Fróði - 01.01.1914, Blaðsíða 45

FRÓDI
109
—og bilíónatali mynda hverja einustu jurt, hvern einasta vöðva
og æS og taug og líffæri manna og dýra, hinna smágjörvu blóma
og stórvöksnu eika.
Ég skal enn taka til dæmis rótarhárin grasanna og trjánna,
þau eru svo smá, aS þau sjást varla nema í stækkunargleri, en þau
fylgja hverjum örlitlum rótar enda. HvacS mikiS sem endinn
lengist flytja hárin sig meS honum. En hin gömiu rótarhár eins
og visna upp þegar endinn færist frá þeim, og þau draga í sig
og velja fæSuna úr jarSveginum, vissa fæSu fyrir hverja tegund,
svo þarf þessi fæSa efnafræSislega aS breytast til þess aS verSa
haganleg fyrir þessa og þessa tegund, því ekki dugar aS taka efni
sem myndaSi bygg eSa hafra eSa kartöflur eSa róur, eikarrótin
má ekki taka efni, sem myndaSi popla eSa birki eSa furu, þá yrSi
alt vitlaust. Og svo þegar búiS er aS ná efnunum og heilir her-
skarar af cellum eru búnir aS breyta þeim og gjöra þau aS renn-
andi vökva, hæfilegum til næringar fyrir plöntuna eSa trén, þá
þarf aS pumpa þessum vökva upp eftir legg plöntunnar eSa
hinna stórvöksnu eika, eitt, tvö fet, 100, 200, fet; og til þess þarf
feykilegt afl, aS pumpa vökvann eftir leggjum eSa eikarbolum,
út í hvert einasta blaS, svo aS alt fái sína næringu. Þetta er líf-
iS í náttúrunni, og þaS eru óteljandi einstaklingar, sem starfa aS
þessu hjá hinu minsta strái eSa blómi, hvaS þá heldur hinum risa-
vöksnu eikum frumskóganna. Og hver þessara örsmáu einstak-
linga er ofurlítil sál.
Sama er um manninn og dýrin, því aS hvaS þessa tegund
sálanna snertir, má telja þær saman. Vér vitum þaS, og engum
manni nú orSiS kemur til hugar, aS neita því, aS í dýrinu eSa
manninum, eru ótal hópar af milíónum sálna, sem lifa og fæSast
og nærast og deyja, sem eru sístarfandi, margir þeirra bæSi dag
og nótt, og fá eiginlega enga hvíld, sem vér mundum hvíld kalla,
ár eftir ár.
Vér skulum snöggvast hugleiSa einn hópinn, lifrarbúana.
ÞaS er stórt og voldugt ríki meS milíónum íbúa, og þeir hafa ó-
talmörgum störfum aS gegna. Fyrst er nú, aS þeir þurfa aS lifa
og nærast, sem aSrir af þessum smásálum í mannslíkamanum.
Og svo þurfa þeir aS starfa, starfa látlaust og endalaust, þeir
þurfa aS búa til galliS, annars gæti fitan í fæSunni ekki orSiS