Menntamál - 01.10.1950, Qupperneq 13

MENNTAMAL
155
ir um það, hvað sé sannleikur. Saga orðanna er oft og tíð-
um ókunn eða lítt kunn, og þá geta menn í eyðurnar, og
geta þær tilgátur stuðzt við meiri eða minni rök. Mér virð-
ist það neðan við allar hellur að fyrirskipa mönnum, að
þeir skuli taka eina tilgátuna fram yfir aðra. Auk þess er
það hreinn misskilningur, að þetta geri stafsetninguna
erfiðari. Ef fræðimenn greinir á og kennarinn telur sig
ekki þess umkominn að gera upp á milli skoðana þeirra,
á hann að segja nemendum sínum, að það skipti ekki máli,
hvorn ritháttinn þeir noti, eini vandinn sé að vera sjálfum
sér samkvæmur. Hið sama á við um notkun mismunandi
orðmynda. Það er til dæmis ekki með nokkrum rétti hægt
að segja, að orðmyndin hef sé rétt og orðmyndin hefi röng
eða hið gagnstæða. Hins vegar kann ég illa við, ef menn
nota þessar orðmyndir á víxl í riti, nema t. d. ef rím krefst
þess í skáldskap. En það er eins og menn vanti umburðar-
lyndi í þessum málum. ,
Ég hef hér að framan viljað gera ljósa þá örðugleika
við stafsetningarnámið, sem stafa frá námsefninu sjálfu.
En ég vil biðja menn að minnast þess, að ég hef farið
fljótt yfir sögu og aðeins drepið á höfuðatriði. Margt fleira
mætti til tína, en þess er ekki kostur að þessu sinni. ,
Niðurstaða mín er í aðalatriðum sú, að námsefnið sé
of þungt fyrir mikinn fjölda nemendanna, og þó að segja
megi, að nokkur ávinningur sé að því að miða stafsetn-
inguna svo mjög við upprunann, aðallega vegna þess að þá
læra menn þó nokkuð í málsögu jafnframt stafsetningar-
riáminu, þá hygg ég, að eipsætt sé að breyta um stefnu, þ. e.
færa stafsetninguna nær nútímaframburði með sérstakri
hliðsjón af því, hvort breytingarnar gera stafsetninguna
auðveldari til náms og þá jafnframt til kennslu.
Þá er ég kominn að öðru atriði þessa máls, þ. e. kennar-
anum. Þó að ég sé sannfærður um það, að margt megi
kenna því, hve stafsetningin er þung, hygg ég þó, að okkur
kennurunum sé hollara að líta í eigin barm og spyrja sjálfa