Andvari - 01.01.1951, Side 50

46
Barði Guðmundsson
ANDVARI
ur. Bregður Broddi honum með berum orðum um kynvillu.
Verður nú Ijóst, hvers vegna hann kallaði greiðsluna til goðanna
argaskatt. Svo ríkt er illmælið um Guðmund í huga þáttarhöf-
undar, að hann lætur Brodda velja gjaldinu til allra höfðingj-
anna, sem atyrtir voru, þetta nafn. Jafnframt má fara nærri um
orsök þess, að Guðmundur er einn sér svívirtur í þáttarlok. Með
þeim hætti féll áherzluþungi frásagnarinnar einkum á níðið um
hann.
Goðarnir sex eru kynntir þannig: „Einn var Snorri goði,
annar Guðmundur Eyjólfsson, þriðji Skafti lögmaður, fjórði Þor-
kell Geitisson, fimmti Eyjólfur, son Þórðar gellis, sjötti Þorkell
trefill Rauða-Bjarnarson“. Allir eru þeir kunnir af öðrum lieim-
ildum og einnig búseta þeirra. Ekki miðar höfundur nafnaröð-
ina við hana. Má það því athygli vekja, að tveir goðanna skuli
vera taldir upp á undan sjálfum „lögmanninum", sem auk þess
er látinn vera forgangsmaður í fjárheimtumálinu gegn Olkofra.
En lítum nú á Konungsannál yfir árin 1271 til 1277. Þá var
einn lögmaður á landi hér, svo sem fyrr hafði verið einn lögsögu-
maður hverju sinni, frá því er alþingi var stofnað. Árið 1271
sendi Magnús konungur Hákonarson „til íslands Þorvarð Þórar-
insson og Sturlu Þórðarson lögmann og Indriða böggul með lög-
bók, og var þá játað konungi þegngildi á íslandi. Þá var og lög-
tekinn þingskapabálkur í lögbókinni".2) Á næsta ári getur utan-
farar „Árna biskups og Hrafns Oddssonar og Þorvarðs Þórarins-
sonar“. Þá segir svo frá árinu 1273: „Utkoma Árna hiskups og
Hrafns Oddssonar og Þorvarðs Þórarinssonar . . . Þetta haust
var játað á íslandi að Marteinsmessu erfðabálki í lögbók þeirri,
er Magnús konunvur hafði sent til íslands, með flutningi Hrafns
Oddssonar og Sturlu lögmanns". Loks er svo minnzt utanfarar
„Hrafns Oddssonar og Þorvarðs Þórarinssonar og Sturlu lög-
manns" árið 1277.
Þótt um lögbók og lagasetning sé að ræða, skeikar ekki
annálsritaranum í því, að nefna æðstu umboðsmenn konungs a
undan lögmanninum yfir öllu íslandi. Aðrar heimildir um Járn-