Fréttablaðið - 29.08.2009, Blaðsíða 59
Fjallagrös eru fléttur, það er
samlífi sveppa og þörunga,
og hafa þau lengi verið nýtt
til matargerðar, lækninga og
heilsubótar í Evrópu. Þau eru
algeng í fjalllendi og á há-
sléttum á norðlægum slóðum.
Fjallagrös eru sérstak lega al-
geng á Íslandi og vaxa um
mestallt land en algengast er
að finna þau á heiðum. Fjalla-
grös geta verið dökkbrún eða
nær svört, mjó og rennulaga
eða blaðkennd, allbreið og
ljósbrún eða grænleit.
Á Íslandi tíðkaðist að fara í
grasaferðir til að safna fjalla-
grösum. Fjallagrös er best að
tína í vætu með höndunum
því þá fylgja mosi og aðrar
jurtir síður með. Nauðsynlegt
er að þurrka grösin strax eftir
tínslu og best er að dreifa úr
þeim og snúa reglulega.
Íslendingar hafa um aldir
notað fjallagrös til matar-
gerðar og lækninga. Litið var
á þau sem holla og næringar-
ríka fæðu, auðuga af stein-
efnum, einkum járni, kalki
og trefjaefnum. Grösin voru
notuð með margvíslegum
hætti til dæmis í fjallagrasa-
mjólk, fjallagrasagraut, brauð,
slátur og til tegerðar.
Fjallagrös voru einnig nýtt
til lækninga, einkum gegn
kvillum í öndunarvegi og
meltingarfærum. Auk þess
hafa þau verið notuð útvortis
sem bakstrar á exem, þurra
húð og sár sem gróa illa.
FJALLAGRÖS Í
MATARGERÐ