Andvari - 01.01.1951, Blaðsíða 31
andvari
Stefnt að höfundi Njálu
27
það, hvað veldur, er höíundur Ljósvetninga sögu lætur Þorvarð
á Fornastöðum vísa vanda sínuin til úrlausnar Péturs postula.
Við hlið Eyjólfs halta er Þorvarður á Fornastöðum aðalsögu-
hetjan í. síðari hluta Ljósvetninga sögu og er viðhorf höfundar
til þeitTa harla ólíkt. Eyjólfur hefir sína kosti og lesti, en ekk-
ert orð og ekkert atvik kastar skugga á minningu Þorvarðs á
Fornastöðum. Ætíð er hann látinn koma fram sem „vitur mað-
ur“ 0g „góður drengur". Hann skipar sess með Hlenna í Saur-
hæ. LTm báða skrifar höfundur af einstakri velvild og virðingu.
Má vart á milli sjá hvor þeirra er honum kærari. Flokk hinna
utvöldu í Ljósvetninga sögu fylla auk Þorvarðs og Hlenna,
Koðrán fóstursonur Fllenna, Þórlaug á Möðruvöllum og Álfdís
1 Gnúpufelli. Um Þorvarð er andstæðingur hans, Einar að
Hrafnagili, látinn segja: „Góður drengur er hann . . . . Er hon-
um vel farið. Hann er varúðugur og mikill fyrir sér. Og því að-
eins dugir þeim frændum, ef hann sezt fyrir málið“. „Jafnt þykir
mér heit þín sem handsöl annarra manna“ segir Guðmundur
ríki við Hlenna. Þegar Koðrán hlaut banasárið, kallaði maður:
„Þar fór nú einn bezti maður úr Eyjafirði“ segir hann. Hallur
tuælti: „Og var Guðmundarson, þó góður væri“. En mesta lofið
1 Ljósvetninga sögu birtist þó í hinum einföldu orðum Þórlaugar
er hún segir: „Eigi mun eg skilja við Álfdísi frændkonu mína,
en hún mun eigi skilja við Brúna“.
Það mun óhætt að fullyrða, að höfundur Ljósvetninga sögu
bafi haft Sturlu lög mann Þórðarson í huga, er hann lýsir Þor-
varði á Fornastöðum, en Ingibjörgu Sturludóttur, þegar hann
minnist Álfdísar í Gnúpufelli. Gefur þetta atriði eigi litla leið-
beiningu í leitinni að Eyfirðingnum, sem söguna samdi. Sturla
Lórðarson ól allan sinn aldur á Vesturlandi nerna þau ár, sem
^ann dvaldist erlendis. Engar líkur hníga að því, að Sturla hafi
att alúðarvini eða nána vandamenn í Eyjafirði á síðari helm-
'nH 13. aldar nema dóttur sína Ingibjörgu og mann hennar
01'ð Þorvarðsson úr Saurhæ. Þegar svo gætt er hins mikla lofs,
sem borið er á Saurbæjarbóndann og fósturson hans, verður eigi