Andvari - 01.01.1951, Blaðsíða 53
andvari
Gervinöfn í Ölkofra þætti
49
nærri um það, hvert meginhluti þessa ránsfengs hefir verið
fluttur, þótt elcki sé berlega greint frá því í heimildum. Fjárupp-
tekt Odds í Hvammi, skömmu fyrir bardagann í Geldingaholti,
ásamt nöfnum foringjanna í atförinni að honum, þeirra Ásgríms
og Eyjólfs Þorsteinssona, gerir mál þetta ofboð auðráðið, þótt ekki
væri öðru til að dreifa. Hinn 19. júlí féll Eyjólfur í Þveráreyra-
orustu. Gerðist Þorgils skarði nokkru síðar höfðingi Skagfirðinga
og settist að í Viðvík. Var nú leitazt við að koma á sættum milli
Þorgils og þeirra Ásgríms og Hrafns. Fór á milli með sáttarboð
Guðmundur prestur Ólafsson. Þegar Guðmundur kom frá Þor-
gilsi, „fann hann Hrafn í Miðfirði. Sagði hann honum viðtal
þeirra Þorgils og það, að fundur var stefndur allraheilagramessu-
dag við Vatnsdalsá . . . Reið Hrafn þá norður með nokkra
sveit manna og þeir Ásgrímur. Þorgils kom norðan allraheilagra-
niessu“. Daginn eftir tókust sættir á Breiðabólstað í Vatnsdal.
„Hétu þeir nú Þorgilsi fullkomlega sínu trausti, hvers sem hann
þyrfti við. Reið Þorgils þá heim í Viðvík. Þóttust margir menn
eiga að launa honum mikið fullting, að hann hefði rétt rán þau,
er þeir höfðu ræntir verið í Geldingaholti".4)
Vel má nú sjá, að í Ölkofra þætti er Goðdala-Starri enginn
annar en Þorgils skarði. Nafnasamstæður heggja eru sömu lengd-
ar> svo að bending er gefin um það, hvers vegna Starri hlýtur
hér söguhlutverk. f Skagafirði, héraði þeirra Þorgils og Goðdala-
Starra, hefir stórrán verið framið, en þeir gera sér hægt um hönd
°g ríða vestur í Vatnsdal. Þar heimta þeir aftur ránsfengina,
sem Flvammverjarnir, Eyjólfur sonur Þórðar gellis í Hvammi og
Ásgrímur sonur Þorsteins Jónssonar í Hvammi höfðu þangað
^hitt. Er nú fróðlegt að athuga, hvernig hugsanir höfundar hafa
verið að verki, þegar hann samdi skammaræðu Brodda um Eyjólf
með Ásgrím Þorsteinsson í huga. Á Vatnsdalsfundinum 2. nóvem-
er 1255 varð Ásgrímur að lúta lágt fyrir Þorgilsi skarða. Frá
s]°narmiði Ásgríms og margra annarra séð hlaut Geldingaholts-
ranið aðeins að skoðast sem endurgjald fyrir fjárupptöku Odds í
vammi. Hana kallaði Heinrekur Hólabiskup reyndar rán, er