Réttur - 01.01.1968, Blaðsíða 69

Do Xuan Hop, dr. med. og prófess-
or við læknaháskólann í Hanoi, ritar
um napalm- og fosfór-sprengjur. Vís-
indaakademían franska hefur sæmt
prófessorinn Testut-verðlaununum.
J. B. Ncilands, dr. philo. og próf-
essor í lífefnafræði (biokemi) við
Californíu-háskólann í Berkley, ritar
um napalm-b. Neilands er heims-
frægur vísindamaður, sérfræðingur
um þessi efni.
Victor Perlo, bandarískur hagfræð-
ingur, ritar greinina „Kaupmenn
dauðans: Fjármálavald og napalm.“
John Takman ritar um „Þjóðar-
morð í Vietnam og Laos.“
Phyllis Patterson, bandaríska kona,
sem áður var kennslukona við barna-
garða og barnaleikhús, en starfar nú
að ritstörfum, skrifar grein, er nefn-
ist: „Baráttan gegn þjóðarmorðsiðn-
aðinum í Redwood City“. — Redwood
City við San Francisco-flóann er orð-
in miðstöð napalm-framleiðslunnar
og Phyllis segir hér frá baráttu al-
mennings í borginni gegn þessu ben-
zíneitri, sem brennir fólk lifandi, —
gegn þvi að auðfélögin í efna- og
olíuiðnaðinum fái að framleiða það
þarna og setja álíka brennimark á bæ
þeirra eins og á Buchenwald eða
Auswitz.
A. J. Poltorak og L. I. Savinskij,
tveir sovézkir lögfræðingar, hinn
fyrrnefndi var sérfræðingur við
Niirnberg-réttarhöldin, skrifa grein
um „fjöldamorðsvopnin og þjóðar-
réttinn.*'
John Takman skrifar „frásögn frá
þorpinu Liep Mai,“ um hvað gerðist
þar í marz 1967.
Peter Weiss, hið fræga leikrita—
skáld og rithöfundur ritar greinina
„Vietnam!“, sterka áskorun til al-
þýðu og almenningsálitsins að rísa
upp gegn múgmorðum Bandaríkja-
hers í Vietnam.
Þá eru prentuð mikil fylgiskjöl um
stríð og þjóðarétt.
Þetta er bók, sem á erindi til allra,
er láta sig varða hvað er að gerast
í heiminum, — og ekki sízt til okkar
íslendinga „bandamanna" morðingj-
anna, sem erum búnir að setja land
vort undir „vernd“ þeirra. Bókin er
192 síður og kostar 14 norskar krón-
ur. Þessi „vasaútgáfa,“ — Elan-bæk-
urnar, virðist ætla að verða mjög vin-
sæl. Margar myndir frá ógnum þeim,
sem Bandaríkjamenn hafa valdið
Vietnam-búum eru í bókinni.
World Marxist Review.
11. árg. 1. hefti. Prag 1968.
í þessu er ritað um undirbúning
ráðstefnu ýmissa kommúnistaflokka
og annarra verklýðsflokka. Ennfrem-
ur eru þarna greinar um öngþveiti
það, sem Bandaríkjaher nú er kom-
inn í í Vietnam, — það er J. Prazsky,
sem ritar, — svo og grein um fall
pundsins. A1 Bustani ritar um hið
nýja lýðveldi Suður-Jemen og þann
ósigur, er nýlendukúgararnir biðu
þar. Þá koma ýmsar greinar, er fjalla
um nýsköpun efnahagslífsins í lönd-
um sósíalismans, einkum í Þýzka al-
þýðulýðveldinu og Búlgaríu.
En ýtarlegust og að mörgu leyti
merkilegust er frásögn allmikil um
ráðstefnu þá, er haldin var í Prag
að tilhlutun ritstjórnar tímaritsins
vegna aldarafmælis „Auðmagnsins“
eftir Karl Marx og fimmtíu ára af-
mælis „Imperialismans“ eftir Lenin.
Er þetta niðurlag frásagnanna frá
þessum fundi um þróun kapítalism-
ans. Voru þarna mættir hagfræðingar
ag stjórnmálamenn frá mörgum
marxistiskum flokkum og voru um-
ræður góðar. Meðal kunnra hagfræð-
inga var mættur þarna V. Perlo frá
Bandaríkjunum, J. Campbell frá Bret-
landi og ennfremur var þarna einn
Vestur-fslendingur, Emil Bjarnason,
frá Vancouver í Kanada, sonur Páls
Bjarnasonar, sem lesendum Réttar er
kunnur, (sbr. grein um hann í Rétti
1965, bls. 181). Tók Emil mikinn þátt
í umræðunum og lagði þar margt
gott og fróðlegt til málanna. Hann
sýndi fram á hvernig hið þjóðfélags-
lega öryggisleysi vex með þróun auð-
valdsskipulagsins, tækniframfarirnar
valda því að vinnustöðvar og verk-
smiðjur hverfa, jafnvel heilar iðnað-
armiðstöðvar. Það eru mörg dæmi
þess að faglærðum verkamönnum er
sagt upp eftir 20 ára starf og ekkert
not fyrir vinnu þeirra. Það verður til
aftur það „varalið iðnaðarins“, sem
Marx ræddi um. í Kanada var á
kreppuárunum eftir síðara heims-
stríðið um 7% allra verkamanna at-
vinnulausir. Lokaorðið á ráðstefnunni
hafði J. Franzow, aðalritstjóri tíma-
ritsins og dróg saman í stuttu máli
niðurstöðurnar. — Allir þeir sem á-
huga hafa á að kynna sér þróun auð-
valdsskipulagsins ættu að lesa þessar
umræður.
Ilenri Alicer, hinn frægi rithöfund-
ur í Algier, ritar um „borgaralega
hugmyndakerfið í þjónustu nýlendu-
stefnunnar nýju“.
Þá eru ennfremur í heftinu margar
greinar um starfsemi ýmissa marx-
istiskra flokka og fréttir frá barátt-
unni í ýmsum löndum.
World Marxist Rcview.
11. árg. 2. hefti. Prag 1968.
Ritstjórnargreinin fjallar um und-
irbúning ráðstefnunnar í Búdapest.
Þá koma greinar um stríðið í Viet-
nam, vélabrögð herforingjastjórnar-
innar í Grikklandi og fleiri greinar,
þ. á m. ritar Duclos, hinn frægi
franski kommúnistaleiðtogi um bar-
áttu verkalýðsins í auðvaldslöndunum
gegn imperíalismanum og Albert
Nordcn, hinn snjalli forystumaður
Sósíalistaflokksins (SED) í Þýzka al-
þýðulýðveldinu (DDR), ágæta grein
um árásarstefnu Bonn-stjórnarinnar
og hættuna, sem af henni stafar fyrir
öryggi Evrópu.
Ýtarlegar ritgerðir eru um stétta-
baráttuna í rómönsku Ameríku, eink-
um um Nikaragua, Haiti, Kolumbíu
og Chile. Spáir S. Guillaume, mið-
stjórnarmaður í þjóðlega einingar-
flokknum í Haiti, að brátt komi til
stórátaka í því harðstjórnarlandi.
Margar fleiri greinar um ýmis mál
eru í heftinu, en Réttur vill sérstak-
lega vekja eftirtekt á tveim greinum
um vísindalegar rannsóknarstofnanir
í anda marxismans á vegum franska
Kommúnistaflokksins:
Önnur stofnunin: „Marxistiska
rannsóknarstofnunin", var stofnuð
1959 og er helguð rannsóknum á hin-
um ýmsu sviðum náttúru- og félags-
vísinda og hefur sú stofnun einnig
gefið út fjölda erinda, sem þar hafa
verið haldin, og bóka, sem þar hafa
verið undirbúnar, auk þess sem birt
hefur verið í vísindalegum tímaritum
flokksins („Pensée“, „Nouvelle crit-
ique“ og ,,Europe“). Rannsóknimar
ná yfir öll möguleg svið: heimspeki,
sálfræði, læknisfræði, íþróttir, fagur-
fræði, tungumál, Asiu, Afriku, mann-
kynssögu o. s. frv.
Hin stofnunin er kennd við Maur-
ice Thores, hinn látna aðalritara
flokksins. Er hún nýstofnuð. Aðal-
tilgangur Maurice Thores-stofnunar-
innar er rannsókn á sögu frönsku og
alþ j óðlegu verklýðshrey f ingarinnar,
svo og að rannsaka rit Thores og
þróa hugmyndir hans. Formaður
stjórnarnefndarinnar er Georges
Cogniot. Hann kvað stofnunina vilja
vera miðstöð rannsókna og fræðilegs
starfs, — opna bæði flokksstarfs-
mönnum og t.d. háskólakennurum,
er nema og kenna sögu. Gekkst
stofnunin nýlega fyrir tveim ráð-
ráðstefnum. Önnur var um Alþýðu-
fylkinguna 1936, haldin í október
1966. Hin um „októberbyltinguna og
Frakkland", haldin í október 1967.
Tókust báðar mjög vel. Voru þær
eigi aðeins sóttar af fræðimönnum
kommúnistaflokka, heldur og frönsk-
um sagnfræðingum utan flokksins t.d.
prófessor Renouvin við háskólann í
Paris. Margar ráðstefnur svipaðs eðlis
eru haldnar á tímabilinu frá nóv.
1967 til apríl 1968 og mikil útgáfu-
starfsemi í sambandi við þær og all-
ar rannsóknir stofnunarinnar.
69