Andvari - 01.01.1951, Blaðsíða 14

10
Guðmundur Gíslason Hagalín
ANDVARI
en tveimur árum seinna kom hún út á frönsku. Er mikið af efni
hennar hið sama og í Hugur og heimur.
Árið 1911 var Guðmundur skipaður 1. bókavörður við Lands-
bókasafnið, og gegndi liann því starfi í fjögur ár. Árið 1914
kvæntist hann, gekk að eiga Laufeyju Vilhjálmsdóttur, bónda á
Rauðará við Reykjavík, Bjarnarsonar, skálds og prófasts í Lauf-
ási, Halldórssonar. Áttu þau Guðmundur sér hið prýðilegasta
heimili og eignuðust sex börn. Eru fjögur þeirra á lífi, þrír synir
og ein dóttir. Þakkaði Guðmundur það mjög konu sinni og
bömum, hve vel honum entist andlegur þróttur og bjartsýni
fram til hins síðasta. Tveimur árum eftir að Guðmundur var
orðinn bókavörður, var hann, ásamt skáldinu Einari H. Kvaran
og Pálma Pálssyni yfirkennara, skipaður í nefnd, sem skyldi fjalla
um íslenzk mannanöfn. Ávöxtur starfa þeirra var bókin íslenzk
mannanöjn, sem út kom árið 1916. Nefnd þessi var kölluð
ættarnafnanefndin, og var starf hennar mjög umdeilt, en Guð-
mundur Finnbogason, sem var sízt óþjóðræknari en þeir, sem
gerðu harðasta hríð að nefndinni, mun hafa litið þannig á, að
gegn upptöku ættamafna yrði ekki spornað, frekar en ýmsu
öðru, sem utan úr heiminum bærist hingað til lands, og væri
svo rétt að stuðla að því, að nöfn yrðu í sem beztu samræmi
við lögmál íslenzkrar tungu. Árið 1915 tók hann saman úrval
úr ljóðum Matthíasar Jochumssonar, og bætti sú hók úr brýnni
þörf, svo mikið að vöxtum og ójalnt að gæðum sem það er, er
liggur eftir hið mikla Ijóðskáld.
Fyrsta bók Guðmundar um vinnuvísindi kom út 1915. Hún
hét Vit og strit. Nokkrar greinir. Hann byggir þama einkum á
rannsóknum Ameríkumanna, og hráðlega gafst honum færi á
að kynna sér þær betur. Árið 1916 var honum boðið til fyrir-
lestrahalds í byggðum Islendinga í Vesturheimi. Hann var þeim
hinn mesti aufúsugestur, og varð för hans mikill styrkur þeim
mönnum, sem unnu að verndun íslenzks þjóðernis í Vestur-
heimi. Fyrirlestur hans var prentaður og gefinn út í Winnipeg.
Hann er hinn snjallasti — og í honum eggjar Guðmundur Vestur-