Réttur - 01.01.1959, Page 20
20
R É T T U R
og æskileg markmið, en eru þau framkvæmanleg? Er þetta
raunhæf stefnuskrá? Er hægt að vænta þess, að nú þegar, svo
sem málum háttar í heiminum um þessar mundir, sé unnt að
leggja nýjan grundvöll að sambúð ríkja?
Úr þessum ræðustól vil ég lýsa yfir því mjög afdráttarlaust,
að ráðstjórnin lítur svo á, að þetta sé eigi aðeins mjög aðkall-
andi mál, heldur sé markmiðið einnig fyllilega raunhæft. Það
er sannfæring hennar, að nú þegar eigi sér stað öll nauðsynleg
skilyrði róttækrar breytingar til batnaðar í alþjóðamálum og
algerrar stöðvunar „kalda stríðsins" öllu mannkyni til hlessunar.
Lítum stuttlega á mikilvægustu atburði undanfarinna mán-
aða, þá er átt hafa þátt í því að draga úr viðsjám á alþjóða-
vettvangi.
Ráðstefna utanríkismálaráðherra í Genf í maímánuði 1959 var
í raun og veru tákn um nýjan anda í alþjóðaviðskiptum,
anda raunsýni og gagnkvæms skilnings, en þá bar það til ný-
lundu, að í ráðstefnunni tóku þátt fullgildir umboðsmenn beggja
þýzku ríkjanna. Árangur Genfarráðstefnunnar getur að sjálf-
sögðu ekki talizt fullnægjandi grundvöllur að lausn þeirra al-
þjóavandamála, er mest kalla að. Þó verður það að teljast
nokkur ávinningur, að ítarlegar og hreinskilnislegar rökræður
um málefni þau, er þar voru á dagskrá, urðu til þess að gera
ágreining máisaðilja minni en áður var, eins og segir í lokatil-
kynningu ráðstefnunnar. Þetta var því engan veginn lítilsverður
grundvöllur að frekari viðræðum, er leiða mættu til samkomu-
lags um þau ágreiningsefni, sem enn eru óútkljáð.
Sérstaklega gleðilegt er það, að mikilsverð skref skuli hafa
verið stigin í átt bættrar sambúðar Ráðstjórnarríkjanna og
Bandaríkjanna. Sennilega mun enginn neita því, að þróun al-
þjóðamálanna í heild hljóti að verða að eigi litlu leyti komin
undir því, hversu til tekst um sambúð Bandarikjanna og Ráð-
stjórnarríkjanna, tveggja öflugustu velda heims. Því hafa þessi
fyrstu merki nýrra hátta í samskiptum Ráðstjórnarríkjanna
og Bandaríkjanna framkallað svo einlægan fögnuð um heim
allan. ís sá, sem fryst hefur sambúð Ráðstjórnarrikjanna og
Bandaríkjanna er óefað tekinn að molna, og það er sannarlegt
g’eðiefni.
Meðal þeirra atburða, er stuðla að bættri sambúð Ráðstjórn-
arríkjanna og Bandaríkjanna, ber að nefna gagnkvæmar heim-
sóknir stjórnarleiðtoga þessara tveggja ríkja, en þær ættu í
rauninni að geta valdið straumhvörfum í þessu efni. Við höf-
um rætt og munum halda áfram að ræða við forseta Banda-
ríkjanna um málefni, er varða samskipti Ráðstjórnarríkjanna