Nýjar kvöldvökur - 01.01.1948, Blaðsíða 71

N. Kv.
BÓKMENNTIR
61
þættina með þýddu sögunum í bindi. Þeir
áttu.að vera sérstök bók.
Stefán Jónsson hefur gefið út tvær ungl-
ingabækur: Vini vorsins og Hjalta. Höf-
undur er þegar löngu góðkunnur fyrir
unglingasögur sínar, og ekki munu þessar
tvær bækur draga úr hróðri hans í þeim efn-
um. Enda seldist Hjalti upp á fáeinum dög-
um að kalla mátti. Stefán kann þá list, að
rekja hugsanaferil barna og unglinga og lifa
hfi þeirra í sögum sínum. En jafnframt gríp-
ur hann á ýmsum vandamálum unglinga og
sambúð þeirra við fullorðna fólkið og um-
hverfið allt. Af þessum tveimur sögum er
Hjalti efnismeiri og viðburðaríkari saga,
enda ein bezta saga höf. En margt er einnig
athyglisvert í Vinum vorsins, t. d. frásögnin
um skólavist söguhetjunnar Skúla Bjart-
mars. Má rnargt af henni læra.
Tvær ferðabækur hefur Isafold gefið út:
A langferdaleiðum eftir Guðmund Daniels-
son og Af stað burt i fjarlœgð eftir Thorolf
Smith.
I bók sinni segir Guðmundur frá ferð til
Ameríku, og ferðalögum þar fram og aftur
um Bandaríkin og til Kanada. Er bókin
með hans föstu höfundareinkennunr. Fjör-
mikil frásögn, þróttugur og lifandi stíll.
Verða þannig atburðir og æfintýri ferðar-
innar ljóslifandi fyrir lesandanum, og er
engin hætta á að honum leiðist lesturinn.
Bók Thorolf Smiths er með allmiklum öðr-
um hætti. Hún er ekki samfelld íerðasaga,
heldur sundurlausir þættir, ofnir utan um
minningar höf. frá ferðalögum til suðrænna
landa, en Th. S. mun vera meðal hinna víð-
förlustu íslendinga núlifandi. Eru íerða-
þætir hans hvort tveggja í senn skemmtileg-
it og fróðlegir. Flutti höf. marga þeirra í
útvarpið fyrir alllöngu síðan og nutu þeir
þá almennra vinsæla og mun svo enn vera,
er þeir birtast á prenti.
Þessar tvær reisubækur sýna, að ísler.d-
ingar kunna enn að segja ferðasögur, er þeir
koma heim frá framandi löndum, svo sem
þeir hafa gert allt: frá fornöld. Og þótt fleiri
kanni nú ókunna stigu en áður var, munu
þeir alltaf verða margir, sem ánægju hafa af
að fylgjast með frásögn ferðalanganna, og
eiga þá höfundar þessir báðir þakkir skildar
fyrir sögur sínar.
Steingrimur Arason, hinn góðkunni kenn-
ari og uppeldisfræðingur, hefur á þessu ári
sent frá sér tvær bækur: Mannbœtur og
Landnám i nýjum heirni. Mannbætur fjalla
um uppeldismál. Ekki er það þó uppeldis-
fræði í orðsins eiginlega skilningi, heldur
miklu fremur umræður um fjölmarga þætti
uppeldismálanna, um markmið uppeldisins
og leiðirnar að markinu. Ahugi höfundar
og mannúð, er hinn rauði þráður bókar-
innar, sem gerir hana einkar lrugnæma af-
lestrar, þótt lesandinn kunni að vera höf.
ósammála um einstök atriði. Það hverfur
fyrir þeirri tilfinningu að lesandinn finnur,
að hér er höfundur, sem ekki skrifar til að
sýnast, lieldur af brennandi áhuga á að
kippa því í lag, sem miður fer. Og höf. lref-
ur reynslu langrar æfi og mikla þekkingu til
brunns að bera í þeim efnum. 1 upphafi
bókarinnar segir svo: „Dýrasti auður ís-
lendinga er ekki í bönkum. Hann er ekki
heldur í fiskimiðunum, gullkistunni miklu
umhverfis landið. Hann er ekki í frjómold-
inni góðu né fossunum miklu með miljónir
hestaflanna. Dýrasti auðurinn er ekki einu
sinni tungan, gullaldarbókmenntirnar né
feðrafrægðin. Dýrasli auður vor er lífskraft-
ur þjóðarinnar, (indlegur, likamlegur, sið-
ferðilegur.“
Bókin er tillag höfundar til að vernda
þenna auð, og ávaxta hann. Þess vegna hef-
ur höf. valið henni heitið Mannbætur.
Hún á erindi til allra, en einkum þó beirra,
sem við kennslu fást og uppeldi.
Landnám í nýjum heimi. Skýrir þar frá
alþjóðasamtökum og fundum um uppeldis-
og menningarmál, aðdraganda og undir-
búning að stofnun Unesco „Uppeldis-, vís-
inda- og menningarstofnunar Sameinuðu