Skírnir - 01.01.1917, Side 118

Skírnir]
ísland 1916,
111?
Kleraenz Jónssyni veitt lausu frá landritaraembættinu meS biðlaun-
um samkv. lögum. Sama dag voru skipaðir ráðherrar: Jón Magnús-
son bæjarfógeti, úr Heimastjórnarflokknum, Björn Kristjánsson
bankastjóri, úr Sjálfstæöisflokkuum (Þversum) og Sigurður Jónsson
bóndi á Ystafelli, úr Framsóknarflokknum. Jóni Magnússyni var
falið forsæti ráðuneytisins. Annað, sem tlðindum sætir, var ekki
fullgert á þinginu við áraskiftin, og bíða því nánari fregnir af
gerðum þessa þings næsta árs frétta.
Verkmannafelagsskapurinn, sem getið er að nokkru hér á undan,
befir mikið magnast á þesSu ári í ýmsum kaupstöðum landsins, eink-
um í Reykjavík. Við bæjarstjórnarkosningar þar í janúar kom listi
verkmanna að 3 fulltrúum af 5, en listi Heimastjórnarmanna 2.
Þrír listar aðrir, sem fram komu, feugu engan. Þessi hreyfing kom
á stað verkfalli meðal háseta á botnvörpuskipum B,eykvíkinga í byrj-
un maí og var einkum um það deilt, hvort lifur sú, sem á skip
kæmi, væri eign útgerðarmanna eða háseta. Höfðu hásetar haft hana
sem verðlaun að undanförnu og nú var hún í háu verði. Verkfallið
stóð nálægt hálfum mánuði og endaði með því, að samtök háseta
riðluðust, enda þótti verkfallið byrjað af lítilli fyrirhyggju. I febrú-
ar var og gert verkfall um tíma í Hafnarfirði út af kröfum um
hækkun vinnukaups, og var deilan einkum við enskt útgerðarfólag,
sem þar starfar.
Jafnframt alþingiskosningunum fór fram almenn atkv.greiðsla
um það, hvort lögleiða skyldi þegnskylduvinnu, eins og um hafði
verið talað á alþingi 1915, og fékk það mál lítið fylgi. Unniðhefir
verið að kolanámum vestau lands á árinu og hefir fólag myndast í
Kaupmannahöfn til þess að hrinda þvf verki áfram. I Reykjavík
hefir félag myndast til að taka upp að nýju kalkvinslu í Esjunni.
Fyrir árslokin var byrjað að reisa loftskeytastöð rótt við Reykjavík.
Brýr hafa verið gerðar á Breiðumýrará í Suður-Þingeyjar“ýslu og Mið-
fjarðará á Langanesströudum, en unniðaðbrautagerðumá Húnvetninga-
braut, Skagfirðingabraut, Reykjadals og Grímsnesbraut. Borgarfjarð-
arbraut hefir verið afhent hlutaðeigandi sýslufól. og Reykjadalsbraut
er lokið. Að þjóðvegum hefir verið unnið á Stykkishólmsvegi, Lauga-
dalsvegi og Hróarstunguvegi. Stórir flutningabílar voru þetta vor
fengnir á vegina frá Reykjavík til Suðurláglendisins og fóru eftir áætl-
unum, en urðu að hætta á miðju sumri vegna ýmislegra óhappa.
Mörg slys hafa orðið á sjónum þetta ár, eins og fyrri. Hið
stærsta varð 30. nóv., er annað af skipum Eimskipafólags Islands,
»Goðafoss«, 8traudaði við Straumnes, norðan Aðalvíkur. Varð öllu
bjargað úr skipinu, en það náðist ekki út. Eitt af botnvörpuskip-
um Reykvíkinga, »Marz«, strandaði 27. okt. á Gerðahólma við Reykja-
nes og fórst, en menn komust af. Annað, »Skallagrímur«, sökk um
haustið rétt utan við Reykjavík, en náðist upp aftur að mestu
óskemt. Gufuskipið »Patria«, eign Friðriksens kaupm. í Rvík, fórst
á leið hiugað með timburfarm frá Noregi í nóv., en skipshöfninni
var bjargað af ensku herskipi. 2 vélbátar fórust frá Vestmanna-
eyjum, annar í janúar með 4 mönnum, hinn í apríl með 3 mönnum,
I norðanveðrinu seint í marz urðu mannskaðar á sjó við Faxaflóa.
6. apríi strandaði færeysk fiskiskúta við Mýrdalssand. 17. sept