Sjómannablaðið Víkingur

Ukioqatigiit

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1946, Qupperneq 25

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1946, Qupperneq 25
vöxtur í hvalveiðar Norðmanna. Allir byggðu á reynslu þeirri, sem Foyn hafði aflað, og settu upp hvalveiðistöðvar í Norður-Noregi. Voru stöðvar þessar orðnar 7 árið 1882, og hvalveiði- bátarnir samtals 15. Norskir hvalveiðimenn á fslandi. Þegar Foyn þótti farið að þrengjast um á mið- unum úti fyrir Norður-Noregi, hóf hann að svipast um eftir nýjum veiðisvæðum. Minntist hann þá fslands og hvalveiða þeirra, sem þaðan höfðu verið reknar. Að vísu var honum vel kunnugt um það, hvílíkt tap hafði orðið á þeim rekstri, en hann treysti því, að hinar nýju og hentugu byssur sínar og hraðskreiðir gufubát- arnir, gætu yfirunnið þá erfiðleika, sem orðið höfðu hinum fyrri hvalveiðamönnum við fsland að falli. Um líkt leyti og Foyn fékk augastað á íslandi, höfðu þrír menn aðrir rætt mjög um það sín á milli, að koma þar á fót hvalveiðum. Það voru Mons Larsen, útgerðarmaður í Haugasundi, og bræður tveir, P. Amlie í Haugasundi og Thomas Amlie í Kristianiu. Svend Foyn stofnaði nú nýtt hvalveiðifélag með þessum mönnum. Lagði hann sjálfur fram 8/5 hlutafjárins. Skyldi Thomas Amlie vera framkvæmdastjóri félagsins á íslandi, en P. Amlie annazt útvegi alla í Noregi. Svend Foyn fór sjálfur til íslands sumarið 1882. t.il að velja aðsetursstað fyrir útgerðina. Kaus liann til þess Álftafjörð við fsafjarðardjúp. Vorið 1883 hófust Norðmennirnir lianda á Langeyri við Álftafjörð. Svend Foyn lét flytja ýmsar vélar og tæki frá stöð sinni í Norður- Noregi, og koma þeim upp á Langeyri. Thomas Amlie stóð fyrir framkvæmdum. Ekki var not- aður nema einn hvalveiðabátur þetta sumar. Nefndist hann ísafold. Aflinn var fremur rýr. Segja sumir að hann hafi verið 8 hvalir, en blað- ið fsafold nefnir töluna 18. Þeir félagar mættu þegar ýmsum erfiðleikum af hálfu íslenzkra og danskra yfirvalda, sem litu það nokkru hornauga, ef aðkomumenn þess- ir tækju að raka saman fé hér við land. Urðu .VTnsar rekistefnur út af þessum málum. Þess var krafizt að Amlie gerðist danskur ríkisborg- ari. Jafnframt hófst á Alþingi allhörð sókn á hendur hinum nýju gestum. Tveir alþingismenn, Einar Ásmundsson, þingmaður Eyfirðinga og Ásgeir Einarsson, þingmaður Strandamanna, báru fram sumarið 1883 frumvarp um friðun hvala. Höfuðástæðuna töldu þeir þá, að „hvalir séu nauðsynlegir til að reka síld upp á grunn, þar sem hægt er að veiða hana með síldarnót- um“. Svend Foyn var skapstærri maður og ákaf- lyndari en svo, að hann vildi eiga í langvarandi stappi og argaþrasi við seinfær og silaleg yfir- völd. Leiddist honum þvarg þetta, og tók þá á- kvörðun þegar eftir fyrsta starfsár hvalveiði- stöðvarinnar á íslandi, að hætta þeim rekstri. Var hann jafnframt óánægður með staðinn Jæg- ar til kom, vildi flytja útgerðina til Austfjarða, en Amlie var mótfallinn því. Bauð Foyn honum þá að kaupa sinn hluta í fyrirtækinu. Mon;s Lar- sen vildi nú einnig losna, þar eð hann hafði sett allt sitt traust á Foyn og fjármálavit hans. Thomas Amlie var hér með komirn í slæma klípu. Hann var kennari að menntun og stundaði þann starfa framan af æfi.Nokkurundanfarin ár hafði hann fengizt við verzlun og útgerð, en var með öllu óvanur hvalveiðum. Hann hai ði bó slíka trú á fyrirtæki þessu, að honum datt exki eitt Thomas Amlie. andartak í hug að hætta við nýhafið verk Varði hann fjármunum sínum öllum til kaupa á hval- veiðistöðinni á Langeyri og gerðist nú aðaleig- andi hennar. Fluttist hann búferlum til íslands og stjórnaði hvalveiðistöð sinni af mikilli elju. Hafði hann einn gufubát til veiðanna, ísafold sem fyrr var nefnd. Þegar að loknu fyrsta starfsárinu tók hval- veiðin við ísland að ganga betur. Mikill hvalur var í nágrenni stöðvarinnar, jafnvel inni á sjálfu ísafjarðardjúpi. Veiddi Amlie 20—25 hvali á ári sumurin 1884—1886. Var það nægi- legt til að standa undir rekstrinum, og gaf jafn- vel nokkurn arð. Árið 1886 lét Amlie smíða nýjan hvalabát, er hann skírði „Reykjavík“. Hafði hann því tvo báta við veiðarnar árið 1887 og næstu árin. Afl- inn var sem hér segir: 1887 38 hvalir 1888 82 — 1889 65 — 1890 57 — 1891 49 — V I K I N □ U R 313
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88

x

Sjómannablaðið Víkingur

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Sjómannablaðið Víkingur
https://timarit.is/publication/335

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.