Réttur - 01.06.1955, Qupperneq 35

BRYNJÓLFUR BJARNASON:
Innlend víðsjá
Verkföllin miklu 1955
1 síðustu Víðsjá er greint frá undirbúningi verkalýðsfé-
laganna undir meiriháttar kjarabaráttu. 22 félög sögðu upp
samningum frá 1. marz að telja. En félögin létu ekki koma
til verkfalls fyrr en 18. marz og vildu þannig gefa atvinnu-
rekendum tækifæri til að semja án þess að til vinnustöðv-
unar þyrfti að koma.
Frestur sá sem verkalýðsfélögin gáfu til samninga var
ekki notaður af hálfu atvinnurekenda, og ríkisstjórnin
sýndi engan lit á að koma á sáttum. Lýst var yfir því að
engar kauphækkanir kæmu til greina og duldist engum að
fyrirhugað var að láta kné fylgja kviði gegn verkalýðssam-
tökunum og spara ekkert til.
Verkfallið hófst því 18. marz. Tóku þátt í því 14 verka-
lýðsfélög í Reykjavík með 7300 félagsmönnum, en síðan
bættist Verkamannafélag Akureyrar í hópinn.
Alþýðusambandið lét gera hagfræðilega útreikninga um
breytingu á kaupmætti launanna frá árinu 1947. Niðurstað-
an var sú að kaupmátturinn hefði rýrnað um nærri 17%
miðað við verðlag þeirra vara er vísitala er reiknuð eftir,
að undanskilinni húsaleigu. Til þess að vega þetta upp
hefði kaupgjald þurft að hækka um 20%. Þegar tillit er
tekið til hinna taumlausu hækkana á 'húsaleigu á þessu
tímabili, hefði hækkunin þó þurft að vera miklu meiri.
Kaupkröfur verkamanna voru því allháar og miðaðar við