Fróði - 01.01.1914, Blaðsíða 62

12(5
FRóDI
HvaS Kina og Japan snertir þá eru nú ótSum atS minka hveiti
kaup þeirra þjóða í Bandaríkjum. Þær vilja heldur hveitið frá
Cemada, segja acS það sé betra, og auk þess hafa þeir fleiri ástæð-
ur til þess.
En til að skýra hinn partinn, er ekki annað, en að bera sam-
an flutning á sjó og landi, rétt til þess að gjöra sér ofurlitla hug-
mynd um þetta.
Vér sjáum það strax, að flutningur með brautum frá Alberta
og Saskatchewan til Fort William kostar 25c. undir 100 pundin.
Þar við má bæta fyrst geymslukostnaði (storage og flutnings
kostnaði vatnaleiðina til Montreal, eða bæði á vatni og landi og
yrði það 12J/2C. undir 100 pundin. Flutningur yfir hafið til Liv-
erpool á Englandi er 1 OJ/^c. undir I 00 pundin og þá er loks kom-
ið á markaðinn. En það kostar 48c. undir hver 100 pund að
komast þangað. Og þetta gildir aðeins meðan vatnaleiðin er
opin. Sé hún lokuð er það enþá dýrara
En nú kemur Panama skurðurinn, og þá er að athuga þá
vegalengd alla.
Nú verður meðal fjarlægð hafnanna á austurströndum
Norðurameríku nálægt 3000 mílur frá Lverpool, en með því að
fara um Panama skurðinn yrði leiðin öll á sjó frá Vancouver
8,500 mílur, frá Prnce Rupert 9,000. En nú er flutningsgjald
frá norður Atlants hafborgunum, þessar 3000 mílur, 1 0 shillings
undir tonnið, en frá Vancouver, eða 8,500 mílur yrði það, að
skurðartollum meðtöldum, um 30 shillings, eða 32c. rúm undir
1 00 pundin, og svo bætist þar ofan á, að syðri leiðin um Pana-
ma má fara alt árið en hin er ómöguleg um veturna þegar stórvöt-
nin eru frosin.
Nú eru 480 míþir úr Peace River dalnum til sjóar, og þarf að
bæta við þá leið eitthvað 1 Oc. gjaldi undir 100 pundin, og þegar
maður athugar þetta þá geta menn fengið hugmynd um muninn á
sjóleiðinni og landleiðinni það kostaði þá um 42c. að koma 100
pundum frá Alberta og Saskatchewan til Liverpool landveginn
yfir Ameríku, og er þó nálægt helmingi styttra.
Nú er það reynsla á vöruflutnigi í stórum stíl, að ekki þarf
að muna meira en broti úr senti á flutningsgjaldi undir 1 00 pund,
til þess, að billegri leiðin dragi allan flutning til sín.