Skírnir - 01.01.1917, Blaðsíða 20

Skírnir] Um launa- og eftirlaunatill. launanefndarinnar.
13
■eða þeirrar misbrúkunar á eftirlaunum, sem landsstjórnirn-
ar því miður hafa stundum gerst sekar um. Það hefir
þannig komið fyrir bæði fyr og síðar, að mönnum, sem
jafnvel var ekki trúandi fyrir einföldu, venjulegu starfi,
hefir verið stungið í embætti og sýslanir og þeir síðan
leystir frá embætti með eftirlaunum eftir lengri eða skemri
tíma öðrum, sem látið hafa af embættum af sérstökum
ástæðum eða af stundarbilun, hefir liðist að lifa við eftir-
laun árum saman, enda þó að þeir væri fullstarfsfærir og
skyldir að lögum til að taka embætti aftur. 0g loks þyk-
ir það hafa komið fyrir, að mönnum hefir verið veitt lausn
frá embætti með eftirlaunum, enda þó að þeir bæri þess
engin merki að vera bilaðir menn. Ráðið við slíkum mis-
brúkunum er ekki, að afnema eftirlaun og þar með ef til
vill brjóta rétt á fjölda mörgum nýtum mönnum og þjóð-
félaginu í heild þess bæði í nútíð og framtíð, heldur hitt
að láta ekki landsstjórninni haldast uppi slík ótrúmenska
við landssjóð og hlutdrægni við breyska kunningja eða
sifjalið. Nefndarráðið er ekki ólíkt dómsúrskurðinum gamla,
að lóga bakara í stað smiðs.
Fimta ástæðan, sparnaðurinn, er vitanlega laukrétt í
sjálfu sér, sé að eins litið áaugnabliks fjárhag lands-
sjóðs, en dregur rétt rakin dilk á eftir sér. Nefndin hefði sam-
kvæmt henni rökrétt átt að leggja það til, að embættis-
launin væri líka afnumin, láta embættismenn vinna kaup-
laust fyrir landið, eftir atvikum skiftast á um það, líkt og
mönnum er nú skylt að sitja kauplaust í hreppsnefndum,
bæjarstjórnum, niðurjöfnunarnefndum og vinna ýms önn-
ur störf kauplaust, sérstaklega í þarfir sveitar sinnar.
Sjötta ástæðan, að afnám eftirlauna mundi eyða eða
minka óvissu um gjöld landssjóðs, er sára-ómerkileg og á
ekki fremur við eftirlaun en fjöldamörg önnur útgjöld
landssjóðs, sem aldrei verða séð fyrir til fulls og engum
skynsömum manni kemur þó til hugar að fella niður, svo
sem ýms verk og kaup landssjóði til handa, sem breyti-
legt verð ræður miklu um.
Mér hefir orðið þetta skrafdrjúgt um eftirlaunatillög-