Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1912, Blaðsíða 8

2
ÓLAFUR S. THORGEIRSSON
A þessu ári teljast liðin vera:
frá Krists fæðingfu....................
rá sköpun veraldar.....................
rá upphafi Islandsbygðar...............
rá siðabót Lúters......................
1912 ár
5879 ár
1038 ár
395 ár
Árið 1912 sunnudagsbókstafur GF.
Gyllindal: 13.
Milli jóla og langaföstu er 7 vikur og 6 dagar.
Myrkvar.
Árið 1912 verða tveir myrkvar ásólu og tveir á tungli:
Tunglmyrkvi 1: apríl, að nokkrn leyti ósýnilegur hér.
Sólmyrkvi 1/. apríl, hér aðeins að nokkru leyti sýnilegur við
uppkomu sólar í 32 mínútur.
Tunglmyrkvi 26. september. Sýnilegur hér að litlu leyti um
leið og tungl gengur undir.
Sólmyrkvi 10. október. Almyrkvi, ósýnilegur hér.
Árstíöirnar.
Vestur-Canada er talið að
Vorlð byrji.......................21. marz
Sumarið...........................21. júní
Haustið...........................23. september
Veturinn..........................22. desember
Tunglið.
Fylgistjarna jarðarintiar er tunglið. Þvermál þess er 2,163
mílur og fjarlægð þess frá jörð vorri 288,00 enskar mílur. Braut
sína umhverfis jörðina gengur það á því tímabili, sem almenter kall-
að tunglmánuður; er það tímabil alment talið 28 dagar, en er í raun
réttri 27 dagar og 8 klukkustunnir, eða rétt um það bil.
Um tímatalið.
Forn-Egyptar skiftu degi og nóttu í 12 kl.-stundir hvorn, — og
hafa Gyðingar og Grikkir ef vill lært þá venju af Babýlóníu-mönn-
um. Það er sagt, að deginum hafi fyrst verið skift í klukkustundir
árið 293 f. Kr., þegar sólskífa fyrst var smíðuð og sett upp í Quirin-
us-musterinu í Róm. Þangað til vatnsklukkurnar voru uppfundnar
(árið 158 f. Kr.), voru kallarar (eða vaktarar) viðhafðir í Róm til að
segja borgarbúum hvað tímanum liði. Á Englandi voru vaxkerta-
ljós höfð fyrst frameftir, til að segja mönnum, hvað tímanum liði.
Var áætlað, að á hverri klukkustund eyddust 3 þumlungar af kert-
inu. Hin fyrsta stundaklukka (tímamælir—sigurverk) í líkingu við
þær, sem nú tíðkast, var ekki fundin upp fyr en árið 1250. Forn-
menn á Norðurlöndum töldu flestir, að dagur byrjaði með upprás
sólar. Aþenumenn og Gyðingar töldu hann byrja á sólsetri, og
Rómverjar, eins og vér, á miðnætti.