Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1929, Page 33
rit hans—ekki sízt För PUagrímsins—verðum vér að
liafa í hug hverjar trúarskoðanir hann ólst upp við og
aðhyltist.
John Bunyan er einn hinna mörgu rithöfunda enskra
úr alþýðuflokki. Hann fæddist í nóvember 1628, i El-
stow þorpi á Mið-Englandi, ekki mjög langt frá Cam-
bridge. Faðir hans gerði við katla, potta og önnur eld-
gögn; var sú iðja á þeirri öld í mikilli óvirðing. Þó er
svo að sjá, sem Bunyan hafi verið af heiðvirðu fólki
kominn þó fátækt væri. Uin langt skeið höfðu ættmenni
hans átt jarðeign skamt frá Elstow. Og mentun virðast
foreldrar Bunyans hafa metið að nokkru, því að á barna-
skóla sendu þau hann. Lærði hann þar lestur og skrift
“svo sem títt var um önnur börn fátækra.” Brátt varð
sveinninn þó að gerast hjálparmaður föður síns í smiðju
hans; lauk þar með skólagöngu hans og týndi hann brátt
niður því litla, sem hann hafði numið. Sextán ára að
aldri misti Bunyan móður sína; var honum þar með
nærri höggvið. Litlu síðar kvæntist faðir hans ööm
sinni. Virðist Bunyan lítið hafa verið um það gefið að
eignast stjúpmóður; mun það hafa átt sinn þátt í því, að
hann fór nú að heiman og gerðist urn hríS hermaður.
En á þessum árurn (1642-49) stóð yfir hið alkunna borg-
arstríð milli konungsmanna og lýðveldissinna sem fyr
var að vikið. Ekki mun Bunyan þó hafa tekið þátt í
neinni orustu. Herdeild þeirri, er hann var í, var sundr-
að 1646; sneri hann þá heim í fæðingar-bæ sinn og bélt
áfram iðn föður síns. Kvæntist hann skömmu síðar.
Voru þau hjón blásnauð; en guðhrædd var kona Bun-
yans og af góðu fólki komin. I heimanmund færði hún
manni sínum tvær guðsorða-bækur—það var auðlegðin
öll. Þó urðu bækur þessar og áhrif konu Bunyans—
fortölur hennar—víðtæk og heillarík öfl í siðferðis og
andlegu lifi hans; ollu þar að miklu leyti algjörðum
straumhvörfum,