Andvari - 01.01.1951, Blaðsíða 75
andvari
Þjóðin er eldri en Islandsbyggð
71
l)æ í Dalasýslu, var sonur Hrólfs hersis, og dóttir lians bar dísar-
nafn. Ingimundur garnli var sonarsonur hersis, en uppalinn hjá
manni af Hrólfsætt. Einnig hann átti dóttur með dísarnafni.
Þannig eru það ekki aðeins svínasögurnar, sem sameinkenna hrepp-
ana þrjá ásarnt Saurbæjunum. Hér koma einnig til greina nöfnin
hersir, dís og Hrólfur. Er nú vert að athuga Saurbæi þá, sem urðu
að kirkjustöðum. Auk Saurbæjar í Eyjafirði, þar sem Helga bjó,
eru það Saurbær á Hvalfjarðarströnd, Saurbær á Rauðasandi,
Saurbær á Skjaldbreið og Saurbær á Kjalamesi.
Hvalfjarðarströnd nam „Kolgrímur gamli son Hrólfs hersis
og bjó að Ferstiklu. Rétt þar hjá er Saurbær, þar sem svínasagan
gerðist. Bjó fyrstur í Saurbæ þessum Hróðgeir hinn spaki, tengda-
faðir Kolgríms. Rauðasand nam maður, sem átti sonarson að
nafni Hrólfur rauðsenzki. Um Saurbæ á Skjaldbreið er það að
segja, að kirkjusóknin þar er fyrir löngu eydd, og verður nú eigi
séð með vissu, hver þar nam land. En skammt þar frá bjó land-
námsmaðurinn Eyvindur karfi. Sonarsonur hans hét Hrólfur.
Landið umhverfis Saurbæ á Kjalarnesi nam hersissonurinn Helgi
Ljóla, móðurbróðir Elelgu í Saurbæ og Hrólfs í Gnúpufelli. Frá
systkinum Helga em komnar miklar skálda- og dísaættir.
Hin skýrasta bending er gefin um það, að Hróð-nöfn hali
verið í einhverjum tengslum við Saurbæjarmenninguna. Við
tökum nafnaskrá Landnámabókar og athugum, hve rnargir land-
oámsmenn bera Hróð-nöfn eða eiga föður eða sonu ineð slíkum
oöfnum. Þeir eru 25, en Hróð-nöfnin 27. Um búsetu allra þess-
ara landnámsmanna er vandlega getið, svo auðvelt er að sjá,
hvernig Hróð-nöfnin skiptast á milli hinna 164 hreppa á íslandi.
Aíu þeirra falla á Saurbæjahreppana, en á alla hina, 146 að
tölu, aðeins átján. Hlutföllin eru sem /i og %.
Þau Hróð-nöfn, sem um er að ræða, skiptast í sex flokka. Eru
þá nöfnin Elróar og Elróðgeir talin til sama flokks, þvi eins og
Lind segir í sinni ágætu nafnabók er Elróar „uppkomit úr Elroð-
geir“. Það eru einmitt þessi nöfn ásarnt heitinu Hrólfur, sem
auðkenna hreppa þá, sem Saurbæi hafa. Má fara nærri um