Morgunblaðið - 16.05.2002, Blaðsíða 62

UMRÆÐAN
62 FIMMTUDAGUR 16. MAÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Það er
Verslun
Kringlunni
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
I
SS
1
77
90

05
/2
00
2
islandssimi.is
að gefa
gott
GJAFADAGAR Í KR INGLUNNI
16 . - 18 . MAÍ
Nokia 3310
13.990kr.
með Kjarnaáskrift
Frítt stofngjald!
Þú hringir
frítt í 4
með GSM Kjarnaáskrift
Léttkaup
1.295 kr. á mánuði
Heildarverð 15.540 kr.
MEÐ þéttingu
byggðar sparast veru-
legir fjármunir. A-list-
inn vill að þeim fjár-
munum verði varið í
skólasamfélagið, þjón-
ustu sjúkra og aldraða.
Borgin hefur á síðustu
áratugum runnið eins
og heitt hraun í ýmsar
áttir (jafnvel upp í
móti). Þessari banda-
rísku úthverfastefnu
fylgir gífurlegur kostn-
aður sem annars mætti
nýta til aukinnar vel-
ferðar borgarbúa. Í
þessari grein mun ég
eingöngu fjalla um
hvernig Höfuðborgarsamtökin líta á
skólasamfélagið eins og það er í dag
og hvernig við sjáum það fyrir okkur
við þéttingu byggðar og þar með
aukið ráðstöfunarfé borgarinnar.
Skólasamfélagið
Hlúa þarf að skólasamfélagi
Reykvíkinga. Skólinn er ekki bara
steinsteypa, fermetrar og heitar
máltíðir eins og oft kemur fram í
málflutningi R- og D-lista. Hann er
fyrst og fremst vinnustaður barna
og fullorðinna sem þar starfa.
Vinnutíminn er oft langur fyrir
yngstu börnin 6, 7 og 8 ára. Sá
sparnaður sem verður við þéttingu
byggðar getur nýst til dæmis þannig
að annað foreldri skólabarns á þess-
um aldri fengi að vinna 80% vinnu
en myndi samt vera á 100% launum.
Þá myndu foreldrar geta sótt börnin
í skólann eða verið heima til að taka
á móti þeim kl. 15 í stað 17 eins og
nú er.
Rétt eins og foreldrar fá fæðing-
arorlof fyrstu mánuði nýs lífs þá er
ekki síður mikilvægt að geta verið
meira með börnunum þegar skóla-
ganga hefst.
 Með auknu ráðstöfunarfé borg-
arinnar við þéttingu byggðar telur
A-listinn að hægt væri að koma bet-
ur til móts við börnin og foreldrana.
 Þéttari byggð þýðir að minni
tími fer í að ferðast til og frá skóla
bæði fyrir börnin og foreldrana.
 Þéttari byggð þýðir að skólar
nýtast betur þar sem
fleiri skólar eru í
göngufæri frá íbúunum
(samnýting og skil-
virkni).
 Þéttari byggð
þýðir meira fé í skóla-
starfið sem þá veitir
starfsfólki og nemend-
um aukið svigrúm.
Börn með sérþarfir
Í nýútkominni
stefnuskrá fræðsluráðs
Reykjavíkur stendur:
„Meginleiðarljós er
skóli án aðgreiningar,
þ.e. skóli með þjónustu
fyrir alla nemendur
faltaða og ófatlaða.“
Hvernig ætla R- og D-listarnir að
framkvæma þessa annars fallegu
stefnu?
Reyndar er þessari stefnu fylgt að
mörgu leyti í dag. Mig langar samt
að benda á ýmsa vankanta varðandi
stöðuna eins og hún er núna og eins
og hún blasir við kennurum og nem-
endum hvort sem nemendurnir eru
með sérþarfir eða ekki.
Foreldrar barns sem hefur „sér-
þarfir“ ráða hvar barnið sækir skóla.
Ef þau vilja ekki að barnið fari í sér-
skóla þá fer það í heimaskóla. Nem-
andinn fer þá í venjulegan bekk þar
sem e.t.v. eru 25 misvel staddir nem-
endur fyrir. Helst þyrfti skólinn þá
að ráða atferlisþjálfa ef nemandinn
er t.d. einhverfur, þroskaþjálfa ef
nemandinn er þroskaheftur eða
táknmálstúlk ef nemandinn er
heyrnardaufur eða heyrnarlaus, svo
eitthvað sé nefnt.
Ekki fæst þó greiðsla fyrir slíkan
starfskraft nema nemandinn sé
kominn með ákveðna greiningu,
annaðhvort frá Greiningar- og ráð-
gjafarstöð ríkisins eða Bugl, Barna-
og unglingageðdeild. Á báðum þess-
um stofnunum eru gífurlega langir
biðlistar, og það getur tekið allt að
tvö ár að fá greiningu fyrir barnið. Á
meðan kemur engin aukagreiðsla til
skólans handa viðbótar starfskrafti.
Sérkennslukvóti hvers skóla
ræðst af nemendafjölda. Þessi kvóti
gerir aðeins kleift að sinna allra
þyngstu tilfellunum. Þá er það for-
gangsröðin sem ræður og margir
sem þurfa takmarkaða sérkennslu
eins og t.d. þeir sem eiga við lestr-
ar-, ritunar- og stærðfræðiörðug-
leika að stríða, nýbúar sem kunna
ekki íslensku, vel greindir nemend-
ur og meðalnemandinn sitja á hak-
anum.
Sá raunveruleiki sem blasir við
mörgum kennurum og nemendum
er óviðunandi. Eins og segir í grunn-
skólalögunum þá á að „veita hverj-
um nemanda kennslu við sitt hæfi“.
Hvernig á það að vera mögulegt fyr-
ir kennara að framkvæma þetta
þegar í einum og sama bekk eru
kannski tveir ofvirkir nemendur,
einn kannski misþroska og annar
með veruleg hegðunarvandkvæði?
Þetta skapar mjög mikið vinnuálag á
kennarann og kemur niður á öllum
nemendum. Allir verða taparar og
kennarinn örmagna! Ég get ekki séð
að þessi nýja stefnuská nefni það
sérstaklega að aukafjármunir komi
strax inn í skólann með nemanda
með sérþarfir.
Hvað er til ráða?
Það eru ekki litlar fjárhæðir sem
koma til með að sparast við þéttingu
byggðar. Þessa fjármuni viljum við
hjá A-listanum, Höfuðborgarsam-
tökunum, nota m.a. til að fækka
verulega nemendum í bekkjardeild-
um eða hafa fleiri kennara í hverjum
bekk.
Ég vil að lokum leyfa mér að
benda lesendum á að kynna sér
stefnuskrá Höfuðborgarsamtak-
anna. Slóðin er www.xa.is
Þétting byggðar – aukið
fé til skólasamfélagsins
Dóra
Pálsdóttir
Reykjavík
Það eru ekki litlar
fjárhæðir, segir
Dóra Pálsdóttir, sem
koma til með að sparast
við þéttingu byggðar.
Höfundur skipar 4. sæti á lista
Höfuðborgarsamtakanna.
Sjálfstæðismenn í
Reykjavík undir for-
ystu Björns Bjarna-
sonar hafa teflt Kópa-
vogi gegn Reykjavík í
kosningabaráttunni.
Þetta er gert í tvenn-
um tilgangi. Annars
vegar að halda því
fram að Reykjavík sé
verr stjórnað og hafi
misst forystuhlutverk
í lóða- og atvinnuupp-
byggingu til Kópa-
vogs. Hins vegar að
lyfta Kópavogi þar
sem sjálfstæðismenn
bera uppi meirihlut-
ann. Með þessu er
rekinn ósvífinn pólitískur áróður.
Meirihluti Sjálfstæðisflokks og
Framsóknarflokks í Kópavogi hef-
ur valið þá einföldu leið að úthluta
hratt öllum fyrirliggjandi lóðum í
bæjarlandinu. Athyglin hefur hins
vegar beinst að atvinnuuppbygg-
ingunni í Smáranum. Látið er í
veðri vaka að Smárasvæðið hafi
orðið til fyrir tilvist Gunnars Birg-
issonar meðan stjórnendur í
Reykjavík hafi setið með hendur í
skauti. Þetta er algjör fjarstæða.
Þótt barn hefði stjórnað
Staðreyndin er sú að í tvo ára-
tugi hefur það legið fyrir að í fyll-
ingu tímans, þegar aðstæður á höf-
uðborgarsvæðinu,
uppbygging og vega-
kerfi gerðu það tíma-
bært, yrði Smárinn
eftirsóknarverðasta
verslunar- og athafna-
svæði höfuðborgar-
svæðisins sökum legu
sinnar. Strax um 1980
horfðu menn til þess
að þarna lægi miðja
höfuðborgarsvæðisins
og allar götur síðan
hefur öll skipulags-
vinna í Kópavogi tekið
mið af þeirri stað-
reynd. Þótt barn hefði
stjórnað í Kópavogi
hefði uppbyggingin
orðið í Smáranum núna. Hin marg-
umtalaða fylling tímans var orðin
að veruleika hvort sem Sjálfstæð-
isflokkur væri við stjórnvölinn eð-
ur ei.
Skuldasúpa í Kópavogi
og Hafnarfirði
Fljótlega var togað í nýjan
streng í áróðrinum um Reykjavík-
urborg. Heilsíðuauglýsingar bera
okkur óvæginn áróður um meinta
skuldasöfnun borgarinnar og ekk-
ert er gert með skýr svör borg-
arstjóra eða eftirsóknarverða ein-
kunnagjöf sem ráðamenn í
Reykjavík hafa hlotið fyrir fjár-
málastjórn. En nú ber svo við að
Kópavogur er ekki nefndur til
samanburðar. Hvað þá Hafnar-
fjörður eða önnur sveitarfélög sem
safnað hafa óhóflegum skuldum
undir forystu Sjálfstæðisflokksins.
Í nýjasta blaði Samfylkingarinnar í
Kópavogi er vísað til upplýsinga
sem fram komu nýverið á Mbl.is.
Þar kemur fram að skuldir á hvern
íbúa í Kópavogi í árslok 2000 voru
liðlega 80% hærri en í Reykjavík
og í Hafnarfirði eru skuldir á
hvern íbúa þrefalt meiri en á hvern
Reykvíking. Skuldasúpan er í
Kópavogi og Hafnarfirði en um
það þegja sjálfstæðismenn þunnu
hljóði. Þetta þarf fólk að vita. Því
það er mikilvægt í kosningum að
hafa það á hreinu í hverju forystu-
hlutverk felst.
Kópavogi er teflt
gegn Reykjavík
Rannveig
Guðmundsdóttir
Skuldir
Skuldasúpan er í
Kópavogi og Hafn-
arfirði, segir Rannveig
Guðmundsdóttir, en um
það þegja sjálfstæðis-
menn þunnu hljóði.
Höfundur er þingmaður Samfylking-
arinnar í Reykjaneskjördæmi.