Sjómannablaðið Víkingur

Árgangur

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1946, Síða 29

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1946, Síða 29
Langt mál mætti skrifa um hvalveiðar Norð- manna við ísland. Hér er þess ekki kostur. Verð- ur því í blaðagrein þessari að fara fljótt yfir sögu og sleppa mörgu. Árið 1902 náði aflinn hámarki. Það ár voru hér 30 hvalveiðibátar. Veiddu þeir samtals 1305 hvali. Lýsismagnið var 40 þús tunnur. Útflutningstollur var 1 kr. á lýsisfatið, og þótt það væri ekki hár tollur, hafði landssjóður dágóðar tekjur af þessum veiðum. Annars er það órannsakað mál, hversu miklar tekjur land- ið og landsmenn hafa haft af hvalveiðunum. Veiðin fyrra árið var því að meðaltali aðeins 864 föt lýsis á skip, en 1370 föt síðara ái'ið. Athyglisvert er það í þessu sambandi, að veiðin hjá þeim tveimur stöðvum, sem halda tryggð við Vestfirðina, „Heklu“ og Tálkna“, er miklu minni en Austfjarðastöðvanna. Austfjai’ða- stöðvarnar hafa meðalveiðina 1580 föt lýsis á bát, en Vestfjarðastöðvamar einungis um 900 föt lýsis. Þegar fram kom um 1910 fór hvalaþurrðin umhverfis ísland að gera æ meira vart við sig. Hvalabátarnir fóru nú langar leiðir eftir aflan- Hvalveiðistöö Ellefsens á Mjóafirði. Árin 1903 og 1904 kemur þegar nokkur aft- urkippur í hvalveiðarnar. Nú fara líka fyrstu hvalveiðistöðvarnar að hverfa frá íslandi, ein til Hjaltlands og önnur til Hebrideseyja. Sérstak- lega ber á því, að veiðin er orðin nokkuð mis- jöfn. Það eru áraskipti að henni. Sem dæmi skulu tekin árin 1906, sem var mjög lélegt, og 1907, gott veiðiár. Þegar hér var komið sögu, voru ekki nema sex hvalveiðifélög eftir á íslandi. Hvalveiðisföðvar Fjöldi veiði- báfa Hvalir samtals Lýsisföt 1 9 0 6: Ellefsen 7 210 7000 „Victor" 4 130 4000 Bull 3 61 ca. 2000 Evensen 3 63 ca. 2000 „Hekla“ 4 104 3800 „Tálkni" 4 82 2800 19 0 7 Ellefsen 7 268 10900 „Victor“ 4 184 8000 Bull 3 94 3600 Evensen 3 113 4500 „Ilekla" 4 94 4000 „Tálkni“ , 4 90 3250 um, allt norður til Jan Mayen og norður að rek- ís, en á hinn bóginn suður til Færeyja. Nú var búrhvalurinn ekki óverulegur hluti aflans. Einkum bar mikið á honum í veiðinni 1909. Árið 1910 var hvalveiðiflotinn stærri en nokkru sinni áður eða síðar, samtals 32 skip. Þrátt fyrir það hrakaði veiðinni stórum frá ár- inu áður. Hvalurinn var að ganga til þurrðar. Með hverju ári sem leið, minnkaði nú veiðin, svo að þar kom, að hvalveiðastöðvarnar voru rekn- ar með tapi. Veiðarnar hlutu að leggjast niður. Afli hinna einstöku stöðva var sem hér segir árið 1910: Hvalvoiðistöðvar Fjöldi veiði- báta Hvalir samtals Lýsisföt Ellefsen 9 170 6300 „Victor" 5 137 4500 Bull 5 91 3500 Evensen 3 47 1800 „Hekla“ 5 114 3900 „Tálkni“ 5 90 2600 Meðalafli á skip var því þetta ár 706 föt lýsis. Árið 1911 voru veiðiskipin ekki nema 22, VÍ K I N G U R 317
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88

x

Sjómannablaðið Víkingur

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Sjómannablaðið Víkingur
https://timarit.is/publication/335

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.