Vikan - 07.12.1967, Blaðsíða 77

/Sb\ algjörlega
SJÁLFVIRK
10 ÞVOTTAKERFI:
1. Suðuþvottur, mjög óhreinn (með
forþvotti).
2. Suðuþvottur, venjulegur (án for-
þvotts).
3. Mislitur þvottur (suðuþolinn)
(bómull, léreft).
4. Gerfiefni — Nylon. Diolen. o. þ. h.
(án þeytivindu).
5. Mislitur þvottur (þolir ekki suðu)
(án þeytividnu).
6. Mislitur þvottur (ekki litfastur).
7. Viðkvæmur þvottur (Acetate, Per-
(án þeytivindu).
8. Ullarefni (kaldþvottur).
9. Skolun.
10. Þeytivinda.
A.F.B. - Verð: 17.640.-
S.T.G.R. - Verð: 16.758.-
VESTURCOTU 11
SÍMI 19294
vitað að vera upp með mér af þv(.
Nú er útvarpsstjóri orðinn sjötugur
og verður því líklega, samkvæmt
landslögum að láta af embætti inn-
an tíðar. En það finn ég á mér, að
tilhugsunin um að fá þá, þótt ekki
verði nema einn starfsm mn mér til
aðstoðar og að geta kannski aft-
ur farið að hitta kollega mína, þeg-
ar þeir halda sína fundi, verður til
að milda mikið söknuð minn eftir
hann, þegar þar að kernur.
— Hvar lærðir þú leiklist, Þor-
steinn?
— Það, sem ég lærði, var í Dan-
mörku. Eg var við konunglega leik-
húsið í eitt ár við nám, og á öðr-
um leikskóla hef ég ekki verið. Ég
byrjaði að leika þegar ég var í
menntaskóla, eins og svo margir
góðir menn. Byrjaði í fjórða bekk
og lék með þau tvö ár, sem eftir
voru. Ég hafði óskaplega gaman
af þessu. í þá daga lét enginn
maður sig dreyma um að leggja
fyrir sig leiklist til að hafa atvinnu
af henni. En við vorum nokkrir
skólapiltar, sem höfðum leikið sam-
an í þessi ár og höfðum allir mik-
inn áhuga á þessu, svo við stofn-
uðum Leikfélag stúdenta, héldum
því lifandi í tvö eða þrjú ár og
færðum upp nokkur leikrit. Svo tók
við háskólanám, eitt eða annað, og
þeir héldu allir áfram námi, þessir
félagar mínir, alvarlegu námi, sem
kallað er, nema ég. Ég flosnaði
upp úr læknisfræðinni, líklega af
því ég var alltaf með þetta á heil-
anum. Það var ekki einu sinni svo
vel, að ég hellti mér f þetta. Það
tók alltof langan tíma að gera það
upp við sig að fara út ( svona von-
leysu. En svo fór ég samt sem áð-
ur til Danmerkur að læra, einmitt
á kreppuárunum, og fékk svo ekk-
ert að gera, þegar ég kom heim.
Ég fékk að vísu dálítið að leika
með, en í þá daga var svo sem
ekkert greitt fyrir það, aðeins smá
þóknun fyrir hvert leikkvöld, en
ekkert fyrir æfingar. Það var óhjá-
kvæmilegt að hafa starf til að lifa
af. En maður lét sér ekki bregða
við það, allir vissu, að það var
þannig. En að fá ekkert að gera,
af neinu tagi, það var tilfinnanleg-
ast. Seinast fékk ég fyrir kunnings-
skap við mann, sem einu sinni
hafði verið vinnumaður hjá föður
mínum, en síðan forframazt og var
nú orðinn verkstjóri hjá símanum,
vinnu við að grafa fyrir símaköpl-
um hér í götunum. í því var ég um
tíma. Þá var það að einn tryggur
og góður bekkjarbróðir minn, sem
hafði fengið dálítil manriaforráð út-
vegaði mér svolitla skrifstofuvinnu.
Þetta var erfiður ti na. Ægiiegur.
Atvinnuleysi er héld ég eitíhvað það
hræðilegasta, sem fyrir getur kom-
ið. Það er ekki hægt að ímynda sér
meira auðmýkjandi ástand; að vera
ungur, frískur, langa til að vinna,
og' ganga fyrir hvers manns dyr,
láta sig ekkert muna um, hvort
maður vinnur þetta eða hitt, en fá
alls staðar nei. Og vera þá búinn
að stofna heimili og takast á herð-
ar skyldur við fleiri en sjálfan sig.
— Það gengur trúlega illa að
láta okkur unglinganna skilja það
til fulls.
— Mér finnst ekki von, að neinn
geti skilið það, sem ekki hefur lif-
að það.
— En var hægt að halda úti leik-
listarlífi á þessum tíma? Hafði
nokkur efni á að fara í leikhús?
— Jah — það er svona, eins og
þú veizt, brauð og leikir — þegar
allt er í niðurlægingu og örbirgð,
þá er þetta tvennt það eina, sem
á einhvern hátt alltaf gengur.
— Skrýtið.
— Já. Jahá. — Já. — En nú er
það líka alltaf svo, að jafnvel þótt
krepputímar séu, er ævinlega tals-
vert af fólki, sem heldur sínu að
mestu óskertu.
— Nú, en ef við bregðum okkur
svo nær útvarpinu aftur. Mig lang-
ar að minnast á gagnrýni á út-
varpsleikritum. Hún er engin, utan
þetta vanalega nöldur í bréfadálk-
um dagblaðanna, sem lítið mark
er á takandi, gjarnan sprottið af
persónulegri óvild eða fanatík. Ert
þú ekki óánægður með þetta?
— Jú. Ég hef oft minnzt á þetta
við okkar yfirmenn hér, sem ættu
að hafa hæg heimatökin, því eins
og þú veizt er útvarpsráð alltaf sett
saman af ritstjórum dagblaðanna
að miklum hluta. Ég hef látið ( Ijós
þá skoðun, að einkennilegt sé, að
ævinlega skuli þagað um þessa
grein listar í útvarpi, eins og blöð-
in gera mikið fyrir hana í leikhús-
unum. Ég býst reyndar við, að það
sé dálítið erfitt fyrir blöðin að
hafa starfsmenn, sem bindi sig við
að hlusta stöðugt á útvarp. — Þau
yrðu þá kannski að hafa fleiri en
einn. En þetta veldur því, að mín-
um dómi, að almenningi notast ekki
eins vel að þeirri leiklist, sem út-
varpið flytur, og mögulegt væri.
Svo ég nú ekki tali um, hvað þetta
veldur okkur, sem erum að basla
í þessu, mikilli ófullnægju, að það
ar aldrei nefnt, þótt við leggjum
okkur alla fram, komum með mjög
góð verk og skilum þeim eftir okk-
ar getu vel. Það er alveg afleitt.
Og þetta er hvergi svona annars
staðar, þar sem ég þekki til. Við
minntumst á starfsbræður mína á
Norðurlöndum áðan. Þeir hafa fyr-
ir sið að senda blöðunum tilkynn-
ingar um komandi leikrit ásamt
stuttum efnisútdrætti, væntanlegum
hlustendum til glöggvunar. Blöðin
birta þetta, og eftir á flytja þau
gagnrýni, stutta eða langa eftir á-
stæðum, um flutninginn. Það er
óþarfi að gagnrýnin sé löng, að-
eins að fólk sjái, að leiklist í út-
varpi sé einhvers virði og einhvers
metin. En þögnin er afleit. Nú, en
af því að undirtektir dagblaðarit-
stjóranna voru góðar, tók ég mig
til eitt haustið og gerði nokkra efn-
isútdrætti úr komandi leikritum, og
hafði þó nóg annað að gera. Síðan
sendi ég blöðunum þetta. Það kom
ekki nema í einu blaði. Þar kom
það í þrjár vikur, en þá hætti ég
þessu aftur, úr því raunverulegar
undirtektir voru ekki betri.
— En er gagnrýnin hér svo beys-
in, að slægur sé í henni?
— Mér finnst leikhúsgagnrýni hér
hafa tekið framförum, miðað við —
Winther þríhjól
fást i þrem stærðum
l
VIKAN-JÓLABLAÐ 77