Skírnir - 01.01.1917, Side 33

: 26
TJm launa- og eftirlaunatill. launanefndarinnar
[Sldrnir
væri litið fram til sjávar, annaðhvort ekki nema auður
• sjórinn eða þá smá bátskeljar hér og hvar nokkra faðma
. undan landi. N ú eru i öllum héruðum landsins víða
ikomin reisuleg stein- eða timburhús innan traustra girð-
í'inga, og bæði fyrir landi og langt út á hafi moka nú
gufu- og önnur vélskip upp auðæðum hafsins. Og þó eiga
landsmenn tugi miljóna í sparisjóðum og öðrum arðber-
andi eignum. Getuleysi landssjóðs eða al-
.mennings verður þvi ekki borið við nú.
Framþróun lífsins hefir valdið þvi, að það var ekki lif-
andi sæmilegu lífi fyrir ófriðinn við þau laun, sem embættis-
mönnum yfirleitt voru skömtuð 1875 og 1877, og því sið-
<ur við launin frá 1880 og seinni árum. Og stríðið heflr
•valdið því, að það er ekki hægt að draga frarn jafnvel
óbrotnasta þurftarlíf á þeim launum eins og nærri má
geta, hafi krónan fallið í verði um 70°/0 á ófriðarárunum
einum.
Embættismaðurinn verður því a n n a ð h v o r t að
sökkva sér i stórskuldir eða draga jafnvel aðallífsnauð-
synjar við börn sin, konu sína og sjálfan sig. En það er
honum hvorlci skylt né heimilt. Hann á heimtinguá
•því, að fá nægileg laun fyrir fnlt og gott starf, og lands-
stjórnin annast væntanlega um það, að halda embættis-
mönnum til að vinna vel.
Honum er hvorki skylt né heimilt að líða það að
■þarflausu, að hann, sem vinnur einvörðungu fyrir al-
mennin?, sé einn hafður út undan allra starfandi
.manna í landinu.
Hann, og mentamaðurinn yfirleitt, má virðingar sinn-
ar vegna ekki þola það átölulaust, að gjört sé minna úr
því aflinu, mentun og menningu, sem talið er og e r sterk-
asta lyftistöng hvers konar framfara, heldur en úr óbreytt-
um svokölluðum skítverkum.
Það verður fyrst og fremst að veita öllum embættis-
•mönnum og starfsmönnum landsins og jafnvel eftirlauna-
jmönnum þegar á aukaþinginu, sem kemur saman