Morgunblaðið - 16.05.2002, Blaðsíða 72

MINNINGAR
72 FIMMTUDAGUR 16. MAÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
eftir að hann var orðinn fársjúkur.
Það voru margar andstæður í Ein-
ari, sem gerðu hann jafn skemmtileg-
an og raun bar vitni. Hann var í senn
sveitamaður og borgarbarn, ákafur
aðdáandi þjóðlegs heimilismatar eins-
og hann var framreiddur hjá gömlum
konum í afskekktinni, og jafnframt
einhver dyggasti styrktaraðili veit-
ingastaða af betra taginu sem uppi
hefur verið. Hann var þessi fíngerði
klassíski gítarleikari, en um leið sér-
fróður um harmónikuleik norður í
landi á fyrri tíð, og svo stuðmeistarinn
sem keyrði gleðisveitina Rússíbana
áfram af myndugleik. Hann gat verið
beittur í orði ef honum féll ekki eitt-
hvað og hafði skarpa sýn á ýmislegt,
en mildin var samt ríkust í honum.
Mér þykir trúlegt að hann og fyrr-
greindur nemandi hans og vinur,
Kristján Eldjárn, spili nú saman dú-
ett einhversstaðar í birtunni.
Gyrðir Elíasson.
Einar var einstaklega góður og
tryggur vinur, glaður, skemmtilegur,
fyndinn, hlýr og ávallt hrókur alls
fagnaðar hvar sem hann kom. Ég
kynntist honum fyrst þegar ég flutti
til Akureyrar árið 1972 og í hönd fóru
skemmtileg ár í hópi góðra vina sem
þarna bundust órofa vináttuböndum.
Hann varð snemma frábær gítarleik-
ari og fá samkvæmi man ég skemmti-
legri en bítlapartíin þar sem Einar
hélt uppi fjörinu með spili og söng og
smitaði alla með sínum einstaka húm-
or og kitlandi fjöri.
Einar var yngsta barn foreldra
sinna og ríkti náið og ljúft samband
þeirra á milli. Það var gott og gaman
að koma á þetta fordómalausa menn-
ingarheimili, þar sem okkur öllum var
tekið með kostum og kynjum hverju
sinni og ríkulega veitt bæði af verald-
legu og andlegu fóðri. Þar var ekkert
kynslóðabil. Uppalinn í frjóum jarð-
vegi bókmennta, tónlistar og góðra
dyggða hafði hann allt til að bera til að
verða sá sanni listamaður sem hann
og varð. „Lítillátur, ljúfur og kátur“
eru mannkostir sem sálmaskáldið
boðar í Heilræðavísum sínum og Ein-
ar vinur okkar hafði svo sannarlega
til að bera í ríkum mæli. Það má vel
hugsa sér að hann hafi snemma num-
ið allan þann góða bálk og þá þegar
tamið sér þá fallegu, ljúfmannlegu og
skemmtilegu framkomu, sem öll hans
nærvera mótaðist svo sterklega af.
Ótímabært fráfall Einars er okkur
öllum sem hann þekktu óendanlega
sárt, en yndislegar minningar og
gleðin sem hann veitti á báðar hendur
meðan hann lifði situr eftir. Með þess-
um línum vil ég votta djúpa og inni-
lega þökk mína og fjölskyldu minnar
að honum látnum. Megi Önnu, Hildi-
gunni, Guðrúnu og öllu hans fólki
veitast styrkur og náð á þungbærri
skilnaðarstund.
Borghildur Magnúsdóttir.
Við horfum á eftir Einari æskuvini
okkar. Okkur hafði á „löngu“ frum-
skeiði ævinnar þrjá unga drengi norð-
ur á Akureyri dreymt mikla og
skemmtilega drauma sem tónlistar-
menn.
Kannski fengum við þessa
bernskudrauma að láni hjá Einari
enda reyndist hann sá sem fylgdi tón-
listinni nær óskiptur alla sína tíð síð-
an leiðir okkar þriggja skildu einsog
eðlilegt er og við hinir tveir sýndum
áhuga á ýmsu sem tónlistina varðaði
minnst og hættum að gera okkur
grillur um frama á þeim vettfangi.
Einar gerði hinsvegar drauminn að
veruleika og fyrir okkur þrjá pínulítið
í leiðinni. Það var okkar ánægja að
fylgjast með ferli Einars, úr hæfilegri
fjarlægð þó, enda var hann kominn í
annasaman heim sem við áttum ekki
greiðan aðgang að.
Það er ekkert gefið mál fyrir unga
menn og konur að helga sig listum og
Einar lagði mikið á sig til að ná mark-
miðum sínum. Gítarinn valdi hann
ekki af tilviljun. 7 ára hafði Einar í
fyrstu hljómsveitarskipaninni fengið
hlutverk George Harrison en við hin-
ir skipuðumst í sveit samkvæmt öðr-
um hetjum hinna sígildu bítla. Hildi-
gunnur heitin stóra systir Einars átti
kassagítar heldur lélegan ef rétt er
munað en nógu góðan til að kenna
bróður sínum undirstöðugripin. Í
mörg ár var þetta eina alvöru hljóð-
færið sem okkar ágæta grúppa hafði
aðgang að og Einar sinnti því af vax-
andi áhuga.
Einar var tónnæmur eða músík-
alskur sem vakti manni þegar á
barnsaldri eftirtekt og svo var hann
svo skemmtilegur að vera með að við
sáum alltaf eftir honum með söknuði í
hina „sveitina“ á hverju sumri austur
að Holti í Þistilfirði. Sveitin sú gerði
Einari vafalaust sitthvað gott því
hann hafði svo margt þaðan að færa
um fólk og fé að maður gerðist nokk-
uð kunnugur á því heimili þó maður
hafi aldrei þangað komið fyrr né síð-
ar. Einar var nefnilega einstaklega
mannblendinn og hafði næmt auga
fyrir samferðamönnum sínum og sér-
kennum fólks. Hann átti afar auðvelt
með að kynnast fólki og gerði flesta
að vinum sínum fyrirhafnarlaust með
hæfileikum sínum og örlæti. Hann
var ekki beinlínis feiminn en vildi eig-
inlega ekki standa mikið í sviðsljósinu
sjálfur framan af. Það varð hann síð-
an bara að þola sem hluta af djobbinu
og stóð sig frábærlega. Hann var
upptekinn við að lifa lífinu sér og öðr-
um til mikillar ánægju. Vinsæll mað-
ur Einar Einarsson gítarleikari. Við
æskuvinirnir höfðum vonast til að fá
Einar til að spila eitthvað fallegt yfir
okkur að lokum. Guð blessi fjölskyldu
hans, eftirlifandi konu Önnu og Hildi-
gunni dóttur úr fyrri sambúð og ekki
síst Guðrúnu aldraða móður Einars
og systkinin Angantý, Bergþóru og
Óttar sem eftir hann mæla. Ham-
ingjumaðurinn Einar sonur Einars í
Barnaskólanum og við hamingjusam-
ir sem honum kynntumst.
Gísli Ingvarsson Noregi og
Baldur Reynisson Svíþjóð.
Við tókum snemma eftir Einari
Kristjáni þegar hann byrjaði að troða
upp hér sunnan heiða ungur maður.
Augljóslega músíkant fram í fingur-
góma eins og góðir gítarleikarar
þurfa að vera. Þá þegar var hann til
staðar þessi einstaki kliðmjúki tónn
sem aldrei lét undan síga fyrir utan-
verki og stælum þó spilarinn efldist
að lærdómi og tækni eftir því sem ár-
in liðu.
Við kynntumst Einari persónulega
1994 þegar hann varð kennari sonar
okkar í Tónskóla Sigursveins, háborg
íslenskrar gítarmenningar. Þá varð
okkur ljóst að þessi tónn var ekki að-
eins í gítarnum heldur bjó hann í
manninum sjálfum.
Með meistara og lærisveini tókst
þegar í stað djúp og glaðvær vinátta
sem einkenndist af gagnkvæmri um-
hyggju og virðingu og sönnum sam-
starfsanda í lífi og list. Þegar örlögin
höguðu því þannig að báðir greindust
með banvænan sjúkdóm um svipað
leyti fyrir rúmu einu og hálfu ári nutu
þeir áfram góðs af bræðralagi sínu er
þau þungu skref voru stigin. Þeir
gátu syrgt og barist saman, stappað
stáli hvor í annan.
Við hittum Einar Kristján síðast í
útför sonar okkar síðasta dag apríl-
mánaðar, rétt rúmri viku áður en
hann kvaddi sjálfur. Þó mjög væri af
honum dregið var tónninn enn til
staðar og hann mun hljóma áfram út
yfir gröf og dauða. Á kveðjustund vilj-
um við þakka Einari þá vináttu og
hlýju er hann sýndi okkur og fjöl-
skyldu okkar alla tíð.
Ástvinum Einars, eiginkonu hans
og dóttur, móður, systkinum og öllum
öðrum ættmennum og vinum vottum
við okkar dýpstu samúð.
Unnur Ólafsdóttir og
Þórarinn Eldjárn.
Einar yngri tók á móti mér sem
væntanlegum leigjanda með þeim
orðum að yfirvofandi sambúð í Þing-
vallastræti myndi ekki lukkast nema
ég hefði gaman af bókum og harm-
óníkutónlist. Svo yrði ég að venjast
því að hlusta á King Crimson á um-
talsverðum hljómstyrk. Það fyrir-
bæri, sem ég aldrei áður hafði heyrt
nefnt, reyndist vera þungmelt, bresk
framúrstefnuhljómsveit. Henni átti
ég eftir að kynnast vel næstu árin
þegar plötur snerust á stofufóninum
eða Einar tók nokkur valin tóndæmi
úr lagasafni Crimson á rafmagnsgít-
arinn sinn og þilin nötruðu.
Það voru mikil forréttindi að fá að
dveljast hjá Einari frá Hermundar-
felli, Guðrúnu og Einari yngra á
menntaskólaárunum. Heimilið þeirra
var ekkert minna en menningarmið-
stöð og sjálfsagður viðkomustaður
þjóðþekktra rithöfunda og lista-
manna sem áttu leið um Akureyri.
Auðvitað hlaut að spretta listamaður
úr slíkum jarðvegi. Einar Einarsson
var á þessum tíma miklu meira en
efnilegur gítaristi. Hann hafði náð
góðum tökum á hljóðfærinu en sagði
síðar skilið við rafmagnið og sneri sér
að klassískum gítarleik. Hann sagðist
ekki hafa nennt að verða poppari. Þar
að auki hefði sig skort leigjanda að
hrella til frambúðar með rafmagns-
gítarnum og því ákveðið að svissa yfir
í klassík.
Leiðir okkar Einars lágu síðast
saman fyrir fáeinum mánuðum þegar
ég aðstoðaði hann lítillega við að
koma á framfæri nýútkomnum
geisladiski með harmóníkutónlist í
flutningi föður hans, Einars frá Her-
mundarfelli. Einar yngri var léttur og
kátur, barmaði sér hvergi og var
sjálfum sér líkur. Ég spurði hvort
hann ætlaði ekki að hafa sigur í þeirri
baráttu upp á líf og dauða sem hann
háði. ,,Ég veit það ekki, vinur,“ svar-
aði hann. ,,Þetta fer einhvern veginn.“
Nú er þessi lífsglaði og vel gerði
drengur fallinn frá, langt um aldur
fram. Íslenskt menningarlíf er mun
fátækara en áður en mestur og sár-
astur er auðvitað missir þeirra sem
næst honum stóðu. Ég votta aðstand-
endum Einars Einarssonar innilega
samúð. Hugurinn leitar sérstaklega
til móður hans, Guðrúnar. Það er með
hreinum ólíkindum hve þung högg ör-
lögin hafa skapað þeirri blíðu og góðu
konu.
Atli Rúnar Halldórsson.
Hann var bjartur og glaður ljúf-
lingur, átján ára gamall, þegar ég
kynntist honum. Stóra systir hans,
Hildigunnur, varð ásamt fjölskyldu
hennar meðal nánustu vinanna sem
ég eignaðist nýflutt til Akureyrar.
Fjölskyldan var samrýnd og í hennar
húsum sat maður oft með þremur
kynslóðum í gefandi spjalli um þjóð-
mál og listir og gjarnan var samveran
krydduð með hljóðfæraleik og söng.
Einstök kímnigáfa, vísnakunnátta og
sagnagleði einkenndi þessa fjöl-
skyldu.
Unglingurinn bjarti, Einar Krist-
ján, handlék gítarinn af fimi og næmri
tilfinningu fyrir tónlistinni þótt ekki
hafi hann á þessum tíma verið farinn
að leita sér formlegrar menntunar á
því sviði. Hann svaraði því gjarnan til,
kíminn, þegar hann var hvattur til
þess að fara í gítarnám, að það myndi
örugglega taka úr sér tónlistarnátt-
úruna. Sem betur fer endurskoðaði
hann þá afstöðu með þeim árangri að
þjóðin fékk síðar að njóta hæfni hans
og kunnáttu á fjölbreyttu sviði gítar-
tónlistar auk þess sem Einar varð
lærifaðir margra gítarleikara.
Þarna á námsárum Einars í
Menntaskólanum á Akureyri hófst
samstarf okkar þegar hann ásamt
nokkrum öðrum hæfileikaríkum
menntskælingum tók að sér að semja
og flytja tónlist við leiksýningu skól-
ans á Atómstöðinni, sem ég leikstýrði.
Það verkefni leystu þeir með elju og
áhuga. Í kjölfarið fylgdu ýmsar upp-
troðslur þar sem við nokkur nutum
þess að syngja við öruggan gítarleik
Einars, meðal annars í sönghópi Al-
þýðuleikhússins sem stofnað var á
þessum árum. Síðar var ég svo hepp-
in að fá Einar til þess að útsetja lög á
hljómplötu, m.a. hans eigin lög, ásamt
því að annast gítarleikinn. Allt þetta
gerði Einar af stakri smekkvísi. Sam-
starfið við hann var undantekninga-
laust gott og gefandi, hann var í senn
félagi og kennari og ljúfmennskan,
léttleikinn og jafnvægið einkenndi
allt hans viðmót. Síðast fékk ég að
njóta samstarfs með Einari í janúar
sl. þegar Sigurjón Pétursson, fyrr-
verandi borgarfulltrúi, var kvaddur.
Þegar kom að útförinni var Einar
sárkvalinn af sjúkdómnum en ekki
kom annað til greina en að skila þeirri
tónlist sem stundin kallaði á. Hann
brosti í gegnum sársaukann og þótt
hann þyrfti stuðning inn kirkjugólfið
var öryggið og næmið sem aldrei fyrr
þegar hann töfraði fram ljúfsára tón-
ana í lagi Violetu Parra, Þökk sé
þessu lífi.
Samofið sorginni yfir því að sjá á
bak kærum vini er þakklætið fyrir
birtuna hlýju og gleðina sem Einar
veitti svo ríkulega.
Hugur okkar Óskars dvelur hjá
nánustu aðstandendum, móðurinni
Guðrúnu, sem nú þarf að kveðja ann-
að barn sitt í blóma lífsins, hjá eig-
inkonunni Önnu, dótturinni Hildi-
gunni og systkinum Einars. Megi
minningin um ljúflinginn snjalla lina
harm ykkar.
Kristín Á. Ólafsdóttir.
Það er engan veginn hægt að setj-
ast niður og vera afslappaður og
skrifa minningargrein um látinn vin
sinn, því svo margt kemur upp í huga
manns.
En á meðan líf mitt líður áfram
mun ég reyna af veikum mætti að
skrifa nokkur orð.
Einar var einstaklega kraftmikill
og gefandi maður.
Ég var svo heppinn að kynnast
Einari norður á Akureyri 1972. Einar
geislaði af lífskúnst og speki sem fáir
jafnaldrar hans höfðu yfir að ráða og
má þar sérstaklega geta hinna miklu
tónlistarhæfileika hans.
Einar var náttúrubarn í tónlist og
fór snemma að mennta sig í þeim
fræðum. Þeir sem þekkja vel til vita
að hann gerði það með sannri reisn.
Vinmargur var hann á lífsleiðinni
vegna framkomu sinnar við alla
menn.
Einar reyndist mér einstaklega vel
sem vinur og mentor á lífsleiðinni. Ég
vil þakka honum allar þær góðu
stundir sem áttum við saman.
Fjölskyldu hans og öðrum ástvin-
um sendi ég mínar innilegustu sam-
úðarkveðjur.
Deyr fé,
deyja frændur,
deyr sjálfur ið sama;
en orðstír
deyr aldregi,
hveim er sér góðan getur.
(Úr Hávamálum.)
Magnús Finnur Jóhannsson.
Jæja félagi, fóstbróðir og vinur, þá
ert þú kominn yfir landamærin og
það er ótrúlegt, því hvern dag síðan
það gerðist hef ég ætlað að kíkja á þig
á Bergstaðastrætinu. Mynd þín er
svo lifandi í huga mér og húmorinn,
þessi fíni sem þú stráðir um þig.
Okkar leiðir lágu fyrst saman
haustið 1976 í Menntaskólanum á Ak-
ureyri þar sem það fréttist út á meðal
tónelskandi busanna að í skólanum
væri gítarleikari í ótrúlegum gæða-
flokki. Tilheyrði með þeim Clapton,
Santana og Hendrix og vegur minn í
skólanum varð ekki minni þegar téð-
ur gítarleikari með ljósa lokka niður á
bak í álafossúlpu hnepptri upp í háls
heilsaði mér á gangi Gamla skóla einn
dag. Já þá vantaði nú ekki makkana á
menn eða lokkaflóðið. Þetta var 12 ár-
um áður en við stofnuðum skalla-
félagið fóstbræðurnir með Kidda
Árna og 15 árum áður en Gyrðir gekk
í félagið á undanþágu.
Þegar ég svo fór að nema í Tón-
skóla Sigursveins haustið 1979 lágu
leiðir okkar saman hvern dag. Þar
komum við saman til morgunfunda
með Óðni, Jóni Hrólfi og Gunnari H. í
Hellusundi 7 áður en æfingar dagsins
hófust. Líklega hefur þetta verið vísir
að akademíu. Þarna hófust kynni
okkar fyrir alvöru, kæri vinur. Tíðar
voru ferðir okkar Óðins upp á Berg-
staðastræti til þín, reyndari manns í
húslegheitum og með fleiri matar-
uppskriftir upp á vasann, þar sem við
nutum næringarríkra millibita þeirra
tíma. Og ótal leiðangrar voru gerðir
út á matstofu náttúrulækningafélags-
ins með ábót, að ógleymdum öllum
bananastykkjunum. Þennan vetur
kom Jóhanna inn í líf þitt og um vorið
fórst þú norður í Þistilfjörð í sauð-
burðinn.
Tveimur árum seinna bjuggum við
saman við Lingard Road í Manchest-
er. Það var mánuðina áður en Hildi-
gunnur fæddist. Yfir því sambýli hvíl-
ir í minningunni þessi lauflétti blær
átakaleysis og einfaldleika. Síðan tók
við gleðin yfir fæðingunni dótturinn-
ar. Eftir að ég svo flutti til London
voru eftirminnilegar heimsóknirnar
til ykkar Jóhönnu í Manchester með
tilheyrandi veisluhöldum og gleði.
Þegar náminu lauk voru ferðirnar
okkar á milli tíðar og oft daglegur
samgangur. Nú hófst þú farsælan fer-
il sem tónlistarmaður í fremstu röð,
þar sem vandvirkni og næmleiki fyrir
litum og stemningum varð þitt aðals-
merki, í bland við náttúruskynjun
smalans úr Þistilfirðinum. Ógleyman-
legt er þegar þú komst norður í Ólafs-
fjörð með Paul Galbraith og þið lékuð
dúótónleika í kirkjunni. Það var í
ágúst og roði á lyngi með berjatíð.
Síðar komst þú og opnaðir fyrstu tón-
leika Berjadaga með Vivaldi. Dagana
eftir festivalið lágum við í hlíðum
Múlans og nutum ávaxta jarðarinnar,
kyrrðar haustins og lognsins á Gríms-
eyjarsundi. Það var árið 1999. Rúmu
ári síðar greindist þú með sjúkdóm-
inn. Í veikindunum hef ég dáðst að
ykkur Önnu, æðruleysinu, lífskraftin-
um og ekki síst húmornum góða sem
enn vakti í auga þér, þegar ég kvaddi
þig tveimur sólarhringum áður en þú
fórst. Fyrir mánuði sagðir þú mér að
þú myndir koma á Berjadaga í haust,
og ég veit að þú verður þar með okk-
ur.
Já drengur, það er sárt að sjá á eft-
ir þér, en við hin munum ganga áfram
og halda uppi merkinu á veginum.
Örn Magnússon.
Elsku vinurinn minn. Mig langar
að þakka þér fyrir árin sem við áttum
saman. Það var fyrir þrettán árum að
þú komst til mín út af einhverju sem
engu máli skiptir nú.
En koma þín leiddi til kynna sem
höfðu meiri áhrif á mig en þig. Þú
opnaðir mér glugga sem voru löngu
lokaðir og ég hafði ekki döngun í mér
að opna aftur, einn og óstuddur. Þú
byrjaðir á að taka mig með í fótbolta,
út í Hljómskálagarð þrisvar í viku á
sumrin. Þetta var dálítið sérstakur
hópur, einkum tónlistar- og fjölmiðla-
menn, yfirleitt 20 árum yngri en ég,
en það gerði ekkert til. Gítarleikar-
arnir voru gjarnan með hvíta hanska,
svona aðallega til að minna sjálfa sig á
að meiða ekki hendurnar. Þeir tudd-
uðust samt ekkert minna en aðrir. En
það var óhemjulega gaman að fá að
vera aftur strákur í fótbolta. Svo voru
það tónleikarnir. Það heyrði orðið til
hreinna undantekninga að ég kæmi
mér til að gera það sem ég hef hvað
mest yndi af, að fara á góða tónleika.
Það er bara svona. En eftir að þú
komst til þá breytti lífið um lit. Í stað
þess að ímynda mér að ég hefði ekki
tíma til að gera það sem er skemmti-
legt og dýrlegt, þá var bara að gera
það. Þú varst alltaf bestur og eftir að
séra Rögnvaldur féll frá varstu líka
skemmtilegastur. Fram í síðasta and-
varp sem ég heyrði frá þér daginn áð-
ur en þú dóst varstu að styðja mig og
gleðja. Ég á góða mynd sem tekin var
af okkur þegar þið Rússibanar lékuð
Cyrano-lögin á Súfistanum 3. mars
síðastliðinn og útgáfutónleikarnir í
Þjóðleikhúsinu 8. mars verða aldrei
frá okkur teknir sem þar vorum. Ég á
ótal yndislegar minningar um þig. Ég
minnist þess hve oft ég fékk að njóta
snilldar þinnar með hljóðfærið. Ég
minnist þess heiðurs sem þú auð-
sýndir mér með því að gera mig að
veislustjóra í fertugsafmæli þínu og
hvernig ég misnotaði aðstöðu mína til
að fá dans við Láru á meðan Guðni
var bundinn við spilamennsku á svið-
inu.
Með þessu rifjast upp fyrir mér
hvernig þú tengdir mig aftur við
gamla vini og það dýrmæta í lífinu,
list og menningu, gamla sem nýja,
sem var þér öll svo töm. Elsku vinur,
ekki veit ég hvernig lífið verður án
þín, sem varst leiðarljós svo margra,
sá sem tengdir okkur og leiddir, liðs-
stjórinn, el maestro. Þín er svo sárt
saknað. Elsku Önnu þinni, Hildi-
gunni, móður og systkinum vottum
við Björk okkar innilegustu samúð.
Sveinn Rúnar Hauksson.
EINAR KRISTJÁN
EINARSSON
 Fleiri minningargreinar um Ein-
ar Kristján Einarsson bíða birt-
ingar og munu birtast í blaðinu
næstu daga.