Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1929, Page 40
30
reiÖanlegar vel hvaÖ efni snertir og oröfæri; sérstaklega
er þýÖing Eiríks nákvæm i alla staði. Gætir þess ekki
sízt í manna nöfnum hans, en þau eru stundum ekki sem
nákvæmust eða smekklegust hjá séra Oddi, þó honum
takist eigi ávalt siður en Eiríki. Sem dæmi nefni eg
heitið City of Dcstruction, er Eirikur þýðir rétt og vel
með GlötunaTborg, en séra Oddur nefnir Spillingarbœli;
er það bæði ónákvæmara og ósmekklegra. Þá ])ýðir
Eiríkur í bundnu máli ljóð þau, sem eru á við og dreif
í frumritinu; er það kostur, þó að því verði hinsvegar
eigi neitað, að Bunyan var ekkert ljóðskáld. Kvæðum
þessum og stökum sneri séra Oddur í óhundið mál.
Þar sem För Ptlagrímsins hefir tvisvar sinnum verið
gefin út á íslenzku, og því eitthvað lesin af almenningi,
er ekki ólíklegt, aS hún hafi haft einhver áhrif á hugi
íslenzkra lesenda; hversu víðtæk þau áhrif, ef nokkur,
hafa verið veit eg þó eigi um með neinni vissu. Hefi
eigi átt kost á að rannsaka það efni nægilega.
Það er alkunna að engin bók á enska tungu—Heilög
Ritning ein undanskilin—hefir meir verið lesin en F'ór Píla-
grímsins, og bent hefir verið á áhrif hennar víða um lönd.
Hverjar orsakir liggja til þessarar óvenjulegu útbreiðslu
og lýðhylli? Eg fæ aðeins nefnt hinar helztu. Efni bókar-
innar snertir alla jafnt. HJún er lifandi lýsing og máttug
á andlegum þroskaferli kristinns manns, en hún á einnig
erindi til hinna ókristnu. Svipaða baráttu og þá, sem þar
er lýst hlýtur hver hugsandi maður að heyja einhverntíma
æfi sinnar, ef hann ber nokkrar æðri þrár í brjósti, er
eigi algjörlega jarðbundinn andlega.
Þá er meðferð efnisins hjá Bunyan. Bókin er lvk-
ingarsaga, stórfeld táknmynd. Oft er sögupersónurnar
i slíkum ritum hugtök ein, kaldar og tilfinningasnauðar,
holdlausar og blóðlausar skugga-verur, er bygð eiga á
einhverjum furðulöindum fjarri mannheimunv Langt
er frá að svo sé um þetta rit Bunyans. Menn hans og
j