Skírnir - 01.01.1917, Qupperneq 15

8 Um launa- og eftirlaunatill. launanefndarinnar. [Skirnir
lægri launin, sérstaklega ýmsra skólakennara, aftur á móti
hækkuð nokkuð. Við þessi lög sitja nú flestir embættis-
menn hér í Reykjavik. Sýslumenn og bæjarfógetar sitja
aftur á móti við upprunalegu lögin (frá 1877) óbreytt.
En læknalögunum hefir verið breytt, síðast 1907, þannig
að héraðslæknar sitja nú allir við jöfn, föst laun, 1500
kr. Og launum presta var breytt gagngert 1907, þannig
að þeir taka nú allir úr einum sjóði, prestlaunasjóði
ákveðin, jöfn byrjunarlaun (1300 kr.), sem hækka þó-
tvisvar, nái þeir lögmæltum aldri. Auk þess fá þeir sömu
borgun fyrir aukaverk og áður. Þannig löguð voru launa-
kjör þeirra embættismanna, er til voru við útkomu launa-
laganna upphaflegu, þegar launanefndin settist á rökstóla,.
en krónan þá sennilega um 60 aura virði. Kjörum yngri
embættismanna og annara starfsmanna landssjóðs verður
ekki lýst yfirleitt, sízt hér og það þegar af þeirri ástæðu,.
að þar hefir ekki kent neins heildarlögmáls, enda hafa
þau verið sett sin á hverjum tíma.
Þetta, lýsingin á s t a r f s launum embættismanna, er
þó ekki fullnaðarlýsing á kjörum þeirra. Því að e f t i r-
launin verða að teljast blátt áfram partur a f 1 a u n u m
þ e i r r a og ekkert annað, enda finst mér líka liggja bein-
ast við, að skilja orðið »eftirlaun« sem laun, er borg-
asteftirá, en almenningur mun því miður skilja það
sem laun fyrir ekki neitt eða gjöf og er nokkur vorkunn,
því að hugtakið hefir mér vitanlega ekki verið útlístað
hingað til. Aukaþingið 1914 og launanefndin viðurkenna
það líka ótvíræðlega, þótt óbeinlínis sé, að eftirlaun sé í
raun réttri partur launanna. Að því er aukaþingið snertir,.
sé8t þetta á niðurlagi þingsályktunarinnar, orðunum
að nefndin skuli gera tillögur um þá skipun á launum
embættismanna, sem »nauðsynleg og sanngjörn virðist í
sambandi við afnám eftirlauna.« Sömu skoðun finst mér
nefndin lýsa yfir fyrir sitt leyti með niðurlagsorðum sín-
um um lífeyristrygginguna, sem koma á í stað eftirlauna.
Hún segir á bls. 280: »Eru því launatillögur nefndarinnai’
og tillögur hennar um lífeyri og eHcjutryggingar ein sam-