Andvari - 01.01.1940, Page 48

44
Jónas Jónsson
andvahi
vel ágengt, að Jónas Jónsson náði kosningu með fremur
litlum meiri hluta. En þegar þingmenn taka höndum saman
um að kjósa þann merkismann úr Sjálfstæðisflokknum, sem
kommúnistar höfðu mælt með í formannssæti, til annarra
mannvirðinga í stjórn Þjóðvinafélagsins, þá vildu komm-
únistar ekki veita honum vígsgengi. Sást á því, að þeim
stóð mikill stuggur af sameiginlegri útgáfustarfsemi beggja
ríkisfyrirtækjanna, Menntamálaráðs og Þjóðvinafélagsins.
En eftir að þessi málalok voru fengin, tóku stjórnarnefnd-
armenn í báðum útgáfufélögunum að halda fundi um málið
og komust skjótt að þeirri niðurstöðu að gefa út sjö bækur
árið 1940 fyrir tíu króna fast árgjald. Skyldi safna áskrif-
endum fyrir bæði fyrirtækin og félagsmenn beggja njóta
náltvæmlega sömu hlunninda. Þjóðvinafélagið skyldi gefa út
þrjár bækur, en Menntamálaráð fjórar. Menningarsjóður
skyldi kosta útgáfu Þjóðvinafélagsins, að því leyti sem upp-
lag yrði að vera stærra heldur en félagið þurfti með vegna
sinna manna. Kom framlag ríkissjóðs nú að góðu haldi fyri1'
bæði fyrirtækin.
V.
Það varð að samkomulagi að breyta sem minnst skipu-
lagi Þjóðvinafélagsins. Andvari og Almanakið koma út 1
líku formi og fyrr, en auk þess skemmtileg frásögn um ferð-
ir og hernað eftir hinn ókrýnda konung Araba, Lawrence
ofursta, í þýðingu Boga Ólafssonar. Bækur þær, sem Mennta-
málaráð gefur út, eru tiltölulega stærri. Hin fyrsta þeirra
er ævisaga Viktoríu drottningar, eftir sagnfræðinginn Lytton
Strachey. Kristján Albertsson hafði þýtt þá bók fyrir nokkr-
um árum, meðan hann átti sæti í Menntamálaráði. Höfund-
urinn er heimsfrægur maður fyrir að vera brautryðjandi 1
nýjum stíl í ævisöguritun, sem mjög hefir verið tekin til
fyrirmyndar víða um lönd. Englendingar höfðu uin langa
stund tíðkað þá ævisagnagerð að raða heimildum í bækur
sínar, svo að þær urðu fremur heimildaútgáfur heldur en
persónuleg og lífræn verlt. Strachey fór miklu nær hinum