Réttur - 01.10.1980, Qupperneq 4

DÆMI I
Baldur Óskarsson.
í samtökum sínum eða knúið fram í hörð-
um átökum við atvinnurekendur: verk-
fallssjóðir, sjúkrasjóðir, orlofssjóðir,
fræðslu- og menningarsjóðir og atvinnu-
leysistryggingarsjóðir svo dæmi séu tekin,
hafa hreinlega verið hirtir af verkafólki
með dýrtíðarstefnunni. Á sama tíma hafa
stóreignamenn með verðbólguna að
vopni skorið niður milljarðalán sín í rík-
isbönkunum og margfaldað verðmæti
eigna sinna. Það á ekki síst við um versl-
unarhallir heiklsalanna í Reykjavík.
í þessu sambandi skulum við líta á tvö
dæmi sem sanna áþreifanlega kenning-
una um svikamyllu auðstéttarinnar.
Aðförin
að Atvinnuleysistryggingasjóðnum
Það kostaði langa og hatramma baráttu
að knýja fram stofnun atvinnuleysistrygg-
ingasjóðs verkafólks. í 12 ár flutti Bryn-
jólfur Bjarnason frumvörp á Alþiugi um
slíkan sjóð, sem aldrei fengust samþykkt.
Þetta mikla réttindamál var loks knúið
fram eftir sex vikna verkfall sumarið
1955. I því verkfalli voru Dagsbrúnar-
menn í fararbroddi eins og oftast áður. í
þessu sama verkfalli ætlaði afturhaldið
sér að „brjóta verkalýðshreyíinguna á bak
aftur í eitt skipti fyrir öll“. Það var því
farið að þrengja mjög um kost á heimil-
um verkamanna í lok verkfalls og allir
verkfallssjóðir tómir.
En verkfallsmenn unnu sigur. Þeir
áttu kost á 16% kauphækkun en sömdu
um að fórna 4% af henni til að gera
draum sinn um atvinnuleysistrygginga-
sjóð að veruleika. Atvinnurekendur
skuldbundu sig til að greiða til hans sem
svaraði 1% af daglaunum Dagsbrúnar-
manns, sveitarfélög skyldu giæiða 1% og
ríkissjóður 2%. Með þessu sýndu verk-
fallsmenn óvenjulega framsýni enda efld-
ist sjóðurinn fljótt og kom í góðar þarfir
ekki síst á atvinnuleysistímum viðreisnar-
áranna víða um landið.
Ofsóknir afturhaldsins
En það leið ekki á löngu þar til stjórn-
arherrar afturhaldsins í landinu fóru að
sjá ofsjónum yfir þessum sjóði og seilast
í hann með ýmsum liætti. Hann átti þó
að vera eign verkalýðshreyfingarinnar og
lúta umsjá þeirra. Ráð var fyrir því gert
að sjóðurinn yrði færður á sérreikninga
196