Réttur - 01.06.1939, Blaðsíða 62

Jþörl er á að bæla upp með þjóðernislegri róttækni liið
þjóðíélagslega afturhald, sem nú iærist aftur. Ábreiða
þjóðrembingsins á nú að skýla nekl afturhaldsins —
og Jónas byrjaði slrax sl. sumar að vei'a ábreiðuna. —
Og siðasl en ekki sízt mun Jónasi ljósL að algerl sjálí-
stæði íslands 1943 sé sízl í andstöðu við hagsmuni
brezka heimsveldisins, heldur jafnvel í eins miklu
samræmi við pólitík þess og það var, að ísland lekk
l'ullveldi sitl 1918.
Jónas mun í sambandi við skilnaðinn tala l’agurlega
um endurreisn lýðveldis á Islandi. Hið l'orna lýðveldi
íslands var að vísu algerl ajræði höfðingjanna og al-
þýðan hafði þar ekkert frelsi. En af því stal'aði þó
ljómi fagurra bókmennla og málum þjóðarinnar var
; ó ráðið lil lykta í landinu sjálfu. En í lýðveldi Jónasar
á eftir reynslunni að dæma að koma raunverulegt al-
ræði embættismanna, skuldakónga og heildsala í slað
löglegs alræðis l'ornra goða og sveitahöfðingja. ÞeLLa
alræði á að vera víggirt al skipulegri fjármálaspillingu
og helztu stoðir þess atvinnukúgun og sannlæringar-
sala. bað, sem höfSingja l'ornaldarinnar vantaði til að
^kipi'Icggja kúgun sina með — og j>að sem noj'skir og
danskir harSstjórar aldrei gáLu fullkomnaS hér, — það
leggui' nú Jónas upp í hendurnar á valdaklíkunni nýju:
sterkt framkvæmdavald, öflugt valdakerl'i ríkisins.. þá
kúgunaraðferð, sem Islendingar vissu versta, er land
vorl vai- nýlenda, — einokun vei'zlunai- og atvinnu-
líís í |)ág.; noklur ra gæðiny:,'. valdhafanna — virðist
hin sambrædda valdaklíka ætla að erfa frá Dönum,
vernda og viðhalda. En því, sem veitti fornu sjálfstæði
lands vors gkesileik sinn, virðisl nú eiga að tortíma i
hinu nýja lýðveldi Reykjavíkurhöfðingjanna: Erlend-
ur banki fyrirskipar nú þegar livernig fjármálum
landsins skuli hagað og yfirvöldin hlýða. —■ Og Alþingi
er nú ætlaS að skipuleggja sullarherferðina gegn beztu
íitsnillingum þjóSarinnai', svo hermdarverk heimsku
og þröngsýni fyrri líma gagnvarl Bólu-Hjálmari og
142