Eimreiðin - 01.01.1944, Blaðsíða 26

6
VIÐ ÞJÓÐVEGINN
rimhriðin
Hlutverk þings og stjórnar.
Nýjar kosningar til alþingis munu ef til vill fara fram,
áður en langt um líður eða áður en yfirstandandi kjörtíma-
bil er á enda. Hvort sem nýir menn koma í sæti þeirra,
sem nú skipa þing og stjórn eða ekki, mun það verða hlut-
verk þessara aðila að leggja áætlunina með heill alþjóðar
fyrir augum. Að sjálfsögðu verða skiptar skoðanir um
leiðir, eins og' jafnan áður. Stjórnmálaflokkar munu halda
áfram að berjast. En ef íslenzka lýðveldið fyrirhugaða á
að eiga sér nokkra framtíð, verður hin liarðvítuga flokka-
barátta fortíðarinnar að verða hóflegri og flokkarnir að
taka meira tillit til velferðar og samheldni þjóðarheildar-
innar en áður. Það verða að skapast ný pólitísk siðalög-
mál í stjórnmálabaráttunni, og um það efni getur endur-
skoðuð og bætt stjórnarskrá komið á föstu formi, þannig
að upp verði teknar stjórnarfarslegar leikreglur, jafn
strangheiðarlegar og óhagganlegar eins og leikreglur í
knattspyrnu eða bændaglímu. Má ekki minna vera en reglur
stjórnmálalífsins, sem ráða örlögum heilla þjóða, séu eins
siðastrangar og drengilegar eins og venjulegar leikreglur.
Misrétti allt hefnir sín, hvort sem um er að ræða misrétti
í embættaveitingum, misrétti milli stétta, stofnana eða ein-
staklinga. Þegar þjóðþing er komið út á þá braut að ausa
úr sameiginlegum sjóði þjóðarinnar skipulagslaust og án
aðhalds, þá er það að reka naglana í sína eigin líkkistu.
Fjárútgjöld þau utan við sjálf fjárlögin, sem nú er orðið
svo títt fyrirbrigði, hafa þegar valdið megnri óánægju með
þjóðinni. Þarf sú regla að komast á, sem Björn forsætis-
ráðherra Þórðarson mælti með á síðasta þingi, að alþingi
megi aldrei hækka heildarútgjöld f járlagafrumvarps stjórn-
arinnar, aðeins flytja til upphæðir á hinum ýmsu útgjalda-
liðum og breyta þeim.
Þörfin á upplýsingaskrifstofu.
Einhugur síðasta þings í fullveldismálinu er ef til vill
fagur fyrirboði betri tíma. Svo mikið er nokkurn veginn
víst, að alþingi mun að jafnaði standa saman um utanríkis-
mál, ekki sízt ef um réttindi og sæmd þjóðarinnar er að