Réttur - 01.01.1968, Blaðsíða 66

Úr ræðu Finn Gustavsen,
þingmanns norska SF-
flokksins, í Stórþinginu
14. marz 1967:
„Að mínum dómi er Vietnam að-
eins brot af stærri mynd. Höfuðein-
kennin eru — eins og fjölmargir
benda nú á — að Bandaríkin hafa
útnefnt sig sem lögreglu til að gæta
hagsmuna sinna og til að tryggja 6-
breytt ástand (status auo) í hinum
fátæka hluta heims. Bandaríkin
grípa inn í pólitíska-, efnahagslega og
hernaðarlega um allan heim til að
ákvarða hvernig stjórnmálaþróunin á
að vera um allan heim. Til að rétt-
læta þetta segjast þeir framkvæma
þetta í nafni frelsisins og andkomm-
únismans'*.
„Ég hef lagt áherzlu á hve Banda-
ríkin hafa yfir miklum auðæfum að
ráða. Þau eru lang ríkasta land
heims. Maður skyldi ætla að þetta
land gæti þá boðið upp á mannsæm-
andi lífskjör — já jafnvel luxuslíf —
fyrir hina 200 milljón íbúa landsins.
En síðan lýsir Kennedy forseti yfir
að nú verði fólk að fara að hugsa
um hinn gleymda fimmta hluta
bandarísku þjóðarinnar er býr við
sultarkjör. Og síðan fær maður að
hlusta á Johnson forseta ræða um
„stríðið gegn fátæktinni**, og er þá
átt við 20—25% bandarísku þjóðar-
innar. Hvað segir þetta okkur ekki
um Bandaríkin. Er þetta fyrirmynd
fyrir okkur. Eigum við að hafa það
svona í Noregi.“
„Ég álít að síðan viö gengum í
NATO og síðan við árið 1952 hófum
að styðja nýlenduhernaðinn í Viet-
nam og þar til í dag hafi Noregur
svikið. Við höfum viðhaldið hollustu
við Bandaríkin, við höfum í vaxandi
mæli beygt okkur og tengst meir
hernaðarneti þeirra. Og í okkar
heimshluta erum við herstöð fyrir
Bandaríkin. Við höfum svikið hina
fátæku íbúa heimsins, hvers aðal-
andstæðingur er hin auðugu og
voldugu Bandaríki Norður-Ameríku“.
Og þetta óréttlæti og þessar þjáning-
ar halda áfram þar til mótspyrna í
orði og verki vaknar. Það er þolin-
mæði hinna kúguðu, sem ákvarðar
hve langt harðstjórinn getur gengið.“
Bandaríski ncgrinn,
Frederick Dourlas, 1857.
Spellman:
Er kaþólski erkibiskupinn í New
York, Spellman, kom til Saigon um
jólaleytið 1966, sagði hann um banda-
rísku hermennina í Vietnam. „Her-
menn Jesú Krists í krossferð gegn
kommúnismanum, í baráttu fyrir til-
veru hins frjálsa heims.“
Fátæktin í USA
„Hinir fátæku í Bandaríkjunum
eru 34,1 milljónir. Flestir þeirra eru
börn (15 milljónir) og gamalmenni
(5,3 milljónir). Helmingur hinna fá-
tæku búa í suðurríkjunum. Fátækt-
in kemur niður á 40% þeirra sem
ekki eru hvítir, 40% bænda og 50%
þar sem kona stendur fyrir heimil-
inu, eftir skilnað eða dauða eigin-
mannsins. Þessi fátækasti hluti þjóð-
arinnar ræður yfir 4,7% af eignatekj-
unum, en hinn voldugasti fimmti
hluti ræður yfir 45.5% ....
Þúsundir deyja á hverju ári úr
vannæringu og fjöldi hinna fátæku
lifir á mörkum hungurdauðans.
Flestir búa í ömurlegum og þröng-
um húsakynnum.**
Bandaríska vikuritið
TIME 1. okt. 1965.
Glæpir í USA
Johnson Bandaríkjaforseti skipaði
nefnd árið 1968 til að kanna glæpa-
ástandið í Bandaríkjunum. Nefndin
komst m.a. að eftirfarandi staðreynd-
um:
43% íbúa Bandaríkjanna þorir ekki
að fara út á kvöldin af ótta við að
verða slegnir niður.
35% tók ekki „sjansinn" á að tala
við ókunnuga.
20% vildi flytja úr sínu íbúðar-
hverfi þar sem glæpir höfðu aukizt 1
hverfinu.
Þrír miljarðar dollara fara forgörð-
um á ári, vegna skemmda á einka-
eignum.“
Harðstjórn
„Valdhafarnir láta aldrei undan
nema þeir séu þvingaöir til þess.
Þeir hafa aldrei gert þaö og munu
aldrei gera það. Ein þjóð verður að
þola eins mikið óréttlæti og þjáning-
ar eins og hún getur fundið sig í.
Okkar málefni
„Það er ekki einungis framtíð
Vietnam, sem barizt er um í Hanoi,
i skógunum eða á hrísgrjónaekrun-
um, heldur um framtíð okkar. Styrj-
öldin snertir alla menningu okkar,
en ekki á þann hátt er Bandaríkja-
menn vilja vera láta í áróðri sínum.
Sigur Bandaríkjanna væri sigur vald-
beitingarinnar yfir rétti þjóöanna til
að ákvarða framtíð sína sjálfar. Þar
með væri allri vestrænni hugmynda-
fræði afneitað. Ho Chi Minh og her-
menn Viet Cong berjast ekki einung-
is fyrir sig sjálfa, heldur okkur einn-
ig. Málefni þeirra er okkar málefni.“
Nouvellc Observateur
28. des. 1966.
Þjóðarframleiðslan
Yfirlit Alþjóðabankans yfir brutto
þjóðarframleiðslu á hvern íbúa.
(Reiknað í bandarískum dollurum
samið 11. nóv. 1966):
Bandaríkin 3020
Noregur 1520
890
660
530
510
3&
340
290
270
220
210
210
210
120
90
70
.).... 60
60
40
Arðrán
Fólksfjölgun er mikil í rómönsku
Ameríku, en fólk lifir stutt og börn-
in hrynja niður; sumstaðar er
barnadauðinn um 30 af hundraði. Á
þessu svæði deyja úr hungri eða úr
læknanlegum sjúkdómum fyrir aldur
fram fjórir menn á mínútu hverri,
um 5000 á dag, um 2 miljónir á ári.
Frá 1947—62 hefur þetta mannfall
tortímt tvöfalt fleira fólki, en féll í
heimsstyrjöldinni fyrri. Á sama tíma
66