjónin
Herborg Marteins-
dóttir frá Árnagerði
í Fáskrúðsfirði, f.
15.5. 1879, d. 28.6.
1946, og Halldór
Pétur Jónsson, f. á
Ásunnarstöðum
20.6. 1884, d. 24.11. 1966. Systk-
ini Ásgeirs eru Herbjörn, f. 5.10.
1910, d. 6.7. 1953, Jóhann, f. 17.2.
1915, d. 27.10. 1996, og Sigmar, f.
21.2. 1922, d. 18.12. 1988. Eftirlif-
andi eiginkona Ásgeirs er Sigríð-
ur Reimarsdóttir, f. 8.12. 1935.
Foreldrar hennar voru Stefanía
Jónsdóttir og Reimar Magnússon
frá Víðinesi í Fossárdal í Beru-
firði. Börn Ásgeirs og Sigríðar
eru sjö. Elstur Halldór Pétur, f.
17.5. 1954, kvæntur Björgu Frið-
marsdóttur og eiga þau tvö börn:
Helga Friðmar og Kristínu
Hrönn; Herborg, f.
6.4. 1955, hennar
börn eru Ásgeir
Örn, Halldóra Kolka
og Ingibjörg; Ómar,
f. 2.6. 1958, kvæntur
Jónu Kristínu Þor-
valdsdóttur og eru
dætur þeirra Sigríð-
ur, Berta Dröfn,
Selma Rut, Marín
Ösp og Bríet Irma;
Kristín Hjördís, f.
19.12. 1959, gift
Hjalta Ævarssyni;
Ásgerður, f. 25.3.
1962, gift Eggerti Finnbogasyni,
synir þeirra eru Eyþór Örn, Aron
Geir og Vignir Ingi, Stefán Rún-
ar, f. 18.11. 1966, hans kona er
Guðrún Friðriksdóttir, börn
þeirra: Aðalheiður Björk, Hildur
Ellen og Svanur Steinar; yngstur
er Reimar Steinar, f. 23.9. 1970,
sambýliskona hans er Ásdís Sig-
urjónsdóttir.
Ásgeir var lengst af starfsæv-
innar bóndi í Ásgarði í Breiðdal.
Útför Ásgeirs fer fram frá
Heydalakirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
Okkur langar að minnast afa í örfá-
um orðum. Við áttum ekki von á að
hann færi frá okkur strax, hann var
ekki búinn að vera veikur og við héld-
um að við hefðum nógan tíma til að
gera svo margt með honum. Við hefð-
um viljað fara áfram með honum í
fjósið, hjálpa honum að hugsa um
kýrnar, fara með honum á Breiðdals-
vík í nammileiðangur og svo margt
fleira. Við gleymum aldrei þegar við
fórum að ná í andarungana með hon-
um, og hvað hann var alltaf ánægður
með það þegar við vorum að hjálpa
honum. Afi var alltaf ánægður með
það þegar við seldum mikið af stein-
um fyrir hann á steinasafninu og hann
verðlaunaði okkur ef vel gekk. Hann
var mikill tónlistarunnandi og hlust-
aði mikið á músík. Hann sat alltaf í
sama stólnum og drakk úr sama glas-
inu, en núna eru bæði stóllinn og glas-
ið tómt. Það verður allt breytt úr því
að afi er farinn. Núna verður ekki eins
að koma í sveitina, þegar þar er eng-
inn afi en við ætlum samt að halda
áfram að vera dugleg að heimsækja
ömmu því það er alltaf svo gott að
koma til hennar. Afi var einstaklega
barngóður og börn hændust að hon-
um. Við eigum alltaf eftir að sakna
hans því að hann var okkur svo góður.
Blessað veri grasið
sem grær kringum húsin
bóndans og les mér
ljóð hans,
þrá og sigur
hins þögula manns.
Blessað veri grasið
sem grær yfir leiðin,
felur hina dánu
friði og von.
Blessað veri grasið
sem blíðkar reiði sandsins
grasið
sem græðir jarðar mein.
Blessað veri grasið,
blessað vor landsins.
(Snorri Hjartarson.)
Eyþór Örn og Ingibjörg.
Ásgeir frændi í Ásgarði er dáinn.
Dillandi hláturinn og hljómfögur
röddin eru aðeins minning ein. Margt
gæti ég skrifað til að minnast þín, sér-
staklega hvað þú varst alltaf til í að
hlusta á það sem maður hafði að segja
þegar maður var krakki og svaraðir
venjulega með aðeins einni setningu
sem dugði til umhugsunar það sem
eftir var dags. Ég held að sem krakk-
ar á Ásunnarstöðum höfum við haft
mikið dálæti á þér og smáprakkara-
strik urðu aðeins til að laða fram
glottið sem alltaf var stutt í. Já, ég
gæti skrifað heila bók um föðurbróð-
ur minn sem alltaf var til taks. Þar
sem stutt var á milli bæja verður vin-
átta sú sem myndaðist þar á milli
aldrei metin að verðleikum. Síðan
seinni ár var sama uppi á teningnum,
þá tókst þú bara dóttur mína í fangið
eins og þitt eigið barnabarn enda löð-
uðust börn mjög að hlýjum faðmi þín-
um. Það voru forréttindi að fá að alast
upp í návist þinni og einnig að eiga þig
fyrir nákominn frænda. Eins og fjög-
urra ára dóttir mín sagði þegar hún
frétti um andlát Ásgeirs (afa) „en ég
elska hann nú samt og hann er vinur
minn“, mér finnst þessi orð segja mik-
ið um hvernig maður þú varst.
Elsku Ásgeir, ég veit að þér mun
líða vel þar sem þú ert núna. Elsku
Sigga frænka, megi guð styrkja þig
og fjölskylduna frá Ásgarði í sorginni
og gleymum ekki að minning um góð-
an mann lifir um aldur og ævi.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Hinsta kveðja.
Guðlaugur frá
Ásunnarstöðum,
Anna og Hildur Dögg.
Minningabrot. Í lok síðari heims-
styrjaldarinnar réðst móðir mín, þá
ung fráskilin móðir, með okkur tvö af
þremur börnum sínum sem ráðskona
að Ásunnarstöðum í Breiðdal. Þar bjó
bóndi með tveimur uppkomnum son-
um sínum en kona hans var þá látin.
Þessi bóndi var Pétur, faðir Ásgeirs
sem nú er kvaddur. Það var algengt á
þessum tímum að konur með ung
börn réðu sig í sveit til að geta haft
börn sín hjá sér þar sem dagvistarúr-
ræði voru fá. Liggur í augum uppi að
ekki hefur alltaf verið auðvelt að
koma því heim og saman þannig að
öllum líkaði. Minningar okkar systk-
inanna hefjast á ferð með sjóflugvél
frá Reykjavík til Reyðarfjarðar.
Þangað sóttu Ásgeir og Jóhann Pét-
urssynir okkur á bíl. Mamma sat fram
í með bróður minn tveggja ára í fang-
inu. Ég, þriggja ára, vildi líka sitja
fram í hjá mömmu, þreytt eftir erfiða
flugferð. Þeir bræður gáfu sér góðan
tíma til að tala mig til þannig að þegar
bílferðin hófst lá við að bróðir minn
öfundaði mig af að fá heldur að sitja
aftur í hjá Jóa. Þetta var upphaf að
farsælli dvöl okkar systkinanna
næstu ár með mömmu á Ásunnar-
stöðum. Pétur afi varð afi okkar til
dauðadags. Guðmann bróðir minn
taldi Ásgeir sinn mann og ég átti Jóa.
Margar minningar koma upp í hug-
ann sem allar eiga sameiginlegt að
rifja upp hve þolinmóðir og barngóðir
þeir feðgar voru allir. Sigmar bróðir
þeirra var farinn að heiman en kom í
heimsóknir er sköpuðu kynni sem
endurnýjuðust seinna hér syðra þeg-
ar við eltumst. Minningar í leik með
barnabörnum Péturs afa, sem bjuggu
með foreldrum sínum í Ásgarði, þá
nýbýli frá Ásunnarstöðum, vekja upp
glaðværð og gaman. Við systkinin
þurftum aldrei að berjast fyrir okkar
tilveru, það voru einfaldlega allir jafn-
ir. Ásgeir, sem síðastur þeirra feðga
kveður, var oft með harmonikkuna á
maganum og spilaði fyrir fólkið.
Bróðir minn sýndi snemma mikla
músikhæfileika og gat staðið tímun-
um saman fyrir framan Ásgeir og
sungið með þegar hann spilaði. Ég
sem ekki hélt lagi fékk þá bara að
sitja við hliðina á honum þannig að ég
fann aldrei fyrir vanmætti vegna
þeirrar miklu athygli sem bróðir
minn óneitanlega naut. Þess ár okkar
hnýttu streng sem aldrei slitnaði.
Þegar við eltumst svöruðum við sjálf
bréfunum frá Pétri afa og fengum þá
fréttir af bræðrunum sem stofnuðu
sínar fjölskyldur og eignuðust sjálfir
mörg börn. Bjuggju þeir hlið við hlið á
Ásunnarstöðum og Ásgarði. Guð-
mann bróðir minn fór í brúðkaups-
ferðinni sinni í heimsókn til þeirra
bræðra og fjölskyldna. Hann sagði
mér stoltur að vandi hefði verið að
velja milli náttstaða, báðir hefðu vilj-
að hýsa þau hjón. Sjálf kom ég ekki í
Breiðdalinn fyrr en tuttugu og fimm
árum eftir að við fórum frá Ásunn-
arstöðum. Heyskapur stóð sem hæst
eftir langan óþurrkakafla og allir í
önnum. Ég gat ekki ekið hjá án þess
að gera vart við mig og stoppaði þeg-
ar ég sá mann sem ég sá að var Ásgeir
á dráttarvélinni. Eins og siður var í
sveitum stoppaði hann og kom til að
athuga mannaferðir þessar. Við heils-
uðumst og ég spurði hvort hann
þekkti mig? Hann horfði á mig smá
stund og sagði síðan, er þetta ekki
hún Hrefna litla? Hrefna litla hafði
stækkað og var þegar hér var komið
sögu með hærri konum og stæðileg á
velli. Ásgeir bauð mér umsvifalaust
heim en ég vildi ekki tefja bústörfin
og bað hann bara að ná í Jóa svo ég
gæti heilsað upp á hann. Jói vildi líka
endilega að við hjónin kæmum heim í
kaffi og taldi heimsókn mína réttlæta
smá hlé í önnunum. Ég gat ómögu-
lega fengið mig til að tefja fólkið og
við héldum áfram. Ég held að þeim
hafi sárnað við mig þarna, vonandi í
fyrsta og eina sinnið, þá langaði auð-
vitað að sýna mér barnahópana sína.
Ásgeir átti afmæli á aðfangadag og
því kærkomið tilefni að hringja í hann
seinni ár þann dag. Hann sagði mér
fréttir af fjölskyldum þeirra bræðra
og var hvað glaðastur þegar von var á
sem flestum í heimsókn. Hann
gleymdi samt aldrei að spyrja um
hagi okkar systkina og fjölskyldna
okkar og eftir að Guðmann bróðir
minn dó, spurði hann alltaf um konu
hans og börn. Í mínum huga eru þess-
ir æskudagar óendanlega mikils virði
og þeir feðgar órjúfanlegur hlekkur í
okkar lífi. Með einlægri þökk fyrir
mig,
Hrefna Kristbergsdóttir.
Okkur langar til að minnast í örfá-
um orðum góðs vinar sem má segja að
hafi verið „sumarpabbi“ okkar. Okk-
ur hlotnaðist sá heiður að kynnast Ás-
geiri þegar við, borgarstúlkurnar,
vorum sendar austur í Breiðdal til
sumardvalar hjá þeim heiðurshjónum
Ásgeiri og Siggu. Þau reyndust okkur
ávallt vel og létu okkur finna að við
værum ætíð velkomnar og hluti af
fjölskyldunni. Okkur leið alltaf vel í
sveitinni og sést það kannski einna
best á því að alltaf sóttumst við eftir
að koma þangað aftur, sumar eftir
sumar. Þessi sumarkynni þróuðust
svo í traustan vinskap og reglulegt
samband. Óunnt er að telja upp hér
alla þá mannkosti sem Ásgeir hafði til
að bera en þeir sem hann þekktu ættu
að þekkja þá. Ásgeir var góður bóndi
og minnumst við góðra stunda í fjós-
inu þar sem hann kenndi okkur að
mjólka og ræddum við þar um daginn
og veginn. Hann treysti okkur fyrir
hinum ýmsu verkum og þar á meðal
að mála fjósið nokkrum sinnum. Það
var nú ekki beint hefðbundin máln-
ingaryfirferð en hann var okkur samt
sem áður þakklátur og bara hló að
þessum listaverkum.
Ásgeir var hreinskilinn og sagði
það sem honum bjó í brjósti. Til dæm-
is var ekki óalgengt að heyra hann
segja barnabörnunum að reyna nú að
vera „gráðug“ eins og hún Gunna, ef
honum fannst þau ólystug. Tíminn
leið og önnur okkar undirritaðara
eignaðist tvo drengi, með tveggja ára
millibili. Á skírnardagana hringdi Ás-
geir til að spyrjast fyrir um nöfnin.
Ekki fannst honum mikið til þeirra
koma og sagði: „Þeir hefðu nú alveg
eins getað heitið Ásgeir!“ Þetta var
nú bara Ásgeir og enginn tók svona
athugasemdum illa frá honum. Hann
var einlægur og meinti ávallt vel.
Ásgeir gaf okkur mikið og verðum
við ævinlega þakklátar fyrir að hafa
kynnst honum eins vel og raun ber
vitni.
Elsku Sigga og aðrir aðstandend-
ur, við vottum ykkur okkar dýpstu
samúð.
Hans „sólskinsdætur“,
Helga Jóna og Guðrún.
ÁSGEIR
PÉTURSSON
Aldrei verður það
skýrar en við fráfall
einhvers sem manni er
kær, hversu afstæður
veruleikinn er. Hugur-
inn reikar til baka og
mér verður æ betur
ljóst að hún Jóna móðursystir mín
var engin venjuleg frænka – fátt
sem hana snerti var bara venjulegt.
Gleðin og sorgin – þessar and-
stæðu tilfinningar – eru mér efst í
huga er ég kveð Jónu frænku mína.
Gleðin vegna þeirra gleðistunda sem
ég hef upplifað í tengslum við þessa
frænku mína, sorgin vegna þess að
nú er hún ekki lengur meðal okkar.
Mínar fyrstu minningar um Jónu
eru sterkar – minningar fullar hlýju
og geði. Hlýju sem lýsti sér best í
því að fljótlega leit ég á heimili
hennar sem mitt annað heimili –
heimili þar sem hlutirnir voru
krufnir til mergjar af hreinskilni og
alúð – heimili er stóð mér alltaf opið
– heimili þar sem ekki var hlaupið
eftir efnislegum gæðum – heimili
sem var mér skjól þegar ég þurfti á
JÓNÍNA GUÐRÚN
JÓNSDÓTTIR
✝ Jónína GuðrúnJónsdóttir fædd-
ist í Reykjavík 24. júlí
1917. Hún lést þriðju-
daginn 1. maí síðast-
liðinn og fór útför
hennar fram frá
Fossvogskapellu 11.
maí.
að halda – þar sem
Jóna var alltaf til stað-
ar. Þær voru ófáar
stundirnar sem við sát-
um í eldhúsinu í Gnoð-
arvogi 30 og leystum
vandamál þessa heims
og annars – stundir
þar sem við ræddum í
trúnaði og hreinskilni.
Þessar stundir gleym-
ast ekki. Jóna, ég
þakka þér.
Agnar Hákon
Kristinsson.
Nokkur kveðjuorð frá okkur úr
Tónabæjarhópnum eins og við köll-
uðum okkur, en við vorum nokkrir
foreldrar sem um 10 ára skeið kom-
um saman að svokölluðu opnu húsi í
Tónabæ með skemmtanir fyrir
þroskahefta. Og Jóna okkar var
þarna á meðal, einstaklega jákvæð
og dugleg með sitt góða skap. Jóna
var félagi í Styrktarfélagi vangef-
inna og var ötull og góður félagi.
Það hefur fækkað í þessum for-
eldrahópi og nú bætist Jóna við þau
sem látist hafa síðastliðin ár.
Við undirritaðar minnumst Jónu
með þakklæti fyrir allar góðar sam-
verustundir.
Börnum hennar sendum við sam-
úðarkveðjur.
Blessuð sé minning góðrar konu.
Elín, Kristín og Hallfríður.