Morgunblaðið - 14.12.2001, Side 12

FRÉTTIR
12 FÖSTUDAGUR 14. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ÉG ER þakklátur fyrir að fá þessa gervifætur þóttég hefði náttúrlega viljað halda mínum,“ segir Albin E. Acapulco, 45 ára sjómaður frá Filipps-
eyjum, sem missti báða fætur fyrir neðan hné í vinnuslysi
um borð í skipinu m/s Madredeus hinn 18. nóvember sl.
Þá lá skipið við bryggju við Grundartanga þar sem verið
var að losa úr því súrál.
Acapulco lét þessi orð falla þegar blaðamaður Morg-
unblaðsins heimsótti hann á endurhæfingardeild Land-
spítalans – háskólasjúkrahúss í gær en stoðtækjafyr-
irtækið Össur hf. hefur smíðað á hann gervifætur honum
að kostnaðarlausu. Heildarkostnaður við gervifæturna
nemur um 1,3 milljónum kr., skv. upplýsingum frá Öss-
uri, og í stað þess að taka við þeirri greiðslu frá trygg-
ingafélagi skipafélagsins sem Acapulco vinnur hjá hefur
Össur ákveðið að láta greiðsluna renna óskerta til Aca-
pulco.
Framtíðin óljós
„Filippseyingar búa ekki við jafnþróað velferðarkerfi
og ýmsar vestrænar þjóðir, en það liggur í augum uppi að
gervifæturnir frá Össuri munu auka lífsgæði Alvins til
muna, sem og líkur á að hann fái vinnu, ef hún á annað
borð býðst,“ segir m.a. í tilkynningu frá Össuri. Þar segir
einnig að skv. skilmálum verkalýðssamtaka fyrir verka-
menn á millilandaskipum eigi Acapulco rétt á að fá 60 til
70.000 dollara eingreiðslu, sem er afgreidd í gegnum
stjórnvöld á Filippseyjum, vegna slyssins.
Acapulco er kvæntur og á fjögur börn á aldrinum 11 til
21 árs. Hann er búsettur í Cebu City á Filippseyjum og
hefur unnið sem vélstjóri á skipum í 16 ár, þar af 14 ár í
löngum ferðum. Acapulco segist ekki vita hvað taki við
eftir að hann kemur heim en gert er ráð fyrir því að hann
verði á endurhæfingardeildinni við Grensásveg fram yfir
miðjan janúar nk. „Ég veit ekki hvað ég mun taka mér
fyrir hendur. Kannski mun ég fara út í eigin rekstur. Til
dæmis rækta hænsni. En það á allt eftir að koma í ljós.
Guð einn veit hvað framtíðin ber í skauti sér,“ segir hann
ótrúlega brattur miðað við að hafa misst báða fætur fyrir
rúmum tveimur vikum.
Hann segir að hann hafi strax eftir slysið áttað sig á því
að hann hafi misst að minnsta kosti annan fótinn. „Ég
hélt reyndar fyrst að ég myndi deyja,“ segir hann og bæt-
ir því við að hann hafi allan tíman verið með meðvitund
eftir að slysið átti sér stað. Acapulco segist vera þakk-
látur þeirri hjálp sem hann hafi fengið frá Össuri og því
viðmóti sem hann hafi almennt mætt hér á landi. Hann
segist að sjálfsögðu vera farinn að hlakka til að fara heim
en þó sé sú tilhlökkun kvíðablandin vegna óvissunnar um
það hvað taki við. „Ég er búinn að vera í SMS-skilaboða-
sambandi við fjölskyldu mína síðan slysið varð en ég lét
þó verða að því að hringja í eiginkonu mína í vikunni þeg-
ar mér tókst í fyrsta sinn að ganga um á nýju fótunum
með hjálpargrind,“ segir hann en skv. upplýsingum frá
Össuri mun hann koma til með að geta athafnað sig nán-
ast hjálparlaust bæði úti og inni í framtíðinni.
Sjómaður frá
Filippseyjum
fær gervifætur
frá Össuri
Morgunblaðið/RAX
Albin E. Acapulco missti báðar fætur í slysi en hefur
fengið gervifætur frá Össuri hf. Með honum á mynd
eru Sigurborg Arnarsdóttir, kynningarstjóri hjá Öss-
uri, og Guðmundur Jakobsson stoðtækjasmiður.
Á
VEGUM embættis ríkis-
lögreglustjóra og embættis
lögreglustjórans í Reykja-
vík er starfandi formlegt
innra eftirlit sem er ætlað
að hafa eftirlit með starfsháttum lög-
reglunnar. Markmið þess er að tryggja
að farið sé að reglum og fyrirmælum
stjórnenda lögreglunnar og að bæta
starfshætti lögreglunnar. Ef hins vegar
vaknar grunur um refsivert brot við
framkvæmd starfa lögreglumanna ber
ríkissaksóknara að fara með rannsókn
slíkra mála. Hann fer þá með lögreglu-
vald.
Á síðustu dögum hafa fjölmiðlar
fjallað talsvert um starfshætti lögregl-
unnar, en tilefnið er bréf sem ríkislög-
reglustjóri sendi lögreglustjóranum í
Reykjavík vegna framkvæmdar húsleit-
ar sem gerð var 23. apríl sl., en í henni
svipti húsráðandi sig lífi.
Lögreglan óskaði eftir húsleitarheim-
ild hjá manninum vegna gruns um
refsivert athæfi. Lögreglan hefur aldrei
gefið neinar upplýsingar um það hvern-
ig manninum tókst að svipta sig lífi
þrátt fyrir að nokkrir lögreglumenn
væru á staðnum, en maðurinn beitti
skotvopni við verknaðinn.
Ríkissaksóknari rann-
sakaði störf lögreglunnar
Þremur dögum eftir húsrannsóknina
sendi lögreglan í Reykjavík öll gögn
málsins til ríkissaksóknara. Þetta var
gert vegna þess að með sjálfsvíginu
hafði málið tekið nýja stefnu. Meðal
þess sem þurfti að rannsaka var hvort
lögreglumenn hefðu hugsanlega gert
mistök við húsrannsóknina.
Þetta var gert með vísan til 35.
greinar lögreglulaga þar sem segir:
„Kæru á hendur starfsmanni lögreglu
fyrir ætlað refsivert brot við fram-
kvæmd starfa hans skal beina til rík-
issaksóknara og fer hann með rannsókn
málsins.
Við meðferð slíkra mála getur rík-
issaksóknari beitt þeim heimildum sem
lögregla hefur endranær.“
Ríkissaksóknari skoðaði rannsóknar-
gögn málsins og eftir að hafa fengið
viðbótargögn 7. september sl. tilkynnti
hann lögreglustjóranum í Reykjavík 11.
september um að hann teldi ekki efni
til að mæla fyrir um frekari rannsókn á
atburðum. Ríkislögreglustjóri ákvað
hins vegar láta skoða sérstaklega verk-
lag lögreglunnar. Hann sendi síðan lög-
reglustjóranum bréf þar sem gerðar
eru athugasemdir í sjö liðum við verk-
lag lögreglu við húsrannsóknina. Efni
þessa bréfs hefur ekki verið birt op-
inberlega en Haraldur Johannessen
ríkislögreglustjóri sagði í samtali við
Morgunblaðið sl. þriðjudag að niður-
staða hans hefði verið að ekki hafi verið
staðið rétt að undirbúningi og fram-
kvæmd á umræddri húsleit í ýmsum
veigamiklum atriðum.
Ríkislögreglustjóri
sinnir innra eftirliti
Samkvæmt 5. grein lögreglulaga ber
ríkislögreglustjóra að sinna innra eft-
irliti með störfum lögreglunnar í land-
inu. Í skipuriti fyrir embætti ríkislög-
reglustjóra, sem staðfest var í október
sl., var gengið frá því að innra eftirlit
væri á ábyrgðarsviði Guðmundar Guð-
jónssonar yfirlögregluþjónns, en hann
hefur séð um innra eftirlit embættisins
frá því hann kom til starfa hjá ríkislög-
reglustjóra árið 1998.
Guðmundur sagði að innra eftirlitið
næði bæði til lögregluembætta og eins
væri því ætlað að sinna innra eftirliti
með starfsemi ríkislögreglustjóraemb-
ættisins. Markmiðið væri að styrkja
starf lögreglunnar og samræma vinnu-
brögð hennar. Hann sagði að marg-
víslegur aðdragandi gæti verið að málum
sem vísað væri til innra eftirlitsins en
oftast nær væru mál tekin upp að frum-
kvæði ríkislögreglustjóra sem óskaði eft-
ir úttektum á tilteknum málum.
Guðmundur sagði að um margvísleg
og ólík mál væru um að ræða. Hann
sagði að sem dæmi um verkefni innra
eftirlitsins mætti nefna að nú stæði yfir
úttekt á ýmsum þáttum sem varða rann-
sókn mála, þar sem m.a. væri skoðuð
samvinna lögregluembættanna. Mark-
miðið væri að fá góða yfirsýn yfir úrræði
einstakra lögregluembætta og hvernig
þau væru í stakk búin til að standa að
rannsóknum. Á þessu ári hefði verið
skoðað sérstaklega ýmislegt sem tengd-
ist bakgrunni rannsókna lögregluemb-
ætta á ofbeldisbrotum. Sú skýrsla hefði
verið kynnt lögreglustjórum auk þess
sem hún væri birt á Netinu.
Innra eftirlitið skoðar einnig mál ef
grunur leikur á að lögreglan hafi gert
mistök eða að verklagi hafi verið ábóta-
vant.
„Við vinnum þetta í samvinnu við við-
komandi aðila því að það eru hagsmunir
allra að hlutirnir séu í lagi. Ef úttekt
okkar leiðir í ljós að tilefni er til að gera
athugasemdir við störf lögreglunnar er
viðkomandi aðila og lögreglustjóra við-
komandi embættis gerð grein fyrir mál-
inu. Síðan fylgjumst við með því hvernig
athugasemdum okkar er fylgt eftir.“
Guðmundur sagði að í vissum tilvikum
væri dómsmálaráðherra gerð grein fyrir
málinu. Ef málin væru þannig vaxin
væru þau unnin í samvinnu við ríkissak-
sóknara.
Guðmundur tók fram að innra eftirlitið
sinnti ekki stjórnsýsluúttektum á ein-
stökum lögregluembættum. Slíkar út-
tektir væru á verksviði dómsmálaráðu-
neytisins.
Guðmundur sagði að innra eftirlitið
gerði nokkrar úttektir á hverju ári og
því væri um að ræða nokkuð virkt eft-
irlit. „Það er þó ekki þannig að við séum
að fylgjast með allri starfsemi lögregl-
unnar. Eftir sem áður hvílir sú ábyrgð á
lögreglustjórum að fylgjast með eigin
rekstri. Okkar innra eftirlit losar þá
ekki undan þeim skyldum.“
Lögreglan í Reykjavík er líka
með innra eftirlit
Á vegum lögreglustjóraembættisins í
Reykjavík hefur í tvö ár verið starfandi
innra eftirlit. Einn lögreglumaður sinnir
því í fullu starfi. Ingimundur Einarsson
varalögreglustjóri sagði að innra eftirliti
lögreglunnar í Reykjavík hefði verið
komið á að erlendri fyrirmynd. M.a.
hefði verið horft til fyrirkomulags í
bresku lögreglunni.
„Hlutverk innra eftirlits er að gæta
þess að allir starfsmenn embættisins,
hvort sem um er að ræða lögreglumenn,
skrifstofumenn eða aðra, fari að þeim
reglum og fyrirmælum sem settar eru
og bendi yfirstjórn embættisins á ef vafi
leiki á um að það sé gert. Innra eftirlitið
á líka að fylgjast með því að menn mæti
stundvíslega til vinnu og séu klæddir í
samræmi við kröfur sem eru gerðar.
Það á líka að láta yfirstjórnina vita ef
grunur vaknar um að eitthvert misferli
sé við lýði t.d. ef skýrslur eða mál
hverfa. Starfsmanninum er ætlað að
telja og stemma af öll mál sem koma inn
við þau sem fara út,“ sagði Ingimundur.
Ingimundur sagði að innra eftirlitið
heyrði beint undir lögreglustjóra, en
ætlast væri til þess að starfsmaðurinn,
sem sinnti þessu starfi, sýndi frumkvæði
í starfi og sjálfstæði í vinnubrögðum.
Ingimundur sagði að innra eftirlit lög-
reglunnar í Reykjavík hefði ekkert
fjallað um rannsókn á framkvæmd hús-
rannsóknar sem áður er getið. „Það mál
var umsvifalaust sent til ríkissaksókn-
ara, en honum ber samkvæmt lögreglu-
lögum að taka á málum þegar grunur
vaknar um brot á ákvæðum sérrefsi-
laga.“
Lögreglan sinnir
innra eftirliti
Morgunblaðið/Ásdís
Lögreglan í Reykjavík gerði mistök við undirbúning og framkvæmd húsleitar
þegar húsráðandi svipti sig lífi. Þetta er niðurstaða innra eftirlits ríkislögreglu-
stjóra. Egill Ólafsson spurði lögregluna hvernig innra eftirliti hennar væri hagað.
egol@mbl.is
Tvö ár eru síðan formlegu innra eftirliti lögreglunnar í Reykjavík var komið á.