Eimreiðin - 01.01.1931, Blaðsíða 129
EiMREIÐIN
RITSJA
109
f6mia skáldsögu um Styrbjörn Ólafsson; og sé þetta rétt, þá er það at-
S ísvert, að brezkur maður skyldi verða fyrstur til þess, því sannarlega
r -lst Það standa annara þjóða mönnum naer.
I Fornmannasögum (V. b. bls. 245 — 251) er þáttur Styrbjarnar Svía-
PPa; auk þess er hans getið í allmörgum öðrum ritum, þar á meðal í
"r YSSÍu og Heimskringlu sjálfri; sagt er og, að Saxi geti hans að nokkru.
Flest þaö, sem fornritin segja af Styrbirni, er yfrið forneskjulegt og
mYrkt; hóflega mikið til þess að gefa söguskáldinu glögg og stór leiðar-
rnerki og hæfilega lítið til þess, að það geti látið skáldgáfuna njóta sín.
sstum alt, það er fornrit vor segja af Styrbirni, notar höfundurinn
eSa og flest út í yztu æsar. Vrkir hann svo allmikið í eyðurnar. Þess
s*ri ke^zt að sakna, að hann notar ekki þá sögn, að Styrbjörn hafi brent
P sin, jafnskjótt og hann varð landfastur í Svíaveldi í síðustu för
Slnn‘ þangað.
Björn hét hann í fyrstu, eftir föðurföður sínum, en sagan segir, að
1 Ur konungur, frændi hans, hafi lengt nafn hans í Styr-Björn, sökum
k Yrs Þess, er af honum stóð, þegar í æsku. Síðar meir hlaut þessi sænski
nutl9ssonur og herkonungur tvö önnur kenningarnöfn: „Hinn sterki"
S «Svíakappi“. Þessum glæsilega afreksmanni bregður fyrir í sögu Norð-
var'" Se'nf n tíundu öld, Ieiftursnögt, eins og vígabrandi, og áður en
p.r'.r ^Hur hann kornungur í mannskæðri fólkorrustu. Er frásögnin um
[^Ynsvallaorrustu hin firnafengnasta, og notar Mr. Eddison þá sögnallræki-
9a' ®vo sem að líkindum lætur, þá er Svíakappinn sjálfur fyrirferðar-
Eir'kUr 1 S°9Unn'’ en þ° ver^ur mYud sú, er höfundurinn dregur upp af
þo 1 1 konungi sigursæla ef til vill öllu skýrari, og sízt smækkar forn-
honUnSUr'nn ' meðförunum hjá skáld inu. Á annan hátt nokkuð ferst
q nUm V1® Harald konung Qormsson, og ekki betur en efni standa til.
að H*St 6r vert geta Þess> nu er Þaö orðin trúa margra manna,
. araldur konungur hafi verið stórum meiri þjóðhöfðingi og merkari
þ gmsa iund heldur en fornritin herma, og yrði of langt mál að rekja
en h'^' NokkuÖ er höf. og harðleikinn við Sigríði drotningu stórráðu,
stórb° °,,u ^ramar en heimild gefst til. En það er alkunna, að þessi
um r°tna Þöfðingskona hefur ekki átt upp á pallborðið hjá sagnaritur-
nokk°rUm ^orna- Vel ma Það vera, að hún hafi verið gallagripur að
á b rU' 6n htns mættl °S til geta, að þeim hafi þótt hún helzti harðtæk
lof - T monnum sumurn, er þeir höfðu mætur á, og því lítt hirt að bera
Vej ^ ana- Lýsing höf. á þeim jörlunum, Pálnatóka og Sigvalda, kemur
öigri 'm V'^ sÖ2urnar. en ýmsum kynni að virðast svo, að hetjan Búi
°9 h'U hrotta,eSur k,a höfundinum. Nokkrir fleiri þektir menn koma
v;Wer ^rir> °g skal nú aðeins nefndur Björn, kappinn þeirra Breið-
a]di 9anna> sem allmikið kemur við söguna. í jólaveizlu einni, hjá Har-
Undur °n.Un9t ^ormssyni, þylur Björn tvo kafla úr Völuspá. Hefur höf-
hafj ;a VlSt 9ert Þá þýðingu sjálfur, og mun það mál flestra, að honum
íægj a^st Það ágæta vel. í síðasta kaflanum færist hann í fang það stór-
a lýsa Valhöllu, þegar Styrbjörn Svíakappi kemur þangað. Er