Morgunblaðið - 06.05.2007, Blaðsíða 30
Umræða um menntamálnær yfir sífellt breiðarasvið í íslensku sam-félagi og fjallar nú um
allt nám frá leikskóla og upp í há-
skóla og áfram til símenntunar og
endurmenntunar. Menntun snertir
svo marga að sá Íslendingur sem
enga skoðun hefur á þessum stóra
málaflokki hlýtur að vera vand-
fundinn, þótt pólitískt dægurþras
nái ekki eyrum allra.
Skólaskylda var fyrst lögleidd á
Íslandi árið 1907 og náði þá til
barna á aldrinum 10-14 ára. Skóla-
skyldan var síðan lengd í áföngum
en náði ekki fullum tíu árum sam-
kvæmt lögum fyrr en árið 1990.
Það var fyrst um miðjan átt-
unda áratuginn að samþykkt var
að öll börn ættu rétt á kennslu við
hæfi en fram að því voru sum
börn undanþegin skólaskyldu, t.d.
vegna heilsu eða þroska. Segja má
að nám við hæfi sé enn meg-
instefið í umræðu um menntamál í
dag og sveigjanleiki og ein-
staklingsmiðuð kennsla er á allra
vörum. Þar að auki er deilt um
hvernig eigi að fylgjast með
menntun og síðast en ekki síst,
hver eigi að bera kostnaðinn af
henni.
Allir flokkar sem bjóða fram til
Alþingis eru á einu máli um að
skólakerfið eigi að vera sveigj-
anlegt og taka mið af þörfum
ólíkra nemenda og mikil áhersla
er lögð á samfellu í námi, allt frá
leikskóla og upp í háskóla. Allir
vilja auka vægi listnáms og verk-
greina í grunnskóla jafnt sem
framhaldsskóla, bæta sí- og end-
urmenntun fyrir fullorðna og efla
leikskólastigið enn frekar. Flestir
flokkar vilja stefna að gjald-
frjálsum leikskóla en Sjálfstæð-
isflokkurinn vill heldur lækka leik-
skólagjöldin.
Ágreiningur um samræmd
próf
Samræmd próf virðast njóta sí-
fellt minni stuðnings. Enginn
flokkur hefur áhuga á frekari til-
raunum til samræmdra stúdents-
prófa og fjórir flokkar af sex, þ.e.
VG, Samfylking, Frjálslyndir og
Framsókn, eru mótfallnir sam-
ræmdum prófum í grunnskólum.
Rökin á móti samræmdum prófum
eru að þau stýri skólastarfi um of
og steypi alla nemendur í sama
mót, þvert á hugmyndir um
sveigjanleika og einstaklingsmiðað
nám. Rökin með samræmdum
prófum eru hins vegar að þau auð-
veldi eftirlit og samanburð og geri
t.d. landsbyggðarnemendur sam-
keppnishæfari við nemendur á
höfuðborgarsvæðinu.
Þegar kemur að menntun barna
af erlendum uppruna leggja allir
flokkar ríka áherslu á íslensku-
kennslu. VG og Samfylking hafa
einnig á sínum stefnuskrám að
börn fái kennslu í sínu eigin móð-
urmáli og í samtali við Morg-
unblaðið lýstu fulltrúar allra
flokka sig fylgjandi því. Framsókn
setur þó þann fyrirvara að það
geti verið erfitt í framkvæmd þeg-
ar börn af ótal þjóðernum eru
saman komin í einum litlum lands-
byggðarskóla.
Þrír flokkar hafa á sinni stefnu-
skrá að opinbert fé fylgi nem-
endum á grunnskólaaldri óháð því
í hvaða skóla þeir fara. Sjálfstæð-
isflokkurinn leggur áherslu á að
með þessu móti sé jafnræði meðal
nemenda óháð því hvaða skóla
þeir sækja en setur engin sérstök
skilyrði um hvort skólarnir inn-
heimti skólagjöld eða ekki. Frjáls-
lyndi flokkurinn og Íslandshreyf-
ingin vilja hins vegar að skólar
sem fái opinbert fé með þessu
móti innheimti ekki skólagjöld.
Fulltrúar allra flokka sögðust
Allt frá leikskóla til háskóla
Menntamál eru sá
málaflokkur sem snert-
ir nærumhverfi lands-
manna hvað mest enda
hafa allir reynslu af
menntakerfinu. Halla
Gunnarsdóttir kynnti
sér stefnu stjórn-
málaflokkanna í þess-
um stóra málaflokki og
komst m.a. að því að
flestir vilja sjá samfellu
í námi, allt frá leikskóla
til háskóla.
"!
#
$ %
&
'
! )
%
!
!
*
!*
+
'
!
,
-&.
!
!
"
#
menntamál
30 SUNNUDAGUR 6. MAÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ