Kirkjuritið - 01.09.1953, Síða 66

Bœkur.
Sören Holm: Protestantisme. Nordisk Forlag.
Köbenhavn 1950.
Höfundur bókar þessarar er prófessor í guðfræði við Hafnar-
háskóla og þjóðkunnur fyrirlesari, enda mikill mælskumaður
og lærður vel. Hann leiðir ljós rök að því, hver sé meginmunur
kaþólskunnar og mótmælendastefnunnar. Kaþólskan leggur
höfuðáherzlu á myndugleikavald kirkjunnar, en mótmælenda-
stefnan á samvizkufrelsi einstaklingsins. Orþódoxa mótmæl-
endastefnu telur höfundur því ekki vera í raun réttri mótmæl-
endastefnu, hún lúti myndugleikavaldi með sams konar hætti
sem kaþólskan, setji aðeins Biblíuna í stað páfans.
Síðasti kafli ritsins er veigamestur. Þar eru þræðirnir teknir
saman og lýst einkennum mótmælendastefnunnar.
1. Hún heldur fram aðli einstaklingsins. Hver maður stend-
ur frammi fyrir augliti Guðs án allra milliliða. Svo er hinn
„almenni prestsdómur". En af því leiðir, að einstaklingurinn
verður einnig að taka tillit til reynslu og skoðana annarra.
2. Mótmælendastefnan er hugsjónastefna og ber traust til
gildis mannsins. Hún hlýtur að hafna fullkomnum aðskilnaði
milli Guðs og mannsins, því að af því leiddi að maðurinn værj
gerspilltur og ekki um neina kristilega siðfræði að ræða. I
hverjum manni er eitthvað gott, þrátt fyrir allan veikleik hans
og syndir.
3. Mótmælendastefnan miðar við söguna. Þar birtist persona
Jesú og boðskapur. Þar er uppsprettan. Þangað á hver einstakl-
ingur að leita. Og til þess styðja hann rit Biblíunnar. Það er
aldrei unnt að sanna ytri rökum, að kristindómurinn sé hm
rétta eða sanna trú. Það verður aðeins lifað.
4. Mótmælendastefnan er gagnrýnistefna. Menn verða að
rannsaka auðæfin andlegu, sem þeir eiga. Sögukönnun verður
jafnan að leita elzta vitnisburðar kristindómsins, Nýja testa
mentisins, svo að skilningurinn á honum verði sífellt dýpri °&
fyllri.