Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1912, Side 53

ALMANAK 1912.
29
hans, hafa jafnan verið ágreiningsefni. Hafa
sumir talið, að gróðavon ein og frægðar, eða
jafnvel einskær sauðþrái og drotnunarfýsn hafi
stjórnað gjörðum hans. Aðrir telja hann einn
göíugasta og stórhugaðasta mannvin sinnar
aldar. Að öllu athuguðu, eru hvorartveggja
skoðanirnar ýktar. Einlæg löngun, að hjálpa
bágstöddum löndum sínum einkum leiguliðum
á smájörðum og þrá, að styrkja og auka veldi
brezkrar þjóðar í Norður-Ameríku, er veldi henn-
ar í Evrópu virtist á föllnum fæti, áttu mestan
þátt í nýlendustofilun jarlsins. Einnig vonaði
hann, að bæta kjör Indíána í Rúperts Landi, og
styðja að kristniboði meðal þeirra. Hitt er
einnig víst, að mótspyrna sú, er hann rnætti,
jók ákafa hans, en dró ekki úr honum. Dougl-
as ættin hafði aldrei lært að víkja.
Enginn getur getið til, hvernig saga Vest-
urlandsins hefði orðið, ef nýlendan við Rauðá
ekki hefði risið upp. Fyrstu afleiðingarnar
urðu sameining verzlunarfélaganna, árið 1821,
°g gjörsamleg breyting á viðskiftum þeirra
við Indíána, öllum málsaðilum til blessunar.
Óvíst er, hvenær Vestur-Kanada hefði bygst
nema fyrir nýlendustofn þennan. Þrátt fyrir
hann lánaðist Hudsonsflóafélaginu, að leyna
landgæðum og varna innflutningi, fram yfir
miðja síðustu öld. Lengur hefði það sjálfsagt
orðið án nýlendunnar.
Fegurstu draumar Selkirks lávarðar hafa
náð fyllingu. Örsnauðir landsetar harðúðgra
• herra hafa þúsundum saman fundið heimili í
landinu þar sem hann fyrstur manna, girnt-