Morgunblaðið - 16.05.2002, Blaðsíða 43
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. MAÍ 2002 43
ÞAÐ skiptir miklu að
það samfélag sem við
byggjum nái til og henti
ólíkum þörfum og
áherslum þeirra sem í
því búa. Lífsgæði íbú-
anna hafa verið höfð að
leiðarljósi á undanförn-
um árum við stefnumót-
un á öllum sviðum
Reykjavíkurborgar.
Þetta skiptir ekki hvað
síst máli þegar kemur að
Félagsþjónustunni sem
um fimmtungur Reyk-
víkinga nýtir á hverju
ári. Um 18% heildarút-
gjalda borgarinnar er
ráðstafað til þessa mála-
flokks og þurfa þeir fjármunir að
nýtast mismunandi þörfum íbúanna.
Stóraukin áhersla hefur verið lögð á
það á undanförnum árum að fá fag-
fólk til að móta í samráði við notend-
urna þá þjónustu sem skilar ár-
angri.
Námsstyrkir
Stærsti einstaki liður í starfi Fé-
lagsþjónustunnar er fjárhagsaðstoð.
Aðstoð og þjónusta á jöfnum
höndum að vera til þess fallin að
bæta úr vanda og koma í veg fyrir
að einstaklingar og fjölskyldur kom-
ist í þá aðstöðu að geta ekki ráðið
fram úr málum sínum sjálf. Fé-
lagsþjónustan í Reykjavík hefur í sí-
auknum mæli lagt áherslu á náms-
styrki. Hún hefur eflt þá starfsemi
sem kemur til móts við þarfir þeirra
sem ekki finna sig í almennu skóla-
kerfi og eða á vinnumarkaðinum. Að
uppfylltum ákveðnum skilyrðum er
veitt fjárhagsaðstoð vegna náms til
einstæðra foreldra og einstaklinga á
aldrinum 18–24 ára ef stundað er
nám sem er ekki lánshæft hjá Lána-
sjóði íslenskra námsmanna.
Eins hefur Félagsþjónustan í
borginni boðið upp á
18 mánaða endur-
hæfingu, Kvenna-
smiðjur, fyrir ungar
konur sem verið hafa
lengi á fjárhagsað-
stoð. Þær fá á sama
tíma endurhæfingar-
lífeyri frá Trygginga-
stofnun. Markmiðið
er að þær læri að
standa á eigin fótum
og hefur árangur
þessa starfs verið
mjög góður.
Fjölsmiðjan
Að frumkvæði
Rauða krossins og í
samstarfi við ríki og sveitarfélög á
höfuðborgarsvæðinu var Fjölsmiðj-
an sett á laggirnar á síðasta ári.
Markmiðið er að bjóða fjölþætta
verkþjálfun og fræðslustarfsemi því
unga fólki er þar starfar. Stefnt er
að því að 40–70 nemar geti verið að
störfum hverju sinni en í dag eru
þar rúmlega 30 manns í ýmsum
verkdeildum undir verkstjórn fag-
fólks. Fjölsmiðjan er líka þjálfunar-
og endurhæfingarstaður fyrir ungt
fólk, sem þarf undirbúning fyrir
frekara nám eða störf. Þetta er ekki
meðferðarstofnun, en á að vera
hentugur vinnustaður fyrir ungt
fólk sem er að fóta sig að nýju úti á
lífsins vegum eftir áföll.
Fjölsmiðjan er dæmi um vel
heppnað samvinnuverkefni félaga-
samtaka, ríkis og sveitarfélaga sem
líta má til við þróun þjónustu á
næstu árum.
Blómstrandi mannlíf
Reykvíkingar búa í dag við fé-
lagsþjónustu sem leitast við að
styðja fólk á þeirra forsendum í
þeirra heimahúsum. Félagsþjónust-
an leitast við að tryggja fjárhagslegt
og félagslegt öryggi og velferð á
grundvelli samhjálpar. Félagsþjón-
ustan í Reykjavík hefur verið braut-
ryðjandi í uppbyggingu félagsþjón-
ustu á öllu landinu og Reykvíkingar
geta verið stoltir af því starfi sem
þar hefur verið unnið.
Ég sé ekki fyrir mér að þetta upp-
byggingarstarf hefði verið unnið ef
hugmyndafræði Sjálfstæðisflokks-
ins hefði ráðið ríkjum. Þeirra hug-
myndafræði byggir á því, eins og
reynslan sýnir, að bjóða upp á tak-
markaða þjónustu í einangruðum og
fjársveltum stofnunum yfirleitt með
það að markmiði að einkavæða þær
síðan, þegar óánægjuraddirnar
verða hvað háværastar. Markaðs-
hyggja Sjálfstæðisflokksins hefur
alltaf verið honum fjötur um fót í
velferðarmálum. Reykjavíkurlistinn
er velferðarframboð, sem ber hag
borgaranna fyrir brjósti og vill
bjóða upp á fjölbreytilega og sveigj-
anlega félagsþjónustu sem mætir
ólíkum þörfum allra íbúa borgarinn-
ar. Að því marki hefur hann unnið
og mun halda áfram að vinna, ef
hann fær endurnýjað umboð.
Björk
Vilhelmsdóttir
Reykjavík
Ég sé ekki fyrir mér að
þetta uppbyggingar-
starf hefði verið unnið,
segir Björk Vilhelms-
dóttir, ef hugmynda-
fræði Sjálfstæðisflokks-
ins hefði ráðið ríkjum.
Höfundur er félagsráðgjafi og
skipar 6. sæti Reykjavíkurlistans.
Uppbyggingarstarf
Félagsþjónustunnar
R-LISTINN kynnti
kunnugleg kosningalof-
orð á sumardaginn
fyrsta. Nú á loksins að
efna loforðin frá 1994
og 1998.
R-listinn lofaði því
1994 að stöðva bruðl í
fjármálum borgarinn-
ar, hefja endurreisn
borgarsjóðs og gera
langtímaáætlun um
hvernig greiða ætti upp
skuldir borgarinnar.
Hvernig hefur R-listinn
staðið við þessi loforð?
Hreinar skuldir borg-
arinnar hafa aukist úr 4
milljörðum í 33 millj-
arða á árunum 1994–2002. Árið 1994
námu skuldir veitufyrirtækja borgar-
innar um 125 milljónum króna. Í ár
nema skuldir Orkuveitu Reykjavíkur
um 20.000 milljónum króna. Orku-
veitan borgar hátt í 2.000 milljónir í
vexti á ári. Áður en R-listinn tók við
fjármagnaði Hitaveita Reykjavíkur
byggingu Perlunnar og byggingu
Nesjavallavirkjunar án þess að taka
langtímalán.
R-listinn hefur aukið skuldir á
hvern borgarbúa úr 39.000 kr í
286.000 kr. á tímabilinu 1993–2002.
R-listinn lofaði því árið 1994 að
öll börn fengju aðgang að leikskóla og
að biðlistum eftir leikskólavist yrði
útrýmt. Þetta loforð R-listans hefur
ekki verið efnt. Árið 1994 voru 1869
börn á biðlistum eftir leikskólaplássi
en í ársbyrjun 2002 voru þau hins
vegar 2360. Samt eru 500 færri börn
á leikskólaaldri í Reykjavík nú en
voru árið 1994.
R-listinn lofaði fyrir kosning-
arnar 1998 að lækka holræsagjaldið
sem hann sjálfur lagði á Reykvíkinga
á fyrra kjörtímabili sínu. Holræsa-
gjaldið er nú um fimmtungur fast-
eignagjalda í Reykjavík og ekki hafa
þau lækkað. Enn eitt svikið loforð.
R-listinn lofaði að setja á stofn
heilsugæslustöð fyrir Voga-, Heima-
og Sundahverfi. R-listinn lofar þessu
enn á ný í stefnuskrá sinni 2002.
R-listinn lofaði að byggja tvö ný
hjúkrunarheimili. Hverjar eru efnd-
irnar? R-listinn hefur brugðist sjúku
öldruðu fólki. Í dag eru
400 manns á biðlistum
eftir hjúkrunarrými,
þar af 250 í brýnni þörf.
R-listinn lofaði að
ljúka hreinsun strand-
lengjunnar. Þetta hefur
R-listinn ekki staðið við
þrátt fyrir holræsa-
skattinn.
R-listinn lofaði 50
m yfirbyggðri sundlaug
í Laugardalnum í
Reykjavík. Þessu hefur
R-listinn lofað áður, án
efnda. Nú heitir þetta
gamla kosningaloforð
„Vatnaparadís í Laug-
ardal“.
Reykvíkingar hafa kynnst því
hvernig R-listinn efnir kosningalof-
orð sín. Þeir slá um sig með fínum
orðum, klifa á framtíðarsýn í stað
þess að að tala um stefnu. Þeir telja
sig geta blekkt okkur almúgann með
innihaldslausum gáfumannavaðli. Ég
held að þeir misreikni sig illilega, fólk
lætur ekki blekkja sig endalaust.
Ég minni á að Sjálfstæðisflokkur-
inn, með Davíð Oddsson í forystu,
stóð við sín kosningaloforð sem hann
gaf fyrir borgarstjórnarkosningarn-
ar 1986 og 1990.
Reykvíkingar þekkja verk Björns
Bjarnasonar og í því ljósi bið ég
hvern og einn að spyrja sig hvort
hann telji að Björn Bjarnason muni
svíkja samninginn sem hann vill gera
við Reykvíkinga.
Kosningaloforð
R-listans
Gísli
Ragnarsson
Höfundur er aðstoðarskólameistari.
Reykjavík
Ég minni á, segir Gísli
Ragnarsson, að Sjálf-
stæðisflokkurinn stóð
við sín kosningaloforð
sem hann gaf fyrir borg-
arstjórnarkosningarnar
1986 og 1990.
OFT var sagt frá
því, að forsætisráð-
herra myndi koma í
viðtal í ríkisútvarpinu
milli kl. 15–16 nk.
sunnud. 12. maí. Þess
vegna má gera ráð
fyrir að margir hafi
hlustað.
Davíð Oddsson kom
að borgarmálunum og
gerði mikið úr skulda-
söfnun hjá R-listan-
um. Fánaberi væri
Ingibjörg Sólrún, en
Alfreð réði. Hann
lagði áherslu á van-
þekkingu hennar í
fjármálunum. Staða mála væri
samkvæmt því. Mikill munur væri
á. Hann hefði lækkað skuldir rík-
isins um marga milljarða, en
skuldasöfnun R-listans væri hroða-
leg. Hann gat þessi ekki einu orði
að sjálfur stóð hann fyrir því að
„hirða“ 12 milljarða frá frjáfest-
ingarsjóðunum og leggja inn í rík-
issjóðinn. Einng „gleymdi“ hann
sölu ríkiseigna (sem við eigum öll)
og setti söluverð til
lækkunar skulda.
Þetta átti að sýna
mun á fjármálaviti og
vanþekkingu.
Minna má á að 1990
var eitt aðalslagorð
Sjálfstæðismanna, að
lækka skatta vinstri
manna. Höggva nær í
spað „skattatré“
þeirra. Þá voru talin
til alls 32 atriði. En
hvað eru þau mörg í
dag? Haldið ykkur nú!
Þau eru 42! Minna má
Davíð á „Bláubókina“
1952 og hvað varð um
loforðin þar. Einnig
um nýtt allsherjar skipulag, sem
kom fram rétt fyrir kosningar
1962 og Geir Hallgrímsson skýrði
að væri fyrir allt að 130.000 manna
byggð.
Hvað stóð af því í gegnum tím-
ans rás?
Að lokum vil ég vita og margir
fleiri hvenær Ingibjörg Sólrún
sagði „ég vil allt eða ekkert“.
Þetta hefur Björn tuggið áður. Nú
er tími til að standa við töluð orð,
Davíð. Þetta á að merkja, að Björn
verður áfram, þótt hann verði í
minnihluta, en Ingibjörg hrökkva
á burt, verði R-listinn með minni-
hluta. Leggið spilin á borðið, takk.
Spilin á borðið, takk
Jón Ármann
Héðinsson
Höfundur er fyrrverandi
alþingismaður.
Reykjavík
Nú er tími til að
standa við, segir
Jón Ármann Héðinsson,
töluð orð, Davíð.