Menntamál - 01.08.1967, Blaðsíða 65

MENNTAMÁL
159
þetta uppeldi, innan hins víða sjónhrings átthagafræðinnar,
en þá þyrfti jafnframt að ætla átthagafræðinni meiri tíma
í námi barnaskólabarnsins.
Snúum okkur nú að hinni svonefndu félagsfræði, sem
kennd er lítillega á gagnfræðastigi. Hugmyndin um að
kenna þessa námsgrein í íslenzkum skólum var óefað góð
og göfug, en framkvæmdin hefur verið mjög í molum, og
ber þar margt til. í fyrsta lagi hefur vantað allan kerfisbund-
inn undirbúning til handa þeim kennurum, sem fræðsluna
skyldu stunda. í öðru lagi virðast þær bækur, sem notazt hef-
ur verið við, bera þess harla lítil merki, að tilgangurinn sé
sá að veita nemendum raunverulegt uppeldi til skilnings á
samfélagi sínu. Ég hef því miður ekki haft tíma til að gjör-
kanna efni þeirra bóka, sem mest munu vera notaðar, en við
lauslega skoðun sýndist mér sem helzt sætu í fyrirrúmi upp-
talning nokkurra stofnana þjóðfélagsins, ásamt ýmsum ráð-
leggingum um úrlausn tiltekinna vandamála, t. a. m. gagn-
vart skriffinnskukröfum þjóðfélagsins. Hvort tveggja eru
þetta atriði, sem vafasamt gagn verður að í kennslu, séu þau
ekki kennd í samhengi almennrar samfélagsfræðslu og
grundvölluð á skilningi nemandans á þjóðfélaginu, þörf
þess fyrir stofnanir og kröfum þess til einstaklingsins.
Félagsfræðinni hefur verið ætlaður naumur tími á náms-
skrá gagnfræðastigsins. Hún hefur eflaust verið sett inn á
skrána vegna einhverrar hugmyndar um þörf fyrir slíka
fræðslu. Svo, einn góðan veðurdag er hún komin inn, skraut-
blóm á stundaskránni, gróðursett í hjóstrugan jarðveg ein-
angrað í ókennilegu umhverfi, og lítt hugsað um vaxtarskil-
yrði og næringu. En samt eru allir ánægðir fyrst í stað: gróð-
ursetningunni er nefnilega lokið og þarna stendur blómið,
það getur hver og einn séð.
Félagsfræðin hefur orðið að hálfgildings afstyrmi í náms-
efniviðnum, að n.k. ljótum andarunga, sem fáir töldu sig
þekkja og enn færri var kær. Kennurum hefur verið ætlað að
kenna félagsfræði án þess að fá sjálfir undirbúning og vand-